Cùng với Xích Thố, ngựa Đích Lư được coi là một trong những con ngựa nổi tiếng nhất vào thời Tam Quốc trong lịch sử Trung Quốc. Đây được coi là tuấn mã mà Lưu Bị (người sáng lập nên nhà Thục Hán thời Tam Quốc, sử gọi là Chiêu Liệt Đế) rất yêu mến.
Lưu Bị (tự là Huyền Đức) là nhân vật chính trong tiểu thuyết nổi tiếng "Tam Quốc Diễn Nghĩa" của nhà văn La Quán Trung. Bên cạnh đó, theo bộ chính sử Tam quốc chí, Lưu Bị được mô tả là một vị tướng có tài cầm quân, ứng phó linh hoạt, đặc biệt là có khả năng thu phục nhân tài và khiến họ một lòng trung thành phò tá như Gia Cát Lượng, Quan Vũ, Trương Phi,...
Ít người biết được rằng, Đích Lư từng bị đồn là con ngựa sát chủ và qua tay khá nhiều chủ nhân. Tuy nhiên, khi trở thành tuấn mã của Lưu Bị, nó đã lập nên một kỳ tích hiếm có trong lịch sử.
Hình tượng Lưu Bị trên phim ảnh.
Ban đầu, chủ nhân đầu tiên của Đích Lư là Trương Vũ, tướng quân của một danh sĩ có dòng dõi hoàng tộc nhà Hán là Lưu Biểu. Tuy nhiên, sau này Trương Vũ lại phản bội lại Lưu Biểu. Vào năm Kiến An thứ 6 (năm 201), Lưu Bị gặp thất bại trong trận chiến với Tào Tháo nên đã quyết định về đầu quân cho Lưu Biểu để chờ đợi thời cơ làm lại sự nghiệp.
Khi về với Lưu Biểu. Lưu Bị đã sớm để ý tới con ngựa có cái tên Đích Lư của Trương Vũ. Nhận ra đây là một con tuấn mã nên ông liền hết lời ca ngợi rằng "con ngựa này chắc chắn là thiên lý mã" (ý chỉ giống ngựa tốt, quý hiếm).
Cùng với Xích Thố, Đích Lư được coi là một trong những tuấn mã nổi tiếng nhất trong thời Tam Quốc. Ảnh minh họa
Triệu Vân (danh tướng cuối thời Đông Hán và Tam Quốc), tướng của Lưu Bị lúc bấy giờ, đã lập tức hiểu ý của chủ nhân và liền giết Trương Vũ để cướp ngựa. Theo tác phẩm Tam Quốc Diễn Nghĩa kể rằng, Triệu Vân đã đâm chết Trương Vũ chỉ sau chưa đầy 3 hiệp đấu, và sau đó dâng ngựa quý là Đích Lư cho Lưu Bị.
Đích Lư là một con tuấn mã rất nổi tiếng nên khi trông thấy nó, Lưu Biểu cũng hết lời khen ngợi. Thấy vậy nên Lưu Bị đã tặng con ngựa quý này cho Lưu Biểu để báo đáp ân tình.
Tuy nhiên, có người nói với Lưu Biểu rằng Đích Lư đúng là con ngựa phi thường, dũng mãnh, nhưng không thể cưỡi vì nó có quầng ở mắt như ứa lệ (gọi là Lệ Điểm), hơn nữa trên đầu lại có những đốm trắng nên ắt là con ngựa có tướng sát chủ.
Lưu Biểu nghe Đích Lư là ngựa sát chủ, cùng với việc chủ nhân của nó bị chết là minh chứng nên đã tìm cớ trả lại cho Lưu Bị.
Vì vậy, ngựa Đích Lư lại quay trở về với Lưu Bị. Lời cảnh báo về "ngựa sát chủ" đến tai Lưu Bị nhưng ông tuyệt nhiên không tin và vẫn tin dùng con ngựa này.
Đích Lư cứu Lưu Bị lập nên kỳ tích, xóa tan tin đồn sát chủ
Khi nhận được tin mật báo rằng Sái Mạo (một tướng lĩnh dưới trướng của Lưu Biểu) truy sát, Lưu Bị lúc bấy giờ vội vàng tẩu thoát ra ngoài cùng với tuấn mã Đích Lư. Tuy nhiên, khi chạy trốn, vì quá gấp gáp nên Lưu Bị và ngựa quý bị lạc đường, chạy đến suối Đàn Khê.
Ngựa Đích Lư dũng mạnh xuất thần, cứu Lưu Bị thoát chết.
Đáng chú ý là dòng suối rộng và sâu nên rất khó vượt qua. Đang trong tình thế tiến thoái lưỡng nan vì quân địch đuổi theo phía sau, nên lúc này Lưu Bị chợt nhớ tới lời cảnh báo Đích Lư sát chủ năm xưa. Trong tình thế nguy hiểm, Lưu Bị bất ngờ vừa điên cuồng quất mạnh vào lưng ngựa vừa hét lên: "Đích Lư! Đích Lư! Hôm nay ngươi hại ta đi!".
Đúng vào lúc này, ngựa Đích Lư bất thần tung mình nhảy một phát sang bờ suối bên kia, cứu Lưu Bị thoát nạn và khiến cho quân của Sái Mạo không thể bắt được ông.
Không hiểu sao lúc đó Đích Lư trở thành tuấn mã dũng thần như vậy, nhưng việc nó nhảy qua suối Đàn Khê cứu chủ nhân là Lưu Bị, đã lập nên kỳ tích chưa từng có và trở thành một câu chuyện huyền bí nổi tiếng trong lịch sử.
Sau khi thoát khỏi đại nạn, Lưu Bị càng yêu quý con ngựa đã cứu mạng mình và không tin vào chuyện "Đích Lư sát chủ".
Sau đó, khi đem quân tiến đánh nước Thục, thấy ngựa của Bàng Thống (một mưu sĩ được Lưu Bị yêu quý) quá già yếu nên ông đã tặng ngựa yêu là Đích Lư để thể hiện sự trọng dụng của mình với Bàng Thống.
Đáng tiếc là Bàng Thống không có phúc được hưởng món quà quý giá vì vừa mới cưỡi ngựa Đích Lư thì Thống bị kẻ địch nhầm tưởng là Lưu Bị nên đã bắn chết. Về sau, số phận của con ngựa Đích Lư cũng không rõ lưu lạc về đâu.
Tin tưởng thiên lý mã Đích Lư đã giúp Lưu Bị thoát chết trong gang tấc. Ảnh minh họa
Nhiều người cho rằng Bàng Thống chết là do ngựa Đích Lư sát chủ, nhưng tại sao nó không hề làm hại Lưu Bị mà con cứu mạng nhân vật nổi tiếng trong lịch sử Tam Quốc?
Không màng lời đồn đại ngựa sát chủ, Lưu Bị tin vào Đích Lư, tin vào sự lựa chọn của bản thân mình, và có lẽ vì vậy mà con tuấn mã này đã lập nên kỳ tích hiếm có trong lịch sử.
Dù không nổi tiếng như "thần mã" Xích Thố, nhưng Đích Lư vẫn được coi là thiên lý mã có nghĩa có tình hiếm có trong lịch sử. Nếu như nó không cố hết mình cứu sống Lưu Bị ở suối Đàn Khê năm nào thì có lẽ cuộc đời của ông đã dừng lại ở đó.
Tham khảo ảnh/nguồn: Sohu, Sina