Thiếu tôn trọng lịch sử
Liên quan đến thông tin hát “Cen ca” chế lời Quốc ca của hệ thống siêu thị Dự án bất động sản STDA khu vực phía Nam, trao đổi với chúng tôi, luật sư Lê Văn Thiệp (Trưởng VP Luật sư Toàn Cầu, Đoàn Luật sư Hà Nội cho rằng:
"Hàng trăm người cùng đứng đồng ca bài hát này cho thấy lớp trẻ đã không tôn trọng các giá trị của lịch sử, coi thường Quốc ca, tầm thường hóa tính thiêng liêng đối với bài Quốc ca.
Đồng thời, có thể thấy đây là hành vi vô văn hóa của những người làm công tác truyền thông, sự kiện của hệ thống siêu thị STDA này", luật sư Thiệp nói.
Cũng theo luật sư Thiệp, thực tế hiện nay, trong Bộ Luật Hình sự hiện hành thì chỉ có tội danh “Xúc phạm Quốc Kỳ, Quốc huy” quy định tại điều 276 BLHS.
"Theo quy định, đối tượng tác động của tội phạm là Quốc kỳ, Quốc huy, tức là những đối tượng vật chất cụ thể, hữu hình và mang tính biểu tượng dễ nhận biết, hiện diện mang tính phổ biến.
Còn Quốc ca, xét về mặt bản chất, cũng là biểu tượng thiêng liêng, là dấu hiệu nhận diện trong các sự kiện quốc tế, tuy nhiên tính phổ biến hay hiện diện ít hơn so với Quốc kỳ, Quốc huy.
Hiện nay, trong BLHS không quy định về vấn đề này nên không thể xử lý hình sự đó là chưa kể các dấu hiệu cấu thành tội khác có thỏa mãn hay không?.
Còn việc xem xét động cơ, mục đích, mức độ tác động xã hội, hậu quả ra sao, sau đó cơ quan chức năng mới có thể xem xét xử lý", luật sư Thiệp cho biết thêm.
Luật sư Thiệp cũng bày tỏ, thực chất nếu vụ việc dừng lại ở đây thì phù hợp, bởi lẽ mục đích của họ trong sáng, tuy nhiên cách tiếp cận và phương pháp lại trái đạo đức, gây phản cảm, búc xúc dư luận.
"Đồng thời vấn đề này cũng đặt ra yêu cầu điều chỉnh pháp luật, xây dựng và hoàn thiện pháp luật hình sự để đáp ứng nhu cầu điều chỉnh pháp luật trong tình hình mới đối với các quan hệ xã hội mà Luật hình sự cần bảo vệ", luật sư Thiệp nhấn mạnh.
Luật sư Trương Quốc Hòe, Trưởng văn phòng Luật sư Interla (Đoàn Luật sư Hà Nội) cũng đánh giá, việc một lãnh đạo doanh nghiệp bắt nhịp cho nhân viên hát bài chế Quốc ca là không thể chấp nhận được.
"Đó là một sự xúc phạm đối với lịch sử, với uy tín của Quốc gia thể hiện ở Quốc kỳ, Quốc huy và Quốc ca", luật sư Hòe nói.
Có thể bị xử phạt hành chính
Theo luật sư Hòe, bài hát Quốc ca chính là bài hát Tiến quân ca do nhạc sỹ Văn Cao sáng tác, nên việc đặt lời chế cho một bài ca mà không được phép tác giả đã là vi phạm bản quyền theo quy định của Bộ luật Dân sự về quyền tác giả và quyền liên quan.
Theo khoản 3 Điều 13 Hiến pháp năm 2013 thì “Quốc ca nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là nhạc và lời của bài Tiến quân ca, chính vì thế, việc chế lời bài hát không chỉ dừng ở việc vi phạm bản quyền tác giả mà nó là cấm, không được phép", luật sư Hòe cho hay.
Cũng theo luật sư Hòe, hành vi này đã vi phạm những điều cấm trong hoạt động văn hóa và kinh doanh dịch vụ văn hóa công cộng được quy định tại Điều 3 văn bản hợp nhất số 3201 ngày 03/9/2013 của Bộ VH TT&DL.
Cụ thể: Nghiêm cấm các hoạt động văn hóa và kinh doanh dịch vụ văn hóa có nội dung xuyên tạc lịch sử, phủ nhận thành tựu cách mạng, xúc phạm vĩ nhân, xúc phạm dân tộc, vu khống, xúc phạm danh dự, uy tín của tổ chức, danh dự và nhân phẩm của cá nhân.
Với hành vi nêu trên, cơ quan chức năng cũng có thể lập biên bản vi phạm hành chính và xử phạt theo quy định tại khoản 7 Điều 13 Nghị định 158/2013/NĐ-CP về vi phạm quy định về biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang.
Cụ thể, phạt tiền từ 25 đến 30 triệu đồng đối với hành vi tổ chức biểu diễn tác phẩm có nội dung truyền bá tệ nạn xã hội, không phù hợp với thuần phong mỹ tục, truyền thống văn hóa Việt Nam, xúc phạm uy tín của tổ chức, danh dự và nhân phẩm của cá nhân.
Trước đó, theo nguồn tin riêng của chúng tôi, ngày 21/10, cơ quan điều tra (Công an TPHCM) đã tìm ra "tác giả" chế lời Quốc ca cho 500 nhân viên hát tại khu du lịch Bình Quới 1- TP. Hồ Chí Minh.
Đó chính là ông Trần Minh Long, Tổng Giám đốc phía Nam của hệ thống siêu thị Dự án bất động sản (STDA) . Ông Long cũng chính là người lĩnh xướng để mọi người thể hiện ca khúc chế này.
