Báo động ô nhiễm không khí ở đô thị: Lỗ hổng quản lý nguồn phát thải

Tối 9/12, trên tuyến đường Quang Trung kéo (thuộc phường Hà Đông và Yên Nghĩa), hàng chục điểm thi công đang được triển khai. Tuy nhiên, công trường không có biện pháp giảm ô nhiễm môi trường như che chắn, phun nước giảm bụi…

Anh Đỗ Nam (trú tại phường Hà Đông, Hà Nội) nói: “Đoạn đường ‘đau khổ’ đó kéo dài hơn 2km. Mỗi khi đi xe máy qua đoạn đường đó, chiếc áo khoác đen bị phủ một lớp bụi trắng xóa”. Không chỉ ngoài đường, mặc dù thường xuyên đóng kín cửa nhưng bên trong nhà người dân hai bên đường, bụi phủ trắng đồ đạc như bàn ghế, tủ, cầu thang. “Gia đình tôi mới mua máy lọc không khí được hơn 1 tháng. Hôm qua, tôi kiểm tra bên trong thì thấy màng lọc bám kín bụi; điều hòa không khí cũng tương tự và phải thường xuyên vệ sinh”, ông Tất Thắng cho biết.

Tương tự, dọc Quốc lộ 6 - nơi dự án Vành đai 4 đang gấp rút triển khai và trên trục Đại lộ Thăng Long, nhiều xe che chắn sơ sài, vật liệu rơi vãi tạo thành những vệt bụi xám kéo dài. Mỗi đoàn xe chạy qua, mặt đường lại mù mịt như có một lớp sương mỏng bị khuấy lên, trùm xuống cả khu dân cư hai bên. Những biện pháp hạn chế bụi tối thiểu như tưới nước hay phun sương, vốn được quy định rất rõ, nhưng không được đơn vị thi công thực hiện.

Trong khu vực nội thành, nhiều dự án giao thông đang được triển khai nhưng đơn vị thi công không có biện pháp giảm ô nhiễm bụi, tiếng ồn. Tại tuyến Vành đai 1, đoạn Hoàng Cầu - Voi Phục, hàng loạt công trình đang giải phóng mặt bằng phục vụ dự án.

Tuy nhiên, hầu hết các công trình đang phá dỡ không được che chắn khiến người dân không chỉ bị ảnh hưởng do ô nhiễm tiếng ồn mà còn do ô nhiễm không khí. Các hộ dân sinh sống quanh đây cho biết, dù đóng kín cửa cả ngày, bụi vẫn len vào từng khe nhỏ, phủ trắng đồ dùng trong nhà.

Nhiều nguồn phát thải, khó quản lý

Bà Lê Thanh Thủy, Phó trưởng Phòng Quản lý môi trường - Sở NN&MT Hà Nội, nói rằng, Hà Nội có mật độ giao thông và xây dựng cao, nhiều hoạt động sản xuất, nên phát sinh ô nhiễm không khí. Bên cạnh đó, còn có tình trạng đốt rơm rạ, đốt rác ở khu dân cư. “Đốt rác diễn ra nhiều nơi và chúng tôi đau đầu với các biện pháp kiểm soát. Đốt rác diễn ra nhỏ lẻ nhưng thực ra đang gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng ở khu dân cư”, bà Thủy đánh giá.

Theo bà Thủy, từ năm 2022, Sở đã phối hợp với Ngân hàng Thế giới thực hiện nghiên cứu cho thấy, ô nhiễm ở Hà Nội còn tới từ các tỉnh lân cận. “Chúng tôi gọi đây là mùa ô nhiễm, vào những tháng cuối năm, xảy ra điều kiện nghịch nhiệt, Hà Nội phải chịu rất nhiều điều kiện không thuận lợi. Mùa ô nhiễm năm nay đến chậm hơn một chút, khoảng 1-2 tháng nhưng tần suất và mức độ không thay đổi”, bà nói.

Về giải pháp giảm ô nhiễm không khí, bà Thủy cho biết, Sở đã đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho người dân, coi đây là nền tảng của mọi chính sách. Cùng với đó, các nội dung về hạ tầng cũng được thực hiện song song với các vấn đề pháp lý, kỹ thuật, kiểm soát phát thải từ hoạt động giao thông, xây dựng, hệ thống đốt mở và các hoạt động dân sinh khác.