Giữa tháng 1 năm nay, nhóm giám tuyển vật liệu thiên văn tại Trung tâm Vũ trụ Johnson của NASA đã hoàn thành việc tháo rời hộp chứa mẫu tiểu hành tinh Bennu mà tàu vũ trụ OSIRIS-REx thả xuống Trái đất hồi tháng 9-2023, thứ có thể là báu vật tiết lộ nguồn gốc sự sống.
Hộp chứa "báu vật" của NASA đã được mở - Ảnh: NASA
Ban đầu, một số hỏng hóc khiến chiếc hộp gọi là TAGSAM này không mở ra được. Tuy nhiên với chỉ một ít đá bụi vương ở phần bên ngoài, các nhà khoa học NASA và khắp thế giới đã tìm ra tin mừng.
70,3 g vật liệu từ Bennu đã được thu thập từ phần bên ngoài này, đủ để thực hiện một số phân tích ban đầu.
Theo công bố từ NASA, vật liệu này chứa nước và carbon, "xương sống" của sự sống!
Tàu vũ trụ OSIRIS-REx bay phía trên bề mặt Bennu - Ảnh: NASA
Với các vật liệu vừa được lấy ra từ phần bên trong chiếc hộp, nhóm giám tuyển của NASA vào các khay mẫu hình tròn.
Những khay này sẽ được chụp ảnh trước khi mẫu được cân, đóng gói và lưu trữ tại Johnson, nơi có bộ sưu tập vật liệu thiên văn phong phú nhất trên thế giới.
Vật liệu mẫu còn lại bao gồm bụi và đá có kích thước lên tới khoảng 0,4 inch (1 cm). Khối lượng cuối cùng của mẫu sẽ được xác định trong những tuần tới.
Theo thông báo mới nhất từ NASA, nhóm giám tuyển sẽ phát hành danh mục tất cả các mẫu Bennu vào cuối năm 2024, cho phép các nhà khoa học và tổ chức trên khắp thế giới gửi yêu cầu nghiên cứu hoặc trưng bày.
Đó sẽ là những khay báu vật thực sự từ vũ trụ, mà lý do chính là nguồn gốc thú vị của Bennu.
Với tên gọi đầy đủ là 101955 Bennu, tiểu hành tinh nhóm Apollo được phát hiện từ năm 1999.
Tiểu hành tinh này có bề rộng trung bình 0,49 km, khối lượng 74 triệu tấn.
Tiểu hành tinh Bennu - Ảnh: NASA
Nó đứng đầu trong danh sách các tiểu hành tinh có nguy cơ va chạm với Trái đất, với xác suất va chạm trong ngày 24-9-2182 là 1/2.700.
Tỉ lệ có vẻ thấp nhưng vẫn là mối đe dọa rất lớn vì cú va chạm của Bennu sẽ dội vào Trái Đất sức mạnh tương đương vụ nổ của 1,4 tỉ tấn thuốc nổ TNT.
Mối nguy hiểm này cũng là một trong những lý do NASA muốn nghiên cứu Bennu. Nhưng tạm thời trong tương lai gần, kho báu mà tàu OSIRIS-REx vẫn là mối quan tâm chính.
Không chỉ vậy, nhiều kho báu khác đã được vén màn tại chỗ khi con tàu này tiếp cận Bennu vài năm trước.
Trong cú đáp đầy rủi ro trên Bennu, tàu OSIRIS-REx đã bị lún xuống một chút chìm sâu tới 70 cm vào khu vực đáp, tiếp cận những vật chất nguyên sơ hoàn toàn khác với bề mặt tiểu hành tinh, chưa từng bị ảnh hưởng bởi tia vũ trụ hay gió Mặt Trời.
Điều này gần như là một cơ may: OSIRIS-REx đã tiếp cận vật chất sâu bao gồm những vật liệu màu hơi đỏ, rất có thể là phân tử hữu cơ cổ đại.
Bennu đại diện cho các vật thể giữ được trạng thái nguyên sơ từ buổi bình minh của hệ Mặt Trời. Vì vậy, chất hữu cơ cổ đại trong nó có thể tiết lộ nguồn gốc sự sống của Trái đất.
Các quan sát từ tàu NASA cũng từng tiết lộ các vân sáng trên một số tảng đá của Bennu chính là muối cacbonat được hình thành tương tác với nước.
Đó là bằng chứng cho thấy nước từng chảy tự do trên các khối đá này và thậm chí có thể là là dấu vết của một hệ thống thủy nhiệt quy mô tiểu hành tinh đã từng hiện diện trên cơ thể mẹ của Bennu - một tiểu hành tinh lớn hơn hoặc tiền hành tinh đã bị vỡ nát do va chạm.
Hệ thống thủy nhiệt là một cấu trúc mà Trái Đất cũng sở hữu, nằm dưới đáy biển, là mạng lưới các khe nứt trên bề mặt hành tinh, tạo ra một vùng nước được sưởi ấm bởi địa nhiệt. Ở Trái đất, đó là nơi các nhà khoa học tin rằng sự sống bắt đầu.