Vào một ngày giữa tháng 6, đi qua đoạn đường Phan Đình Phùng đối diện Bốt Hàng Đậu, Hà Nội, một bà cụ tóc đã bạc phơ ngồi thu mình trong một góc vỉa hè. Thực tế, đó chính là "ngôi nhà" suốt 4 năm nay của bà Nguyễn Thị Ái Liên, năm nay đã hơn 80 tuổi.
Góc vỉa hè là "ngôi nhà" của bà Liên gần 4 năm nay
Chẳng nhớ mình năm nay mình đã độ bao nhiêu, chỉ biết ở tuổi khoảng "gần đất xa trời", theo lời kể, bà Liên đã dong duổi khắp các ngõ ngách, các con phố của thủ đô Hà Nội hơn 50 năm.
Không biết quê quán mình ở đâu, bà chỉ nhớ khi còn nhỏ được một cặp vợ chồng ở Sơn Tây nhận làm con nuôi, nhưng vì thời kì chiến tranh vất vả, gia đình chẳng có cái mà ăn, năm 17 tuổi bà tạm biệt cha mẹ nuôi xuống thủ đô Hà Nội kiếm sống.
Cách đây nhiều năm, bà từng tìm về ngôi nhà của cha mẹ nuôi ở Sơn Tây nhưng cả hai đều đã mất nên bà lại lặng lẽ ra đi.
Thời còn trẻ, bà làm đủ mọi thứ nghề, từ rửa bát thuê, bán hàng rong, cửu vạn, thu nhặt phế liệu... để kiếm từng đồng trang trải cuộc sống. Lúc Hà Nội còn nhiều đồng ruộng, bà còn đi mò cua bắt ốc để cải thiện bữa ăn hàng ngày.
Bà Nguyễn Thị Ái Liên năm nay đã hơn 80 tuổi
Bà Liên đã sống ở rất nhiều "ngôi nhà" trên các con phố của Hà Nội, cách đây 4 năm, "ngôi nhà" của bà là khu vực vỉa hè của một quầy ki-ốt ở số 2 phố Hàng Giầy (Hoàn Kiếm- Hà Nội).
Nhưng vì ở khu vực đó cứ đến sáng sớm là bà phải dọn đồ để chủ ki-ốt bán hàng, thế nên bà gồng gánh đồ đạc chuyển ra vỉa hè của một khu nhà công vụ trên phố Phan Đình Phùng do nhà nước chưa sử dụng đến để sinh sống.
Vỉa hè khu nhà công vụ đầu phố Phan Đình Phùng nơi bà Liên đang sinh sống
Ngồi thu mình giữa những vật dụng đơn sơ - một túi đựng quần áo, vài chai nước, một cái giỏ đựng bát đĩa, chiếc radio đã cũ cùng chiếc đồng hồ để xem giờ, giữa dòng xe ngang dọc mỗi ngày, bà Liên cứ lặng lẽ nhìn ngắm thời gian trôi. Đối với bà, Hà Nội đã quá quen thuộc. Bà đã chứng kiến phố phường nơi đây từ thời chiến tranh bọm đạn.
Khi giặc Mỹ ném bom B52 xuống khu vực phố Khâm Thiên, bà kể lúc đó mọi người nháo nhác chui xuống hầm còn bà "thì cứ ung dung ngồi ở trên vỉa hè ấy vậy mà chẳng có mảnh bom, mảnh đạn nào rơi vào người?"
Bà Liên bên chiếc radio và chiếc đồng hồ đã cũ
Chiếc túi đựng quần áo, một vài chai nước và chiếc giỏ đựng bát đĩa ăn cơm là tài sản quý giá của bà
Trong chiếc giỏ là vật dụng dùng để ăn uống của bà Liên
Đi đâu bà cũng mang theo 2 chiếc chổi để quét dọn sạch sẽ nơi mình sống
Cách đây hơn chục năm, khi còn khoẻ bà vẫn đi bán hàng rong quanh thành phố này, đến khoảng 4,5 năm năm nay khi sức khoẻ đã yếu bà không còn đi bán hàng được nữa. Cuộc sống chỉ phụ thuộc vào những nhóm từ thiện, những nhà hảo tâm, ai cho gì ăn nấy để sống qua ngày.
Cuộc sống ngoài vỉa hè không lấy gì làm dễ dàng, mùa đông thì gió lạnh, mùa hè thì nắng nóng, mưa gió, sấm sét bà đều đã từng nếm trải.
Bà nói: "Ấy thế mà số mình cũng may, trơi thương mình. Ngày xưa chiến tranh thì không bị bom đạn, bây giờ nắng mưa thì không bị ốm đau bệnh tật, cứ thế này mà sống qua ngày".
Những ngày nắng nóng vừa qua, một xô nước cùng một chiếc khăn mặt ngâm trong đó là "cứu cánh" để bà chống chọi với sự khắc nghiệt của thời tiết. Mỗi khi không khí oi bức tới khó thở, bà lại nhúng cái khăn vào nước rồi đội lên đầu để "hạ nhiệt".
Bà Liên dùng chiếc khăn mặt và xô nước để chống nóng
Nóng quá bà lại đắp khăn mặt lên đầu cho mát
Trong đợt dịch COVID-19 vừa qua, bà được nhà nước đưa vào khu cách ly ở 3 tháng, đến hết thời hạn cách ly các cô các chú ở đó hỏi bà có muốn ở lại không thì bà nói cho bà về lại "ngôi nhà" của mình để sinh sống vì đã quen ở đó rồi...
Cuộc sống trên vỉa hè đã quá quen thuộc với bà Liên
Bà cứ lặng lẽ nhìn ngắm sự thay đổi của thủ đô Hà Nội
Thân là phụ nữ nhưng đã sống được ở vỉa hè hơn 50 năm, đến bây giờ bà Liên chẳng ngại điều gì, bà chỉ có một mong muốn, đến lúc mình không còn "trụ" được ở cái vỉa hè này nữa thì chỉ mong được Đảng và nhà nước lo cho mình một chỗ "nằm ổn định", để không phải vật vờ như lúc còn sống...