Cách đây vài năm, các nhà khảo cổ đã khảo sát các hang động dưới nước ở bán đảo Yucatan và tìm thấy hài cốt con người cổ đại một cách khó hiểu. Bây giờ, nguyên nhân những con người cổ đại bỏ xác ở đó đã được hé lộ bởi một thứ khoáng vật bí ẩn từng được tổ tiên con người, bao gồm Homo sapiens và cả tổ tiên khác loài Neanderthals nâng niu như báu vật.
Bên trong một mỏ đất son bí ẩn - ảnh: CINDAQ.ORG/REUTERS
Thứ đó gọi là "đất son", một khoáng chất tạo nên sắc tố đỏ mà người tiền sử rất thích dùng. Cuộc khảo sát lần này bởi nhóm nghiên cứu đứng đầu bởi tiến sĩ Brandi MacDonal (Đại học Missouri, Mỹ) đã tìm ra vô số công cụ minh chứng cho một địa điểm khai thác đất son rộng lớn 12.000 năm tuổi, nằm ẩn sâu trong hệ thống hang động đưới nước nổi tiếng của Yucatan.
Để có phát hiện này, họ đã phải lặn hơn 100 chuyến với tổng thời gian 600 giờ, và tìm thấy rất nhiều búa, dụng cụ đóng cọc bằng măng đá, các dụng cụ mà thợ mỏ tiền sử dùng để đánh dấu để không bị lạc đường, hố đốt lửa để sưởi ấm và chiếu sáng... Các bộ xương được tìm thấy trong hang động trước đó chính là các thợ mỏ không may bỏ mạng trong hầm mỏ tiền sử này. Thời kỳ đó, hang động chưa bị ngập nước.
Một nhà khảo cổ đang lặn vào hang động để nghiên cứu - ảnh: CINDAQ.ORG/REUTERS
"Các cổ vật đều trong tình trạng nguyên sơ. Chúng tôi có thể thấy cả các dấu mà thợ mỏ đã gõ vào để phá vỡ sàn đá" - đồng tác giả Eduard Reihardt từ Đại mọc McMaster ở Canada, cho biết,
Bán đảo Yucatan là một trong những "thánh địa khoa học" của nhân loại.
Không chỉ nổi tiếng vì sở hữu hố va chạm khổng lồ nơi tiểu hành tinh giết khủng long đã đâm vào 66 triệu năm trước, nơi đây còn sở hữu dấu vết những "thủy quái" thời tiền sử như cá mập "quái vật" megalodon, dấu vết của các khu định cư cổ đại; cùng một hệ sinh thái và địa hình đặc biệt mà tiểu hành tinh khổng lồ đã khai sinh khi tàn phá khu vực, ví dụ như một phần mạng lưới hang động ngầm.
Nghiên cứu vừa công bố trên tạp chí khoa học Science Advances.