Sự nghiêm minh, nghiêm khắc
Ủy ban Kiểm tra trung ương vừa ra thông báo kết luận về những sai phạm liên quan đến dự án Formosa của nhiều cá nhân đã và đang giữ các cương vị lãnh đạo khác nhau ở Bộ Tài nguyên - Môi trường và tỉnh Hà Tĩnh.
Trong đó, sai phạm của ông Nguyễn Minh Quang, nguyên UVTƯ Đảng, nguyên Bí thư BCSĐ, nguyên Bộ trưởng Bộ Tài nguyên Môi trường; ông Võ Kim Cự, nguyên Phó Bí thư tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh nhiệm kỳ 2011-2016 là nghiêm trọng, đến mức phải xem xét, thi hành kỷ luật.
Trao đổi với PV, ông Vũ Quốc Hùng, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương đánh giá cao kết luận của Ủy ban Kiểm tra Trung ương về các vi phạm, sai phạm của các cán bộ liên quan đến dự án Formosa.
Ông Võ Kim Cự.
"Thông báo kết luận của Ủy ban tra Trung ương đối với các cán bộ liên quan đến vi phạm của Formosa là đúng đắn, nhất quán, nghiêm túc, theo đúng chức năng, nhiệm vụ của cơ quan được điều lệ Đảng quy định cũng như sự chỉ đạo của các cơ quan Trung ương.
Kết luận này thể hiện sự tính nghiêm minh, nghiêm khắc, không bỏ lọt sai phạm, từ đó giúp củng cố niềm tin của nhân dân, đảng viên vào vấn đề nói đi đôi với làm", ông Hùng nói.
Ông Hùng nhấn mạnh: "Ở đây, kỷ luật Đảng là kỷ luật sắt, nghiêm minh nhưng trên tinh thần tự giác nên các cán bộ được nêu tên phải tiến hành viết kiểm điểm, giải trình và các tổ chức Đảng sẽ phải họp, xem xét cụ thể.
Với Bộ thì Ban cán sự Đảng phải họp còn với Hà Tĩnh thì Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Ban chấp hành Đảng bộ phải họp và các cá nhân có liên quan, kể cả đã nghỉ, chuyển công tác cũng phải về họp, giải trình, kiểm điểm rõ trách nhiệm.
Như trường hợp của ông Võ Kim Cự đã chuyển công tác thì phải về Hà Tĩnh để cùng kiểm điểm rõ. Sau khi các tổ chức Đảng kiểm điểm rồi, nếu cần Trung ương sẽ tiếp tục yêu cầu kiểm điểm rõ...".
Về hướng xử lý kỷ luật tiếp theo đối với các cán bộ như ông Nguyễn Minh Quang, Võ Kim Cự sau kết luận này, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương cho hay, việc này sẽ do các cơ quan có thẩm quyền quyết định.
"Tuy nhiên, như kết luận của Ủy ban Kiểm tra Trung ương đã nêu rõ là sai phạm nghiêm trọng thì chắc chắn các hình thức kỷ luật tiếp theo sẽ phải nghiêm khắc", ông Hùng nhấn mạnh.
Phải chịu trách nhiệm trong nhiều vi phạm của Formosa
Trao đổi vào chiều tối 22/3, ông Võ Kim Cự, hiện là Chủ tịch Liên minh Hợp tác xã Việt Nam cho biết, đã nắm được thông tin về kết luận của Ủy ban Kiểm tra Trung ương.
Tuy nhiên, ông Cự bày tỏ "ghi nhận", cảm ơn phóng viên và từ chối đưa bình luận các vấn đề liên quan đến kết luận trên.
Chúng tôi không liên lạc được với nguyên Bộ trưởng Bộ Tài nguyên - Môi trường Nguyễn Minh Quang.
Nguyên Bộ trưởng Nguyễn Minh Quang. Ảnh: Bộ Tài nguyên - Môi trường.
