Ai một lần đi du lịch tới Cát Bà, chắc chắn lựa chọn đầu tiên với nhiều người sẽ là ngâm mình trong làn nước mát ngoài biển, rồi thăm Vườn Quốc gia Cát Bà, hay lênh đênh trên thuyền thăm Vịnh Lan Hạ, tới thăm đảo khỉ. Nếu bạn là người thích mạo hiểm, và cảm giác mạnh, hãy thử sức chinh phục những vách núi đá trên biển Cát Bà. Nếu thích tìm hiểu về làng nghề, hãy tới nơi sản xuất nước mắm Cát Hải, sẽ có nhiều điều thú vị để hiểu thêm. Những năm gần đây, một điểm văn hóa lịch sử được nhiều người đánh dấu trong hành trình khám phá đảo Cát Bà chính là Cao điểm 177.
Cao điểm 177 nằm trong khu du lịch Cát Bà, huyện Cát Hải, thành phố Hải Phòng. Khu di tích này còn được gọi là Pháo đài Thần công, nằm trên đỉnh ngọn đồi có độ cao 177m so với mực nước biển. Đây là vị trí chiến lược có vai trò trọng yếu tại cửa ngõ biển Đông, đồng thời là nhân chứng lịch sử của 2 cuộc chiến tranh ác liệt chống Pháp và chống Mỹ.
Nơi đây đã diễn ra trận đấu pháo nảy lửa đầu tiên của quân và dân ta và tàu chiến Pháp, góp phần làm nên những chiến công oanh liệt của quân và dân Cát Bà, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ giữ gìn vùng biển tiền tiêu của Tổ quốc, viết nên những trang sử hào hùng của dân tộc.
Công trình quân sự ấn tượng của tuyến phòng thủ Cát Bà này còn lưu lại những chứng tích lịch sử, gồm hai khẩu pháo thần công đối hải cỡ lớn; hệ thống đài quan sát, hầm hào công sự được xây dựng từ những năm 40 của thế kỷ 20. Cùng đó là các đoạn đường hầm khổng lồ với mái vòm đi sâu vào lòng núi, không gian lớn để cả đoàn người đi xuyên qua. Ðường hầm dẫn thẳng đến khu quản lý và boong-ke được xây bằng những khối bê-tông rắn chắc. Những công trình này gần như còn nguyên vẹn dù đã trải qua chiến tranh và thời gian.
Đặc biệt, hai khẩu pháo đối hải là điểm nhấn trong tuyến thăm quan, thu hút sự quan tâm và cả sự tò mò của du khách. Theo lời kể của cô hướng dẫn viên du lịch tại khu du lịch Pháo đài thần công, thời đó, Pháp đưa 3 khẩu súng thần công: 1, 2, 3 sang Hải Phòng. Rồi từng bộ phận của pháo được kéo lên núi bằng sức người, sau đó mới lắp ráp lại cho hoàn chỉnh.
Sau khi Cách mạng tháng 8 thành công, Pháp rút về nước. Trước khi về, chúng phá hủy toàn bộ cây kim hỏa để vô hiệu hóa khẩu pháo. Nhưng với tài trí thông minh của mình, sau này bộ đội ta đã sử dụng lại khẩu pháo này nhờ tự chế những cây kim hỏa từ đinh và đã lập chiến công, đã bắn cháy 1 tàu chiến của địch.
Chính thức mở cửa đón khách từ ngày 13/6/2010, Pháo đài Thần công không chỉ là công trình có ý nghĩa lịch sử, đây còn là điểm du lịch mùa thu - đông ấn tượng với những khung cảnh nguyên sơ nhưng hùng vĩ mà cũng rất nên thơ. Đứng ở nơi đất - trời, biển - núi giao hòa này, du khách có thể chiêm ngưỡng cảnh đẹp độc đáo mà thiên nhiên ban tặng cho hòn đảo ngọc, đồng thời, tận hưởng sự trong lành, khoáng đạt của vùng biển đông bắc Tổ quốc./.
Một số hình ảnh về Cao điểm 177 - Pháo đài Thần công:
Từ Cao điểm 177 có thể ngắm và cảm nhận vẻ đẹp độc đáo của Cát Bà và các địa danh nổi tiếng: đảo Cát Ông, núi Voi Phục, Cảng cá… Tuyến du lịch này cũng là sản phẩm du lịch thu - đông hấp dẫn, cùng với hệ thống hang động, khu dự trữ sinh quyển thế giới, Vườn quốc gia Cát Bà và vịnh Lan Hạ, các điểm du lịch cộng đồng… thu hút ngày càng đông du khách trong và ngoài nước đến với "đảo ngọc".
Do nằm ở cuối dãy vòng cung chiến lược mà đảo Cát Bà được coi như một pháo đài khổng lồ ngày đêm canh giữ con đường biển đi vào vùng Đông Bắc đất nước. Cao điểm 177 trở thành vị trí hiểm yếu để canh giữ vùng biển, vùng trời của Tổ quốc.
