Chiến thắng không bất ngờ
Chiến thắng của Thủ tướng Đức Angela Merkel trong cuộc bầu cử liên bang hôm qua (24/9) có vẻ khá dễ dàng và được báo trước.
Tuy nhiên, có nhiều điều đáng nói về kết quả bầu cử này. Đảng CDU (Dân chủ Cơ đốc giáo) của bà Merkel chỉ giành được 33,5% số phiếu bầu trong cuộc bầu cử hôm qua.
Cùng với chiến thắng nhiệm kỳ thứ 4, thủ tướng Angela Merkel sẽ phải đương đầu với một loạt vấn đề nổi cộm của nước Đức hiện nay như nỗ lực cải cách Liên minh Châu Âu (EU), khủng hoảng đồng tiền chung Euro, vấn đề di cư và mối quan hệ "cơm chẳng lành, canh chẳng ngọt giữa Nga-Mỹ" trong thời gian gần đây.
Những vấn đề này đều chỉ được nhắc đến qua loa trong chiến dịch tranh cử vừa qua.
Kết quả bầu cử cho thấy, nước Đức vẫn duy trì là 1 hình mẫu cho sự ổn định và thịnh vượng nhưng các bước đi tiếp theo của bà Merkel đang được giới phân tích đánh giá không rõ ràng và còn nhiều hạn chế.
Cũng trong thời gian này, chính phủ bà Merkel còn liên tiếp đối phó với những diễn biến bất lợi. Ví dụ có thể kể đến việc Nga liên tục tổ chức các đợt tập trận quy mô lớn tại sườn đông EU, như cuộc tập trận Zapad 2017 với quân đội Belarus vừa kết thúc hôm 20/9.
Quốc hội Đức. Ảnh: Kwachanji
Ngoài ra, quan điểm rõ ràng của Tổng thống Mỹ Donald Trump về việc cắt bớt sợi dây liên hệ với đồng minh bên bờ Đại Tây Dương cũng khiến cho cả khu vực Châu Âu rơi vào tình thế địa chính trị bế tắc.
Đó là chưa kể, mối quan hệ ngoại giao giữa Đức với Thổ Nhĩ Kỳ đã từng rơi xuống mức thấp nhất khi Tổng thống Thỗ Nhĩ Kì Recep Tayyip Erdogan liên tục công kích Đức.
Sự hợp tác cần thiết
Nhiệm kỳ cuối này của thủ tướng Merkel cần phải để lại 1 dấu ấn đáng nhớ, không chỉ tại Đức nói riêng mà cả khu vực Châu Âu nói chung.
Do vậy, lựa chọn an toàn của bà Merkel cho chính phủ liên minh tại thời điểm này chắc chắn là đảng Dân chủ Xã hội (SPD).
Đây là chính đảng bà đã từng hợp tác suôn sẻ trong suốt 3/4 thời gian nắm quyền của mình. Thậm chí bà Merkel còn thường được so sánh dí dỏm là "Thủ tướng Đức hiệu quả nhất của SPD".
Đảng này chắc chắn sẽ hỗ trợ tối đa cho bà Merkel trong nỗ lực cải cách khu vực đồng tiền chung Eurozone và Châu Âu nói chung.
Lãnh đạo SPD tuyên bố sẵn sàng liên minh với CDU nếu chính đảng này chấp nhận tiến hành cải tổ toàn diện hệ thống an sinh xã hội của Đức.
Ngoài ra, họ còn đưa ra 1 loạt các yêu cầu không thể thương lượng bao gồm: trả lương bình đẳng cho hai giới, giáo dục miễn phí bao gồm trường mẫu giáo và giới hạn tuổi về hưu là 67 tuổi.
Tuy vậy, tầm ảnh hưởng của đảng SPD và số lượng cử tri của đảng này đang suy giảm mạnh qua từng năm. Từ mức 34% năm 2005 xuống chỉ còn 21% năm nay, mức thấp nhất kể từ sau thế chiến II.
Do vậy, đảng này không thể đứng độc lập mà buộc phải liên minh với CDU.
Tòa nhà Reichstag từng là nơi họp Quốc hội Đức trước năm 1933. Ảnh: Lenny Pichette
Ngoài SPD, khả năng CDU liên minh với đảng Xanh và đảng Dân chủ tự do (FDP) hiện vẫn được bàn luận. Mặc dù cả hai đảng từng đối thủ của CDU, sự kết hợp giữa 3 đảng này cũng không có gì quá bất ngờ.
Hiện liên minh đảng Xanh và CDU đang tồn tại ở cấp bang và một chính phủ do thủ tướngMerkel lãnh đạo có thể thích nghi với quan điểm mới và trung dung từ phía đảng Xanh.
Nếu sự hợp tác này diễn ra thì chắc chắc ghế bộ trường môi trường sẽ thuộc về đảng Xanh và đảm bảo nước Đức thực thi những cam kết về chống biến đổi khí hậu.
Tuy vậy, một mình đảng Xanh không đủ sức thành lập chính phủ với CDU. Do đó, liên minh cần có thêm sự xuất hiện của FDP - đảng ủng hộ quan điểm thị trường tự do và hoạt động kinh doanh đã trở lại ngoạn mục trong cuộc bầu cử quốc hội năm nay khi thu được tới 10% số phiếu bầu.
Nhiệm kì tới của bà Merkel hứa hẹn nhiều sóng gió. Ảnh: Reuters
Tuy không nhận được ủng hộ của người dân nhưng liên minh 3 bên gồm CDU, FDP và đảng Xanh ở thời điểm hiện tại được đánh giá có tính khả thi nhất.
Người Đức còn đặt tên cho liên minh này 1 tên gọi khá hài hước. Đó là "Liên minh Jamaica"- do sự kết hợp màu cờ đại diện của 3 đảng giống như quốc kỳ của nước Jamaica.
Điều đáng chú ý là đảng Xanh và FDP hiện đang có quan điểm đối lập nhau trong các vấn đề nổi cộm gồm môi trường, an sinh xã hội, di cư và giáo dục.
Do vậy, giới phân tích dự báo sự hợp tác của liên minh này sẽ rất khó khăn để cùng đạt được mục tiêu "lãnh đạo thế giới tự do". Để thực hiện kế hoạch tham vọng này, thủ tướng Angela Merkel cần phải dẫn dắt nước Đức và cả Châu Âu thành công trước đã.