Theo tìm hiểu của PV, ông Võ Kim Cự được coi là có trách nhiệm chính liên quan đến những vi phạm của Formosa trong thời gian ông là Phó Bí thư Tỉnh ủy, Bí thư Ban cán sự Đảng, Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh nhiệm kỳ 2011-2016.
Sau sự cố môi trường liên quan đến Formosa, ông Cự cho hay, việc cấp phép 70 năm cho Formosa là đúng tuy nhiên ông thừa nhận mình có phần trách nhiệm trước sự cố môi trường do Formosa gây ra.
"Tôi khẳng định là tôi làm đúng. Khi thẩm định dự án đã có ý kiến của 12 bộ chuyên ngành, kể cả các cơ quan trong khối nội chính, quốc phòng, an ninh... Sau đó báo cáo Chính phủ và Chính phủ đồng ý để cho Hà Tĩnh được cấp phép.
Các căn cứ để cho Formosa thuê đất 70 năm là căn cứ vào Luật Đầu tư, Luật Đất đai, căn cứ vào Quyết định 72 và Nghị định 108 của Chính phủ và các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan đến đầu tư trực tiếp của nước ngoài...", ông Cự trả lời báo chí.
Tuy vậy, từ thời điểm ngày 9/4/2008, là Phó chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh, ông Cự đã ký văn bản số 858 gửi Tập đoàn Formosa cam kết thời hạn cho thuê đất là 70 năm. Sau đó một tháng, UBND tỉnh Hà Tĩnh mới có văn bản gửi các bộ ngành xin... ý kiến(!).
Sau khi nhận văn bản của UBND tỉnh Hà Tĩnh, có 11 bộ ngành có ý kiến bằng văn bản nhận xét về báo cáo đầu tư.
Trên cơ sở đó, ngày 2/6/2008, UBND tỉnh Hà Tĩnh có văn bản "báo cáo thẩm tra dự án đầu tư khu liên hợp gang thép và cảng Sơn Dương của Tập đoàn Formosa" gửi Thủ tướng Chính phủ.
Đến ngày 6/6/2008, Thủ tướng có ý kiến trả lời tại văn bản 869: "Về nguyên tắc đồng ý việc Tập đoàn công nghiệp nặng Formosa, Đài Loan thực hiện dự án đầu tư khu liên hợp gang thép và cảng Sơn Dương tại Khu kinh tế Vũng Áng, tỉnh Hà Tĩnh".
Thanh tra Chính phủ kết luận, tại thời điểm thanh tra, chưa thấy có ý kiến của Chính phủ cho phép thời hạn hoạt động của dự án trên 50 năm và "việc cấp giấy chứng nhận đầu tư cho Công ty Formosa 70 năm là sai quy định".
Còn khi trả lời câu hỏi vì sao quá trình cấp giấy chứng nhận đầu tư lần đầu cho Formosa chỉ trong vài tháng, rất nhanh với một dự án lớn, ông Võ Kim Cự nói:
"Việc này phải làm đúng luật, đúng trình tự, không bỏ qua giai đoạn nào và không rút ngắn thời gian. Nếu kéo dài quá thì cũng có vấn đề về cải cách hành chính.
Nhanh chậm thì quan trọng là chất lượng làm việc của hội đồng thẩm định, có khi người ta tăng thêm thời gian làm việc, với phương pháp làm việc tốt hơn thì vẫn đảm bảo điều kiện".
Cùng với đó, ông Cự cũng có trách nhiệm liên quan khi đồng ý bổ sung quy hoạch xây dựng tuyến ống xả nước thải ra biển của Formosa khi chưa được Bộ Tài nguyên - Môi trường đồng ý.
Trong khi đó, ông Nguyễn Minh Quang, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Bí thư Ban cán sự Đảng, nguyên Bộ trưởng Bộ Tài nguyên - Môi trường được xác định trách nhiệm với cương vị là người đứng đầu.