Đức, trên cương vị Chủ tịch luân phiên Liên minh châu Âu (EU) hôm qua (6/9) cảnh báo sẽ trừng phạt Nga liên quan tới vụ đầu độc thủ lĩnh đối lập Alexei Navalny. Tuyên bố đã đẩy căng thẳng giữa Nga và Đức nói riêng cũng như giữa Nga và phương Tây nói chung lên một nấc thang mới, đồng thời gợi nhớ tới vụ ám sát cựu nhân viên tình báo Nga Sergei Skripal cách đây 2 năm. Cũng giống như sự việc đó, phương Tây khăng khăng cáo buộc Nga đứng đằng sau dù chưa có bằng chứng cụ thể.
Trong một tuyên bố, Ngoại trưởng Đức Heiko Maas cảnh báo, nước này sẽ bắt đầu các cuộc thảo luận về khả năng trừng phạt Nga nếu điện Kremlin không giải thích rõ ràng về vụ đầu độc thủ lĩnh đối lập Alexei Navalny “trong những ngày tới”. Đây cũng là lần đầu tiên chính phủ Đức công khai nghi ngờ Nga đứng đằng sau vụ việc.
“Trong những ngày tới, chúng tôi sẽ thảo luận về cách châu Âu có thể phản ứng thỏa đáng đối với vụ việc này. Quyết định của chúng tôi cũng sẽ phụ thuộc vào hành động của Nga”, ông Heiko Maas nhận định.
Ông Alexei Navalny, 44 tuổi, lãnh đạo đảng đối lập Liên minh Nhân dân Nga hiện đang được điều trị tại Đức và theo Berlin, ông này đã bị đầu độc tại Nga bằng chất độc thần kinh Novichok. Đây là loại chất độc được Liên Xô phát triển trong thập niên 70 và 80 của thế kỷ trước.
Tuy nhiên, bất chấp sự bác bỏ của Nga cũng như khẳng định đã tiêu hủy hoàn toàn kho vũ khí hóa học này, Đức và các nước phương Tây vẫn nhiều lần cho rằng Nga phải có trách nhiệm làm sáng tỏ vụ việc. Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov hôm qua đã gọi đây là những cáo buộc vô căn cứ và yêu cầu Đức đưa ra bằng chứng.
“Kịch bản cũ lại tái diễn. Họ công khai đưa ra các cáo buộc trong khi yêu cầu của chúng tôi về việc hỗ trợ điều tra và cung cấp thông tin lại không được hồi đáp. Vì thế chúng tôi hoài nghi mạnh mẽ những tuyên bố như thế này của các nước phương Tây”.
Trước đó, cũng trong ngày hôm qua, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Maria Zakharova đã chỉ trích Đức gây cản trở cuộc điều tra khi không cung cấp những tài liệu cần thiết. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga đồng thời ám chỉ Berlin đang “chơi trò hai mặt”.
Đáng chú ý, Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm 5/9 cho biết ông vẫn chưa thấy bằng chứng nào cho thấy ông Navalny đã bị đầu độc.
Trước đó, các bác sĩ Nga điều trị cho ông Navalny tại Siberia đều nghi ngờ kết luận của bệnh viện ở Đức và họ loại trừ khả năng chính khách đối lập này bị đầu độc bởi kết quả xét nghiệm thực hiện tại Nga cho thấy ông này âm tính với các chất độc. Novichok cũng là chất độc thần kinh liên quan đến vụ ám sát cựu nhân viên tình báo Nga Sergei Skripal cách đây 2 năm. Vụ việc khi đó đã nhanh chóng leo thang ở quy mô quốc tế, khiến quan hệ giữa Nga và phương Tây thêm căng thẳng.
Căng thẳng giữa Nga và phương Tây không phải là mới nhưng điểm khác biệt là lần này liên quan tới Đức. Những phát biểu có phần cứng rắn của giới chức Đức khiến nhiều người bất ngờ khi đưa ra vào thời điểm quan hệ Nga - Đức đang ấm lên. Lãnh đạo hai nước đã hai lần gặp nhau trong 6 tháng qua bất chấp đại dịch Covid-19 vốn khiến các hoạt động ngoại giao bị hạn chế đáng kể. Thậm chí, Đức còn phớt lờ sự phản đối của Mỹ để thực hiện dự án đường ống dẫn khí đốt Dòng chảy phương Bắc 2 với Nga./.