Theo số liệu của Ngân hàng Thế giới và phân tích thống kê do Sputnik thực hiện, Nga đã trở lại top 10 nền kinh tế lớn nhất thế giới và lần đầu tiên xếp thứ 8 kể từ năm 2014, với giá trị hàng hoá và dịch vụ đạt 2,3 nghìn tỷ USD năm 2022.
Bất chấp các lệnh trừng phạt trên diện rộng từ phương Tây sau khi thực hiện chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine từ tháng 2/2022, nền kinh tế Nga vẫn đang tỏ ra mạnh khỏe.
Là nước xuất khẩu năng lượng hàng đầu thế giới và bị G7 áp giá trần cùng với nhiều biện pháp gây khó, Nga vẫn duy trì được nguồn thu từ dầu mỏ bằng nhiều cách lách cấm vận. Ví dụ như duy trì đội tàu chở dầu bí mật và có cả các đồng minh giúp đỡ để vận chuyển dầu Nga đi khắp thế giới.
Ngoài xuất khẩu năng lượng, Nga còn tìm được các cách để đối phó với trừng phạt cũng như nỗ lực cô lập của phương Tây. Busines Insider chỉ ra 5 cách giúp Nga vẫn “sống khỏe”.
“Những giao dịch ma” giúp Nga đảm bảo nguồn cung cho quốc phòng và hoạt động tình báo
Theo một bài viết mới đây trên tờ Financial Times, bất chấp lệnh cấm vận nghiêm ngặt hạn chế châu Âu xuất khẩu nhiều mặt hàng sang Nga, Nga vẫn nhận được số hàng hóa trị giá ít nhất 1 tỷ USD nhờ các “giao dịch ma”.
Các mặt hàng này bao gồm linh kiện máy bay quân sự, thiết bị quang học và tuabin khí. Một lượng hàng hóa trị giá 2 tỷ USD có đích đến chính thức là các nước thuộc Liên bang Xô Viết cũ gồm Kazakhstan, Kyrgyzstan, and Armenia. Tuy nhiên chỉ một nửa trong số này tới các địa điểm nói trên. Financial Times nhận định số còn lại đã vào Nga.
Đội tàu chở dầu bí mật vận chuyển dầu Nga đi khắp thế giới
Nhiều chuyên gia trong ngành nghi ngờ có 1 đội gồm nhiều tàu chở dầu đã cũ và không bật thiết bị theo dõi tín hiệu đang bí mật vận chuyển những thùng dầu Nga bị cấm vận tới nhiều địa điểm trên toàn cầu.
Đội “tàu ma” này giữ cho hoạt động xuất khẩu dầu – vốn rất quan trọng đối với kinh tế Nga – vẫn hùng mạnh. Tuy nhiên, chúng ngày càng gây nhiều lo ngại vì những con tàu cũ kỹ có nguy cơ tai nạn khá cao. Bảo hiểm sẽ là 1 vấn đề, bởi vì chủ tàu thường giấu mặt vì thế các cơ quan chức năng sẽ khó truy tìm người bồi thường.
Cũng theo FT đăng tin từ tháng 12 năm ngoái, Nga đã huy động được đội tàu hơn 100 chiếc để lách cấm vận. Còn theo Reuters, những chủ mới của các con tàu (phần lớn đến từ Trung Đông và châu Á) đã quay sang dùng những con tàu cũ kỹ này do giá thuê tàu chở dầu từ Nga sang Ấn Độ và Trung Quốc tăng vọt.
Nga sử dụng đồng nhân dân tệ để giao dịch
Sau khi một số ngân hàng Nga bị loại khỏi mạng lưới SWIFT, Nga đã chuyển sang sử dụng các đồng tiền khác, đặc biệt là nhân dân tệ cho những giao dịch trước đây được thực hiện bằng USD.
Nga cũng chỉ là một trong số nhiều nước đang nỗ lực phi đô la hóa, giảm sự phụ thuộc vào đồng bạc xanh. Bởi vì Nga là gã khổng lồ năng lượng, một số quốc gia mong muốn giao dịch với Nga đang rất hào hứng với các giao dịch bằng nhân dân tệ.
Theo NHTW Nga công bố ngày 10/4, trong tháng 3 Nga đã mua vào số nhân dân tệ trị giá 41,9 tỷ ruble, tương đương 538 triệu USD, cao gấp 3 so với lượng mua vào trong tháng 2.
Các giao dịch ruble – nhân dân tệ chiếm 39% tổng khối lượng giao dịch trên thị trường ngoại hối Nga. Giao dịch ruble – USD chỉ chiếm 34%.
Quay sang nhập khẩu từ “thị trường xám” sau khi một loạt công ty phương Tây rời khỏi Nga
Nhiều tập đoàn đa quốc gia đã rút khỏi Nga sau xung đột, khiến Nga còn rất ít lựa chọn về hàng hóa nhập khẩu. Để đối phó, từ tháng 5/2022, Nga đã hợp thức hóa hình thức “nhập khẩu song song”, tức nhập khẩu lại từ một thị trường khác và không cần được chủ sở hữu thương hiệu cho phép.
Chỉ sau 3 tháng áp dụng, thị trường xám này đã đạt quy mô gần 6,5 tỷ USD. Như vậy người Nga vẫn có thể mua được những chiếc điện thoại iPhone mẫu mới nhất dù bị cấm vận.
Tháng 3/2023, Bộ Công nghiệp Nga mở rộng danh sách các thương hiệu được phép nhập khẩu song song. Có thể kể đến một số cái tên như các hãng đồ chơi Mỹ Hasbro và Mattel, đồ nội thất Ikea (Thụy Điển) và một số thương hiệu đồ xa xỉ như Giorgio Armani và Yves Saint Laurent.
Dầu Nga vẫn chảy vào các nước phương Tây nhờ nhiều kênh trung gian
Mặc dù các lệnh cấm vận của phương Tây khá nghiêm ngặt – bao gồm lệnh cấm nhập khẩu dầu Nga của EU và áp giá trần 60 USD/thùng, dầu Nga vẫn tìm được đường chảy vào những nước này.
Theo 1 nghiên cứu của CREA công bố tháng trước, các nước phương Tây đã cấm dầu Nga vẫn nhập tổng cộng gần 46 tỷ USD các sản phẩm dầu của Nga. Nguyên nhân là bởi họ vẫn mua những sản phẩm từ các nước khác như Trung Quốc, Ấn Độ và UAE, trong khi những nước này đã mua rất nhiều dầu Nga.
Tham khảo Business Insider