Khi những chiếc Mi 10 Pro bắt đầu xuất xưởng, Xiaomi đã không quên ghi một câu quảng cáo lên vỏ hộp: "dễ dàng truy cập vào các ứng dụng Google mà bạn sử dụng nhiều nhất".
Với nhiều người, đây là một lợi thế vô nghĩa. Smartphone Android xuất xưởng ngoài Trung Quốc luôn được cài đặt các dịch vụ Google. Không chỉ riêng Xiaomi, smartphone của OPPO, Vivo, Realme… đều được cài đặt sẵn Gmail, Google Maps, YouTube.
Thậm chí, ngay đến cả người dùng iPhone cũng có thể tìm và cài đặt các ứng dụng Google một cách dễ dàng qua App Store chính thống. Lợi thế mà Xiaomi tự hào khoe trên vỏ hộp mẫu đầu bảng mới nhất, thực chất chỉ là lợi thế trước một đối thủ duy nhất mà thôi.
Đó chính là Huawei
Thành công ngược đời của Huawei
"Niềm đau" mà Xiaomi vừa chọc ngoáy không hẳn là một "niềm đau".
Ngày 29/5/2019, tổng thống Trump ra lệnh đưa Huawei vào "danh sách đen thương mại", bị cấm hợp tác với tất cả các công ty Mỹ như Qualcomm, Google, Microsoft và Intel. Ngay lập tức, Huawei mất quyền cài đặt Google Play Services cùng các ứng dụng Google lên smartphone Android bán ra toàn cầu. Kể từ đó tới nay, cả 2 sản phẩm đầu bảng của Huawei là Mate 30 Pro và P40 Pro đều phải sử dụng một bộ dịch vụ Huawei (HMS) thay thế cho lựa chọn từ Google.
Những tưởng Huawei sẽ ngay lập tức gục ngã, nhưng sự thật là hoàn toàn ngược lại. Lệnh cấm của tổng thống Trump đã vô tình biến Huawei trở thành một biểu tượng của Trung Quốc trong cuộc chiến tranh thương mại giữa 2 cường quốc kinh tế hàng đầu thế giới. Người dùng Trung Quốc quay sang ủng hộ sản phẩm quê nhà, khiến doanh số Huawei tăng mạnh ngay trong quý 2.
Nhờ đó, doanh số Huawei tại Trung Quốc Đại Lục tăng tới 66% trong quý 2. Hết năm 2019, doanh số Huawei đạt 240 triệu chiếc, giúp cho người Trung Quốc vươn lên chiếm vị trí số 2 toàn cầu và bỏ xa Apple lại phía sau.
Xiaomi nếm trái đắng
Cũng giống như OPPO, Vivo hay Apple, Xiaomi đã bị Huawei đẩy vào cảnh khó khăn tại quê nhà.
Nhưng trái ngọt bất ngờ của Huawei cũng lại là trái đắng của Xiaomi. Dẫu cho doanh số của Huawei tại Trung Quốc tăng mạnh, thị trường nước này thực chất đã suy giảm trong năm 2019. Điều này có nghĩa rằng, trong khi Huawei tăng trưởng, các hãng smartphone Trung Quốc khác đã suy thoái tại quê nhà.
Theo số lượng của Canalys - một công ty nghiên cứu thị trường thường được chính Xiaomi trích dẫn, lượng smartphone xuất xưởng của Xiaomi tại Trung Quốc trong năm qua chỉ đạt 38,8 triệu máy, giảm mạnh so với mức 49,1 triệu máy của năm 2018.
Chính bởi lý do này, việc Xiaomi mang mối hận đối với Huawei là hoàn toàn dễ hiểu. Tại các sự kiện của Xiaomi, những chiếc Huawei hoặc Honor bắt đầu bị đem ra so sánh, thế chỗ dần cho 2 mục tiêu "muôn thuở" là Apple và Samsung. Tại sự kiện ra mắt chiếc Mi 10 và Mi 10 Pro vừa qua, CEO Lei Jun thậm chí còn có lúc chỉ đích danh Mate 30 Pro để so sánh trực tiếp, bỏ qua cả Galaxy S20 Ultra lẫn iPhone 11 Pro Max.
