Cần thông báo rộng rãi việc mất phóng xạ
Những ngày qua, người dân ở Bắc Kạn đang xôn xao, lo lắng về một nguồn phóng xạ nguy hiểm vừa bị mất cắp trên địa bàn.
Theo thông tin từ Sở Khoa học - Công nghệ (KH - CN) Bắc Kạn, một nguồn phóng xạ có tên là Cs - 137 nằm trong công ty Xi măng Bắc Kạn có địa chỉ tại Suối Viền, phường Xuất Hóa, TP Bắc Kạn đã bị mất cắp.
Theo tìm hiểu của PV, nguồn phóng xạ Cs - 137 bị mất cắp ở Bắc Kạn là một chi tiết trong dây chuyền nhà máy để đếm xi măng. Loại phóng xạ này được đánh giá nguy hiểm ở mức độ thấp - mức độ 5.
Liên quan đến vụ mất nguồn phóng xạ nguy hiểm này, ông Lý Thái Hải, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Kạn cho hay, ngay sau khi xảy ra sự việc, tỉnh đã thành lập ban chỉ đạo để vào cuộc điều tra, truy tìm nguồn phóng xạ đã bị mất.
Nhà máy Xi măng Bắc Kạn nơi nguồn phóng xạ CS - 137 vừa bị mất (ảnh: Báo Nông nghiệp)
Tuy nhiên, trao đổi với PV Báo điện tử Trí Thức Trẻ, TS. Nguyễn Văn Khải (ông già Ozon) cho rằng, sự nguy hiểm của việc mất phóng xạ không chỉ dựa trên việc phóng xạ đó độc hại, nguy hiểm đến đâu mà nằm ở chỗ, kẻ trộm không hiểu được sự nguy hiểm của phóng xạ.
"Chính vì không biết được đó là chất phóng xạ, hoặc không hiểu được sự nguy hiểm của nguồn phóng xạ nên kẻ trộm nếu vô tình phát tán nó ra ngoài môi trường thì có thể sẽ thành đại họa", "ông già Ozon" phân tích.
Theo TS. Khải, cơ quan chức năng tỉnh Bắc Kạn cần thông báo rộng rãi việc mất nguồn phóng xạ này trên các phương tiện thông tin đại chúng, để kẻ trộm phóng xạ cũng như người dân hiểu được sự nguy hiểm của nó.
"Ông già Ozon" lo lắng đến việc kẻ trộm nguồn phóng xạ không biết đó là phóng xạ mà đem mở hộp ra thì sẽ gây nhiễm phóng xạ cho những người khác. Vị này cho biết, cách đây nhiều năm đã có trường hợp kẻ trộm làm như vậy.
Để mất phóng xạ sẽ bị xử phạt
Theo đó, vào ngày 15/12/2015 Sở KH - CN Bắc Kạn nhận được thông báo từ nguyên Giám đốc công ty Xi măng Bắc Kạn về việc nguồn phóng xạ này của nhà máy đã bị trộm cuỗm mất.
Ngay sau đó, Sở Khoa học và Công nghệ đã cử cán bộ xuống hiện tường kiểm tra, đồng thời báo cáo UBND tỉnh, Cục An toàn bức xạ và Hạt nhân về sự cố trên.
UBND tỉnh Bắc Kạn cũng đã chỉ đạo sở Khoa học và Công nghệ, Công an tỉnh Bắc Kạn, phối hợp với Cục An toàn bức xạ và Hạt nhân tổ chức tìm kiếm nguồn phóng xạ bị mất.
Qua đo phông phóng xạ môi trường tại khu vực Công ty xi măng, các tuyến đường giao thông và các khu vực khả nghi trong thành phố đã không phát hiện thấy mức phóng xạ môi trường bất thường.
Lãnh đạo UBND tỉnh Bắc Kạn cho biết, hiện nay tỉnh đã thành lập Ban chỉ đạo để xem xét trách nhiệm của cơ quan chức năng, đồng thời giao cho cơ quan an ninh vào cuộc điều tra, truy tìm.
Đồng thời, Ban chỉ đạo cũng phối hợp với Bộ Khoa học và Công nghệ dùng thiết bị dò tìm hiện đại của Mỹ để xác định vị trí nguồn phóng xạ và tính toán các phương án theo quy định.
Theo tìm hiểu của PV, nguồn phóng xạ Cs - 137 vừa bị mất cắp vốn là tài sản của công ty Xi măng Bắc Kạn, tuy nhiên do làm ăn thua lỗ không thể trả nợ ngân hàng Đầu tư phát triển chi nhánh Bắc Kạn nên đã bị ngân hàng này phong tỏa, thu hồi tài sản thế chấp.
Vì thế, suốt một thời gian dài, nguồn phóng xạ này không được bảo vệ đúng quy định nên mới xảy ra sự việc mất cắp như trên.
Liên quan đến việc này, TS Cấn Văn Minh, Phó Cục trưởng Cục Kiểm soát an toàn bức xạ - hạt nhân (ATBXHN) thuộc Bộ KH&CN cho biết:
Cá nhân, đơn vị để mất thiết bị phóng xạ sẽ bị xử lý theo Nghị định 107/2013 về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử.
Người dân rất dễ nhận biết thiết bị có chứa nguồn phóng xạ vì trên các thiết bị bức xạ đều có in dấu hiệu cảnh báo bức xạ.
