Hồ Pangong tại Đông Ladakh là nơi quân đội Ấn Độ và Trung Quốc duy trì tình trạng căng thẳng từ tháng 4/2020. Ảnh: Reuters
Bộ trưởng Quốc phòng Ấn Độ Rajnath Singh công bố thông tin này trong bài phát biểu tại Thượng viện Ấn Độ sáng 11/02. Theo thỏa thuận về rút quân và giảm leo thang căng thẳng đối đầu tại đường Kiểm soát Thực tế (LAC) ở Đông Ladakh giữa Ấn Độ và Trung Quốc, quân đội hai bên sẽ rút quân khỏi bờ Bắc và bờ Nam hồ Pangong.
Đây là các vị trí mà binh lính hai bên đang đóng chốt và chiếm giữ kể từ tháng 5/2020, gây ra tình trạng căng thẳng, đẩy nguy cơ đụng độ lên cao. Việc rút quân đã được quân đội hai bên bắt đầu triển khai từ ngày hôm qua (10/2), trên tinh thần “hợp tác, theo giai đoạn và có kiểm chứng”. Theo Bộ trưởng Quốc phòng Ấn Độ Rajnath Singh, mục tiêu của quân đội hai bên là khôi phục nguyên trạng đường biên giới như trước tháng 4/2020.
Ông Rajnath Singh nói: “Tôi xin thông báo với Thượng viện rằng trên cơ sở cách tiếp cận được câ nhắc kỹ lưỡng và các cuộc đàm phán kiên trì với phía Trung Quốc, chúng ta đã đạt được thỏa thuận về việc rút quân khỏi bờ Bắc và Nam hồ Pangong. Chúng tôi cũng đã đồng ý tổ chức cuộc họp tiếp theo của các tư lệnh quân đoàn trong vòng 48 giờ đồng hồ sau khi hoàn tất việc rút quân khỏi khu vực hồ Pangong để thống nhất các vấn đề còn tồn tại và tìm ra phương án giải quyết”.
Khu vực hồ Bắc và Nam hồ Pangong tại Đông Ladakh là điểm nóng về tranh chấp đối đầu giữa binh lính Ấn Độ và Trung Quốc từ tháng 5/2020 tới nay. Kể từ thời điểm đó, hai bên đưa binh lính chiếm giữ các điểm tuần tra là các sườn núi nhô ra phía hồ (gọi là các Finger). Theo thỏa thuận vừa đạt được, Trung Quốc sẽ rút quân về vị trí phía Đông điểm Finger 8 ở Bắc hồ Pangong, trong khi quân đội Ấn Độ sẽ trở lại đóng chốt ở căn cứ thường trực tại điểm đóng quân Dhan Singh Thapa ở gần Finger 3.
Trong bài phát biểu tại Thượng viện, Bộ trưởng Quốc phòng Ấn Độ cho biết đây là các bước có đi có lại và hai bên nhất trí phá bỏ tất cả cấu trúc được xây dựng từ tháng 4/2020 ở cả hai khu vực Bờ Bắc và Bờ Nam hồ Pangong và khôi phục nguyên trạng địa hình. Đồng thời, quân đội Ấn - Trung cũng đồng ý tạm hoãn các hoạt động quân sự của cả hai bên quanh hồ Pangong, bao gồm cả việc tuần tra tại các khu vực truyền thống. Việc tuần tra sẽ chỉ được tiếp tục khi cả hai bên đạt được thỏa thuận trong các cuộc đàm phán ngoại giao và quân sự sẽ được tổ chức sau đó.
Tranh chấp biên giới lãnh thổ giữa Ấn Độ và Trung Quốc bắt đầu từ tháng 4/2020 khi Trung Quốc được cho là đã điều động một lượng lớn binh lính và vũ khí tới dọc đường LAC ở phía Đông Ladakh. Phía Ấn Độ khẳng định quân đội Trung Quốc đã nhiều lần xâm phạm lãnh thổ nước này, buộc binh lính Ấn Độ phải có các hành động đáp trả.
Căng thẳng lên tới đỉnh điểm vào đêm 15/6/2020 khi đụng độ xảy ra tại thung lũng Galwan khiến 20 binh lính Ấn Độ thiệt mạng, trong khi Trung Quốc không công bố con số thương vong. Trong 10 tháng qua, hai nước đã tổ chức 9 vòng đàm phán ở cấp Tư lệnh quân đoàn tại biên giới cùng nhiều cuộc tiếp xúc ngoại giao và quốc phòng cấp cao để giải quyết căng thẳng và bàn biện pháp rút quân./.