Những năm gần đây, đời sống kinh tế cũng như cơ sở hạ tầng được cải thiện đã khiến nhu cầu tiêu thụ ô tô tăng mạnh.
Tuy vậy, xe máy vẫn là phương tiện đi lại chủ yếu của người dân Việt Nam bởi mức giá hợp lý cũng như thuận tiện cho việc tham gia giao thông.
Tính đến cuối năm 2015, số lượng xe máy đã đăng ký vào khoảng 45 triệu chiếc, tương đương một nửa dân số Việt Nam.
Tuy vậy, thị trường xe máy Việt Nam dường như đã chạm ngưỡng bão hòa và số lượng xe được tiêu thụ đã có sự sụt giảm trong vài năm gần đây.
Theo thống kê của Hiệp hội các nhà sản xuất xe máy- VAMM (bao gồm Honda , Yamaha, Piaggio , Suzuki, SYM), số lượng xe máy do VAMM bán ra trong năm 2014 chỉ còn 2,8 triệu chiếc, tương ứng giảm 18% so với mức đỉnh được ghi nhận vào 3 năm trước đó.
Trong đó, Honda chiếm gần 70% thị phần với 1,91 triệu xe máy được bán ra, bỏ xa đối thủ đứng thứ 2 là Yamaha với lượng xe xuất xưởng chỉ là 635 nghìn chiếc, tương đương 23,4% thị phần.
Còn với Piaggio thì lượng xe bán ra của hãng chỉ là 56 nghìn chiếc.
Theo số liệu thu thập, doanh thu năm 2014 của Honda Việt Nam (bao gồm cả xe máy và ô tô) đạt 60.000 tỷ đồng, đứng thứ 15 cả nước và đứng thứ 3 trong khối FDI, sau Samsung Electronics Việt Nam và Vietsovpetro.
Trong đó, doanh thu mảng xe máy của Honda Việt Nam đạt tối thiểu 50.000 tỷ đồng dựa trên ước tính gần 2 triệu xe máy tiêu thụ trong năm và giá xuất xưởng trung bình 25 triệu đồng/xe.
Còn với Yamaha Motor Việt Nam, doanh thu năm 2014 của công ty đạt 18.500 tỷ đồng, xấp xỉ 1/3 doanh thu mảng xe máy của Honda và con số này khá tương ứng với thị phần của 2 doanh nghiệp.
Trong khi đó, doanh thu của Piaggio Việt Nam chỉ đạt khoảng 5.600 tỷ đồng trong năm 2014, khá khiêm tốn so với 2 hãng xe đến từ Nhật Bản.
Doanh thu gấp 3 lần, lợi nhuận Yamaha vẫn thấp hơn Piaggio
Với doanh thu khá lớn, không bất ngờ khi lợi nhuận của Honda cũng nằm trong top đầu tại Việt Nam.
Theo báo cáo của VEAM- đơn vị trong nước nắm giữ 30% cổ phần Honda Việt Nam thì lợi nhuận sau thuế năm 2014 của Honda không dưới 6.600 tỷ đồng, tương đương tỷ suất lợi nhuận trên 10%.
Tại Việt Nam, số lượng doanh nghiệp có lợi nhuận lớn hơn Honda chỉ đếm trên đầu ngón tay.
Tương tự, Piaggio cũng đạt tỷ suất lợi nhuận trên 10% với lợi nhuận sau thuế năm 2014 được ghi nhận khoảng 690 tỷ đồng.
Trong khi đó, Yamaha- doanh nghiệp chiếm thị phần xe máy lớn thứ 2 tại Việt Nam với doanh thu 18.500 tỷ đồng chỉ đạt 650 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế.
Đây là con số khá thấp khi mà doanh thu Yamaha gấp 3 lần Piaggio nhưng lợi nhuận thậm chí còn thấp hơn hãng xe đến từ nước Ý.
Rõ ràng, với tỷ suất lợi nhuận vỏn vẹn 3,5%, mức khá thấp so với các doanh nghiệp cùng ngành đang đặt ra những nghi vấn về hoạt động của Yamaha.
Không rõ liệu có phải Yamaha thực sự đang hoạt động kém hiệu quả tại Việt Nam hay còn những lý do nào khác đằng sau câu chuyện lợi nhuận của hãng?
