Trong thập niên 1970, Liên Xô liên tục cho ra mắt những mẫu xe tăng chiến đấu chủ lực (MBT) hiện đại như T-64 và T-72 với nhiều nhảy vọt về công nghệ. Quân đội Tây Đức khi đó đối mặt với nguy cơ bị tụt hậu rõ rệt, vì vậy họ rất cần một loại xe tăng mới tiên tiến hơn.
Sau khi dự án xe tăng chiến đấu chủ lực hợp tác giữa Tây Đức với Mỹ có tên MBT-70 bị hủy bỏ, người Đức đã chế tạo thành công dòng Leopard 2 của riêng mình.
Cùng thời gian đó, song song với Leopard 2 còn một dự án khác được tiến hành là Versuchsträger 1 (Xe thử nghiệm 1 - viết tắt là VT 1) do công ty Maschinenbau Kiel (MAK) phát triển như một mẫu xe tăng mới chứ không phải pháo chống tăng tự hành.
Trong quá trình làm việc, các kỹ sư của MAK cho rằng ở tương lai, các xe tăng với thiết kế tháp pháo xoay thông thường sẽ không cung cấp đủ hỏa lực cần thiết.
Chịu ảnh hưởng từ nguyên mẫu xe tăng Strv 103 của Thụy Điển với nhiều ưu điểm vượt trội về sức mạnh và khả năng sống sót trên chiến trường, họ đã đưa ra ý tưởng về một mẫu xe tăng không tháp pháo lạ mắt.
Xe tăng VT 1-2
MBT-70 đã được lựa chọn làm khung gầm phát triển cho loại xe tăng mới với hệ thống treo sửa đổi, số bánh chịu nặng mỗi bên rút từ 6 xuống 5.
Trái tim của VT 1 là động cơ diesel MB803 Ra-500 với bốn bộ tăng áp, công suất 1.500 mã lực (có thể tăng lên tới 2.400 mã lực trong thời gian ngắn).
Với trọng lượng khoảng 40 tấn, tỷ lệ lực đẩy/trọng lượng tương đương lần lượt là 34,5 mã lực/tấn và 55 mã lực/tấn. Đây là con số "khủng khiếp" mà các xe tăng hiện đại ngày nay vẫn phải mơ ước. Vận tốc tối đa của VT 1 lên tới 70 km/h.
Một trong những nguyên mẫu ban đầu của VT 1
Năm 1974, mẫu thử nghiệm đầu tiên của VT 1 đã hoàn thành. Phiên bản này có tên định danh là VT 1-1, vũ trang bằng 2 pháo nòng xoắn 105 mm L7, bắn được tất cả các loại đạn chuẩn NATO. Ban đầu pháo nạp đạn bằng tay nhưng sau đó hệ thống nạp đạn tự động đã được lắp đặt.
VT 1-1 bắn thử nghiệm pháo 105 mm
Ở phiên bản tiếp theo VT 1-2 chế tạo vào năm 1975, pháo nòng trơn 120 mm của Rheinmetall đã thay thế cho pháo L7 105 mm.
Điều đặc biệt là do những khó khăn trong việc chế tạo hệ thống nạp đạn tự động phù hợp với thiết kế của xe, VT 1-2 chỉ có một khẩu pháo được nạp đạn tự động, khẩu còn lại phải nạp bằng tay bởi kíp lái.
Pháo chỉ có khả năng nâng hạ lên xuống theo chiều dọc, cả 2 pháo đều được trang bị kính ngắm PERI R12 của Zeiss cho trưởng xe và pháo thủ.
Trong thử nghiệm, VT1 có thể bắn trúng mục tiêu cỡ 2,3 x 2,3 m từ khoảng cách 1 km với xác suất 90%. Trong những năm 1970 thì đây là con số khá ấn tượng, nhờ thiết kế 2 nòng, VT-1 sở hữu tốc độ tác xạ đáng sợ với bất kỳ kẻ thù nào.
Phiên bản VT 1-2 với pháo nòng trơn 120 mm
Dự án VT 1 trong quá trình phát triển vấp phải những cạnh tranh quyết liệt từ Leopard 2, thêm vào đó là nhược điểm cố hữu không thể khắc phục của các dòng xe tăng không tháp pháo về tính linh hoạt cũng như khả năng xoay trở.
Bởi vậy, cho dù sở hữu nhiều đặc điểm ấn tượng nhưng quân đội Tây Đức đã quyết định quay về giải pháp truyền thống là Leopard 2. Tổng cộng đã có 7 nguyên mẫu được chế tạo bao gồm 1 VT 1-1, 1 VT 1-2 và 5 GTV (xe thử nghiệm trang bị pháo giả).
Mẫu xe thử nghiệm trang bị pháo giả GTV
Thông số kỹ thuật cơ bản của xe tăng VT 1
Trọng lượng: khoảng 40 tấn; Chiều dài: 9,06 m; Chiều rộng: 3,54 m; Chiều cao: 2,04 m; Kíp lái : 3 người.
Động cơ diesel MB803 Ra-500 công suất 1.500 mã lực (tối đa lên tới 2.400 mã lực) cho tốc độ lớn nhất: 70 km/h.
Vũ khí trang bị : Pháo nòng xoắn 105 mm L7 hoặc pháo nòng trơn Rheinmetall 120 mm.