Mông Cổ là một vùng đất rộng lớn với những huyền thoại vĩ đại, không đường xá, không nhà cửa cố định, chỉ có bầu trời lồng lộng, chùm cỏ khô và những cơn gió. Đây là đất nước của Thành Cát Tư Hãn, vị vua từng chinh phục thế giới trên lưng ngựa. Những giai thoại về ông đầy rẫy những tình tiết về các vụ bắt cóc, đổ máu, tình yêu và sự trả thù.
Thành Cát Tư Hãn một thời thống trị vùng đất mênh mông trải dài từ Thái Bình Dương sang đến tận biển Caspi. Dù tính bằng số lượng bại binh, số thành bang chịu quy hàng hay tổng diện tích lãnh thổ chiếm giữ được, ông đều bỏ xa mọi kẻ chinh phục, mọi nhà lãnh đạo trong lịch sử nhân loại.
Tuy nhiên, cách thức mà người Mông Cổ xa xưa chôn cất vị Đại Hãn huyền thoại của mình vẫn còn chìm trong bức màn bí ẩn. Trước khi qua đời, ý nguyện cuối cùng của ông là được chôn cất ở nơi bí mật để kẻ thù không bao giờ có thể làm phiền được nữa.
Nhằm thực hiện di nguyện ấy, một đội quân chuyên biệt được tham gia trông coi và bảo vệ linh cữu, sẵn sàng sát hại bất cứ ai họ bắt gặp trên đường đi. Một khi việc chôn cất thi hài của Thành Cát Tư Hãn được hoàn thành, hàng ngàn con ngựa liền quần thảo khắp khu vực xung quanh, nhằm xóa hết sạch dấu vết ngôi mộ để không ai có thể tìm ra được.
Các nhà khảo cổ, các thợ săn kho báu, các nhà khoa học, và các nhà thám hiểm đã tìm kiếm ngôi mộ của hoàng đế Mông Cổ thế kỷ thứ 13 Thành Cát Tư Hãn trong gần 800 năm qua. Nhiều người đã cống hiến cuộc đời mình để lùng sục, nhưng vẫn chưa có ai tìm thấy ông.
Tranh minh họa Thành Cát Tư Hãn trên giường hấp hối. Bất chấp ảnh hưởng lớn lao của ông, cái chết của ông vẫn bị che giấu trong bí ẩn.
Theo Alan Nichols, một nhà thám hiểm người Mỹ 86 tuổi, vấn đề là, họ đều đang tìm kiếm sai địa điểm. Ông Nichols là cựu chủ tịch của câu lạc bộ thám hiểm tại New York, là một chuyên gia về những ngọn núi thiêng và là người đầu tiên đạp xe trên toàn bộ Con đường Tơ lụa từ Thổ Nhĩ Kỳ sang Trung Quốc.
Hầu hết những nỗ lực trước đó nhằm tìm nơi an nghỉ của Thành Cát Tư Hãn, người sáng lập ra đế chế Mông Cổ, đều tập trung vào Burkhan Khaldun, một ngọn núi thiêng ở tỉnh Khentii phía Đông Bắc Mông Cổ. Được biết Thành Cát Tư Hãn sinh ra ở gần ngọn núi và đây là nơi ẩn náu tinh thần của ông.
Tuy nhiên, ông Nichols tin rằng ngôi mộ không nằm trong dãy núi Khentii là vì Thành Cát Tư Hãn là một bậc thầy đánh lừa.
Nichols nói: "Ông ấy là một thiên tài đánh lừa, bạn không nghĩ rằng ông ấy sẽ sử dụng điều đó sao? Và vì ông ấy rất tuyệt vời, ông đã “gạt” được tất cả những người thông minh".
Có rất nhiều truyền thuyết khác nhau xung quanh việc chôn cất Thành Cát Tư Hãn song đáp án chính xác là gì thì vẫn chưa ai giải được. Có những câu chuyện khác nhau về việc ông qua đời như thế nào. Một số nói rằng ông đã bị giết khi ra trận, những người khác nghi ngờ ông qua đời vì bị thương.
Nhiều người Mông Cổ xem khai quật mộ Thành Cát Tư Hãn là hành động báng bổ thần linh. Những điều cấm kỵ cổ đại liên quan tới người chết và nơi chôn cất vẫn còn tồn tại ở thời nay, giúp duy trì bí mật về khu mộ gần 800 năm qua. Người Mông Cổ tin rằng tổ tiên của họ đang sống ở những nơi linh thiêng và mạo phạm một ngôi mộ là điều họ chưa từng nghĩ tới.