Công ty của Lei Jun coi Huawei là đối thủ chính tại Trung Quốc.
Thêm đối thủ thứ ba
Dĩ nhiên, cuộc đấu không phải là hoàn toàn bất lợi với Xiaomi. Bị Huawei đè bẹp tại quê nhà, Xiaomi phục thù bằng cách bùng nổ mạnh mẽ tại các thị trường nước ngoài. Theo số liệu Canalys, doanh số toàn cầu của Xiaomi trong năm 2019 đạt 125,5 triệu chiếc, cao hơn 5 triệu đơn vị so với 2018.
Ấy thế nhưng trên mặt trận này, Xiaomi lại vướng phải một cái gai khác: BBK Electronics, ông chủ của các thương hiệu OPPO, Vivo, Realme, OnePlus và iQoo. Năm 2018, thương hiệu giá rẻ Realme được tách ra hoạt động độc lập và đến năm 2019 đã chạm tới mốc doanh số 25 triệu máy. Cũng giống như Xiaomi/Redmi, Realme tập trung vào chiến lược bán phá giá cấu hình, được đẩy mạnh quảng bá tại thị trường như Ấn Độ và Đông Nam Á. Chiến lược giống hệt và thị trường giống hệt có nghĩa rằng Realme đã chiếm lấy một phần lớn khả năng tăng trưởng của Xiaomi.
Trên thị trường quốc tế, Xiaomi đã lần đầu tiên "gặp đối" khi BBK Electronics tách Realme ra làm một thương hiệu riêng, có chiến lược giống hệt Xiaomi.
Cực chẳng đã, giám đốc Xiaomi tại Ấn Độ thậm chí còn lên tiếng gọi Realme là "một thương hiệu copy", một bình luận bị Realme đáp trả một cách sâu cay: "Các thương hiệu không nên hạ thấp đạo đức doanh nghiệp và làm trò 'ném bùn' trên mạng xã hội".
Chiến tranh trên mọi mặt trận
Và, cũng giống như Xiaomi/Redmi, các thương hiệu của BBK không bị ngăn cấm dùng dịch vụ của Google. Trên chiến trường toàn cầu, OPPO và Xiaomi bỗng trở thành 2 đối thủ gay gắt khi Find X2 Pro và Mi 10 cùng nắm giữ vị trí số 1 của DxOMark. Thật trớ trêu, Mi 10 cũng là chiếc smartphone mở màn cho chiến lược cao cấp thực sự của Xiaomi, còn Find X2 Pro là sản phẩm đầu tiên cho thấy OPPO muốn tiến đánh vào phân khúc cao cấp.
Trước đó, thương hiệu Redmi của Xiaomi cũng đã "đá xoáy" OnePlus của BBK. Còn Huawei cũng đã từng gọi 2 thương hiệu lớn nhất của BBK (OPPO, Vivo) là các "hãng nhỏ chỉ biết đi copy". Mới gần đây, OPPO mời hẳn phó chủ tịch Google phát biểu trong lễ ra mắt (online) của FInd X2 Pro, như để xoáy sâu vào nỗi đau của Huawei.
Mối quan hệ giữa các hãng smartphone Trung Quốc đang ngày một gay gắt hơn.
Người Trung Quốc là vậy, còn các đối thủ khác thì sao? Năm 2019, Apple vẫn dễ dàng làm chủ phân khúc cao cấp. Samsung vừa mải mê với công nghệ màn hình gập, vừa tiếp tục chiến lược "trải nghiệm hơn cấu hình" trên toàn bộ smartphone thay vì chạy theo hướng phá giá như người dùng Trung Quốc.
Gần 1 năm kể từ khi Huawei bị chặn đường tiến, 2 đối thủ từ Hàn Quốc và Mỹ gần như vẫn đang đứng ngoài cuộc chiến của các hãng smartphone Trung Quốc. Còn cuộc đối đầu giữa Xiaomi, Huawei và BBK vẫn ngày một gay gắt hơn: bất chấp dịch bệnh, họ vẫn dùng sự kiện online, vẫn dùng cả... vỏ hộp sản phẩm chỉ để đá xoáy nhau.