Dùng thẻ hộ đê giả trốn phí
Theo Tổng Giám đốc TCty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) Mai Tuấn Anh, hiện VEC đang quản lý khai thác 3 tuyến đường cao tốc là: Cầu Giẽ - Ninh Bình, Nội Bài - Lào Cai và TPHCM - Long Thành - Dầu Giây, với tổng chiều dài 350km.
Cả 3 tuyến này đang trong giai đoạn khai thác tạm thời, vừa khai thác vừa thi công hoàn thiện các hạng mục phụ trợ.
Hiện công tác quản lý vận hành an toàn, giao thông thông suốt và hiệu quả, góp phần thúc đẩy sự phát triển KTXH giữa các vùng miền nơi các tuyến đường đi qua, được xã hội ghi nhận và đánh giá cao.
Cũng theo báo cáo của VEC, tính đến thời điểm hiện tại đơn vị đã phục vụ khoảng 42 triệu lượt xe, trong đó: Cầu Giẽ - Ninh Bình là 22,7 triệu lượt xe, Nội Bài - Lào Cai là 7,5 triệu lượt xe, TPHCM - Trung Lương - Dầu Giây khoảng 800 tỉ đồng.
Từ khi tuyến cao tốc dài nhất Việt Nam (Nội Bài - Lào Cai) đưa vào khai thác một thời gian, đã xuất hiện tình trạng mất vé thẻ đầu vào (phát thẻ vào nhưng không thu được xe ra) ở tuyến đường cao tốc thường xuyên xảy ra .
Chỉ trong thời gian ngắn từ tháng 1.2015 đến tháng 8.2015 VEC đã mất trên 137.000 thẻ đầu vào.
Theo ông Tuấn Anh, có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng thất thoát, trốn phí và một trong những nguyên nhân chính là do tuyến cao tốc Nội Bài - Lào Cai chưa hoàn chỉnh, trong đó có 100km đường 2 làn không có dải phân cách giữa, xe có thể quay đầu trên tuyến (km123-km237); đối tượng xe miễn phí nhiều, đặc biệt là xe hộ đê và vé năm do quỹ bảo trì phát hành, lái xe vẫn nhận thẻ đầu vào nhưng đầu ra không phải trả tiền nên lái xe thường cố tình không trả thẻ hoặc trường hợp lái xe gian lận chặng đường bằng cách đổi thẻ trên đường hoặc cố tình báo mất thẻ để sử dụng cho lần sau ở nút ra rẻ nhất; chưa hoàn thiện hệ thống hạ tầng đường cao tốc (vừa thi công vừa khai thác) từ tháng 1-8 còn 238 vị trí chưa được đóng hàng rào.
Đặc biệt một số hộ dân hai bên đường đã lợi dụng những vị trí chưa giải phóng để dẫn dắt xe trốn phí...
Một bất cập nữa tại trạm thu phí km121 đường rẽ xuống thành phố Yên Bái và việc thi công tại nút giao IC12, 9, 7 do nhà thầu không đủ lực lượng đã để xảy ra tình trạng xe vượt trạm km121 và trốn phí qua công trình mà nhà thầu đang thi công.
Đặc biệt, trong quá trình thu phí xuất hiện một số trường hợp sử dụng vé năm giả, thẻ hộ đê giả... để trốn phí, các trường hợp này rất khó phát hiện do phải nhận biết bằng mắt thường.
Hiện nay, các đơn vị quản lý đã cơ bản khắc phục được các nguyên nhân gây thất thoát vé, thẻ, đóng hầu hết các điểm mở trên tuyến và đưa thẻ thu phí điện tử RFID vào áp dụng, đồng thời tăng cường công tác kiểm soát, hậu kiểm, phát hiện và xử lý vi phạm...
Tuy nhiên, đến nay vẫn còn tình trạng các lái xe có các hành vi gian lận, không trả vé và trốn phí, do đó, việc kiểm soát các xe miễn phí gặp nhiều khó khăn trong việc xác định chính xác các phương tiện có đủ điều kiện miễn phí.
Theo thống kê của VEC, lượng xe miễn phí lưu thông trên các tuyến cao tốc do VEC quản lý từ khi khai thác đến nay là rất lớn, khoảng 1,7 triệu lượt xe (chiếm khoảng 4%), trong đó phần lớn là xe sử dụng vé phí đường bộ toàn quốc (chiếm từ 45-55% tổng số lượt xe miễn phí) làm ảnh hưởng lớn đến doanh thu thu phí của VEC.
Không phục vụ xe trốn phí
Nhằm ngăn chặn tình trạng trên và chống thất thoát tiền phí sử dụng đường bộ, VEC đã chỉ đạo các đơn vị thành viên thực hiện nhiều biện pháp như thường xuyên kiểm tra hiện trường, tăng cường tuyên truyền phổ biến hướng dẫn các chủ xe thực hiện đúng các quy trình, trình tự, thủ tục thu phí...
Cùng đó, VEC sẽ từ chối phục vụ những xe trốn phí từ 3 lần trở lên và công bố biển số xe, gửi thông tin về cho các chủ phương tiện và Sở GTVT. Xử lý tính 2 lần mức cước phí theo mức ứng với lộ trình dài nhất và phải bồi thường tiền thẻ đã mất.
Đồng thời, đẩy nhanh tiến độ hoàn thiện xây dựng cơ sở hạ tầng, lắp đặt đầy đủ trang thiết bị thu phí, giám sát, hậu kiểm để kiểm soát chặt chẽ các phương tiện qua trạm thu phí, hạn chế tác động của con người vào quá trình thu phí, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm các quy định, luân chuyển cán bộ liên quan vi phạm, thiếu trách nhiệm trong công tác thu phí...
Được biết, hiện VEC đã kiến nghị với Bộ GTVT có ý kiến với Bộ Tài chính cho phép VEC được thu phí đối với các phương tiện sử dụng vé phí đường bộ toàn quốc khi các phương tiện này lưu thông trên các tuyến cao tốc do TCty quản lý khai thác, đồng thời làm việc với các địa phương và các cơ quan liên quan tăng cường công tác tuyên truyền, bảo vệ tài sản, hành lang đường cao tốc để hạn chế và chấm dứt tình trạng người dân tự ý phá rào vào đường cao tốc.
Đồng thời, kiến nghị Bộ GTVT phối hợp với Bộ Công an tăng cường công tác kiểm tra, xử phạt các trường hợp vi phạm trật tự ATGT, các phương tiện có hành vi trốn phí, đồng thời thông báo cho các đơn vị vận tải về các trường hợp vi phạm và cho phép từ chối phục vụ đối với các phương tiện vi phạm nhiều lần.
