Vừa qua, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth đã có chuyến thăm chính thức đến Việt Nam. Bộ trưởng Quốc phòng Việt Nam Phan Văn Giang đã chủ trì lễ đón tại trụ sở Bộ Quốc phòng. Tại Hội đàm, hai Bộ trưởng đã thống nhất tăng cường hợp tác trong nhiều lĩnh vực như công nghiệp quốc phòng, đào tạo, quân y, cứu trợ thảm họa, an ninh mạng, gìn giữ hòa bình Liên Hợp Quốc và phối hợp trong các cơ chế quốc phòng đa phương, nhất là Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN mở rộng (ADMM+).
Đặc biệt trong trao đổi giữa 2 bên cũng có đề cập đến lĩnh vực công nghiệp quốc phòng.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ nhấn mạnh Mỹ coi trọng quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện với Việt Nam, ủng hộ Việt Nam mạnh, độc lập và thịnh vượng. Mỹ mong muốn tăng cường hợp tác ở tầm chiến lược cả song phương và khu vực, nhất là trong phòng chống tội phạm xuyên quốc gia, an ninh hàng hải, cứu trợ nhân đạo, đào tạo sĩ quan, gìn giữ hòa bình Liên Hợp Quốc, ứng phó với thảm họa thiên nhiên.
Đồng thời khẳng định Mỹ sẽ tiếp tục hỗ trợ Việt Nam nâng cao năng lực, hiện đại hóa công nghiệp quốc phòng và mở rộng các chương trình hợp tác đào tạo nhân lực chất lượng cao.
Ông Murray Hiebert, Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) ở có trụ sở tại Washington, Mỹ nhận định, với tư cách là chuyến thăm đầu tiên của một quan chức nội các dưới thời Tổng thống Trump đến Việt Nam, chuyến thăm của ông Hegseth có tầm quan trọng chiến lược và ngoại giao.
Chuyến thăm cho thấy Mỹ muốn duy trì quan hệ quốc phòng và an ninh chặt chẽ với Việt Nam. "Một dấu hiệu rõ ràng là ông Hegseth đã cam kết về việc tài trợ cho các dự án khắc phục di sản chiến tranh. Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ đã cam kết thêm 130 triệu đô la để xử lý các điểm nóng dioxin còn sót lại từ chất độc da cam trong chiến tranh. Ông cũng cam kết sẽ sử dụng công nghệ tiên tiến hơn để giúp Việt Nam xác định danh tính hài cốt của những người lính Việt Nam vẫn mất tích sau chiến tranh", ông Murray Hiebert dẫn chứng.
Washington coi Việt Nam là một đối tác an ninh quan trọng ở Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, ông nói thêm.
Bên cạnh đó, chuyên gia của CSIS cho rằng Việt Nam đã làm rất tốt việc cân bằng quan hệ với các nước lớn, ngay cả khi quan hệ giữa Washington với cả Bắc Kinh và Moscow đều đang căng thẳng.
Chuyên gia của CSIS cũng lưu ý chuyến thăm nhằm trấn an về cam kết về sự tin cậy của Mỹ tại khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, trong bối cảnh cam kết của Washington đối với khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương đã trở nên không chắc chắn kể từ khi ông Trump lên nắm quyền và 9 tháng đầu nhiệm kỳ, chính quyền Trump tập trung vào việc áp đặt thuế quan thương mại đối với hầu hết các quốc gia trong khu vực.
Trong khi đó, Giáo sư Carl Thayer, Học viện Quốc phòng Australia cho rằng chuyến thăm Việt Nam của Bộ trưởng Pete Hegseth có ý nghĩa tiếp nối chuyến thăm Hàn Quốc gần đây của Tổng thống Donald Trump nhằm trấn an các quốc gia trong khu vực, nhấn mạnh rằng báo cáo Chiến lược Quốc phòng sắp tới của Mỹ sẽ nêu rõ Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương là khu vực ưu tiên của Lầu Năm Góc.
Việc đưa Việt Nam vào lịch trình là một dấu hiệu quan trọng cho thấy Mỹ công nhận vai trò xây dựng của Việt Nam trong an ninh khu vực, ông Carl Thayer nói.
Nguyễn Thế Phương, Nghiên cứu sinh về quốc phòng và an ninh quốc tế, Đại học New South Wales, Australia cho rằng chuyến thăm này thể hiện quan hệ Việt - Mỹ vẫn phát triển theo xu hướng tích cự và hợp tác song phương quốc phòng Việt - Mỹ vẫn tập trung vào những lĩnh vực truyền thống như khắc phục hậu quả chiến tranh.
Chuyến thăm tái khẳng định rằng quan hệ hai bên vẫn có những mặt phát triển tốt đẹp, và về mặt tổng thể vẫn đi theo xu hướng có thể hài hòa được, sau câu chuyện thuế quan và sự bất ổn định trong chính sách dưới thời Tổng thống Trump, ông Phương nói thêm.
Về vấn đề hợp tác công nghiệp quốc phòng, ông Phương cho rằng đa dạng hóa nguồn cung vũ khí khí tài là trụ cột quan trọng của chiến lược hiện đại hóa quân đội Việt Nam. Nhấn mạnh vào đa dạng hóa nguồn cung vũ khí thể hiện khả năng thích ứng của Việt Nam trong một môi trường quốc tế biến động. Đa dạng hóa nguồn cung còn cho phép Việt Nam tiếp cận các loại công nghệ quốc phòng mới, đa dạng, góp phần tăng tính tự chủ trong quốc phòng.
"Trụ cột thứ hai trong chiến lược mua sắm chính là phát triển ngành công nghiệp quốc phòng nội địa, mà nếu không có hợp tác quốc tế thì không thể đi tắt đón đầu, đáp ứng nhu cầu vũ khí ngày càng tăng của quân đội", ông Phương nói thêm.
