Theo Bộ Tổng tham mưu các lực lượng vũ trang Ukraine, Không quân - Vũ trụ Nga (VKS) đã tiến hành chiến dịch không kích lớn nhất kể từ khi xung đột bùng nổ vào tháng 2/2022. Chỉ trong ngày 17/10, Nga thực hiện tới 109 đợt ném bom trên khắp lãnh thổ Ukraine, cùng với hơn 6.000 UAV cảm tử và gần 5.000 cuộc pháo kích vào các vị trí quân sự cùng cơ sở hạ tầng đối phương. Nguồn tin cho biết phần lớn số bom được thả từ các tiêm kích-ném bom Su-34 - "xương sống" của lực lượng tấn công đường không Nga trong hơn ba năm qua.
Su-34 là biến thể tấn công mặt đất của dòng Su-27 nổi tiếng, nhưng có trọng lượng lớn hơn khoảng 50%, đạt tới hơn 45 tấn khi mang đầy tải. Đây là tiêm kích-ném bom có tầm bay xa nhất và khả năng mang vũ khí lớn nhất trong tất cả các loại chiến đấu cơ hiện nay, vượt cả F-15E của Mỹ. Nhờ khoang nhiên liệu mở rộng và động cơ AL-31F-M1 mạnh mẽ, Su-34 có thể hoạt động ở tầm xa tới 4.000 km mà không cần tiếp dầu.
Điểm đặc biệt khiến Su-34 trở nên đáng gờm là khả năng kết hợp giữa sức mạnh của một oanh tạc cơ chiến thuật với độ linh hoạt của tiêm kích. Thân máy bay được tối ưu giảm diện tích phản xạ radar, giúp nó khó bị phát hiện, trong khi hệ thống tác chiến điện tử Khibiny tích hợp có thể gây nhiễu radar và tên lửa đối phương. Chính sự kết hợp này khiến Su-34 trở thành phương tiện có khả năng sống sót cao dù thường xuyên hoạt động sát tuyến đầu.
Các báo cáo từ tiền tuyến Ukraine mô tả những đợt tấn công của Su-34 bằng bom lướt FAB-500 như "cơn ác mộng không có lời cảnh báo". Loại bom này được trang bị cánh điều hướng và bộ điều khiển quán tính, có thể lướt hơn 70 km tới mục tiêu với độ chính xác cao. Mỗi quả chứa tới nửa tấn thuốc nổ, đủ sức phá hủy công sự ngầm và công trình kiên cố. Một binh sĩ Ukraine được tờ The Telegraph dẫn lời ví von: "Khi Su-34 xuất hiện, mặt đất rung chuyển như địa ngục mở ra. Bom rơi từng cặp, từng loạt, trong một giờ có thể tới tám đợt, không có nơi nào trú ẩn an toàn".
Sự suy kiệt của lưới phòng không Ukraine vốn phụ thuộc nhiều vào các hệ thống phương Tây như Patriot, NASAMS hay IRIS-T, khiến các phi vụ của Su-34 ngày càng táo bạo. Đại tá Yuri Ignat, người phát ngôn Không quân Ukraine, từng thừa nhận: "Chúng tôi không có biện pháp nào ngăn được bom lượn. Phòng không chỉ có thể cố gắng bắn hạ máy bay mang chúng, nhưng điều đó rất khó khi Su-34 thả bom từ khoảng cách ngoài tầm đánh chặn".
Ông cũng so sánh loại bom lướt của Nga với JDAM của Mỹ - loại bom được lắp cánh và thiết bị dẫn đường để biến vũ khí rơi tự do thành đạn chính xác. "Người Nga đã làm điều tương tự với FAB-500. Giờ đây mỗi quả bom có thể được điều khiển, và chúng bay xa tới 70 km", ông nói.
Các chuyên gia quân sự nhận định chiến thuật "bão bom lướt" đang giúp Nga tiết kiệm kho tên lửa hành trình đắt đỏ nhưng vẫn duy trì cường độ tấn công cao. Kết hợp với hàng nghìn UAV cảm tử và tên lửa đạn đạo chiến thuật, chiến dịch không kích mới nhất cho thấy năng lực công nghiệp quốc phòng Nga đã đạt mức có thể duy trì chiến tranh tiêu hao lâu dài.
Từ đầu năm 2022, năng lực sản xuất Su-34 đã tăng gấp đôi, ước tính đạt khoảng 30 chiếc mỗi năm. Đây cũng là loại tiêm kích được chế tạo với số lượng lớn nhất trong thế hệ hậu Xô Viết, vượt qua cả Su-30SM và Su-35. Các phiên bản mới như Su-34M được trang bị radar Sh141 cải tiến, buồng lái kỹ thuật số và khả năng mang vũ khí dẫn đường tầm xa.
Việc tăng cường sản xuất Su-34 song song với mở rộng dây chuyền đạn dược, UAV và tên lửa hành trình cho thấy Moskva đang đặt ưu tiên chiến lược vào tấn công đường không tầm xa. Theo giới phân tích, mục tiêu không chỉ là triệt phá năng lực phòng thủ Ukraine mà còn thử nghiệm toàn bộ chuỗi công nghệ - từ sản xuất bom dẫn đường đến tác chiến điện tử, phục vụ cho việc tái cấu trúc lực lượng không quân trong tương lai.
Chiến dịch không kích ngày 17/10 đánh dấu bước leo thang mới trong xung đột, khi Không quân Nga không chỉ phô diễn sức mạnh hỏa lực mà còn cho thấy sự thích ứng công nghệ nhanh chóng trước các hệ thống phòng không hiện đại. Su-34, từ một máy bay tấn công chiến thuật, nay đã trở thành biểu tượng cho khả năng kết hợp giữa công nghệ và chiến thuật của Moskva - nơi "độ chính xác" đang dần thay thế "số lượng" để tạo ưu thế trên chiến trường.