Báo cáo thường niên của Trung tâm Phân tích thị trường vũ khí thế giới (Nga) - cập nhật tương đối đầy đủ và chi tiết về các hợp đồng mua sắm, chuyển giao mọi loại vũ khí trang bị như máy bay, xe tăng, tên lửa, tàu chiến, tàu ngầm, súng pháo,... của hầu hết các quốc gia.
Các báo cáo, dự báo, phân tích của Trung tâm này được hầu hết các chuyên gia quân sự trên thế giới đánh gia rất cao và coi là nguồn dữ liệu tham khảo đáng tin cậy.
Trong báo cáo năm 2016 (bản tiếng Nga) mới được công bố Việt Nam có tên trong danh sách và có những hợp đồng nhập khẩu vũ khí đáng chú ý với đối tác Belarus.
Các hợp đồng nhập khẩu vũ khí của Việt Nam từ Belarus (khoanh đỏ). Ảnh: Trích từ Báo cáo của CAWAT.
Hầu hết các loại vũ khí, khí tài trong danh sách đã đặt mua đã được đề cập khá nhiều lần trên các phương tiện truyền thông đại chúng Nga, Belarus, phương Tây và cả truyền thống chính thống Việt Nam nữa.
Tổ hợp tên lửa phòng không Pechora-2TM. Ảnh: Công ty Tetraedr.
Tuy nhiên, đây là lần đầu tiên năm đặt hàng, thời gian chuyển giao và một số thông tin đáng chú ý khác được liệt kê một cách tương đối đấy đủ.
Có ít nhất 4 hợp đồng nhập khẩu vũ khí đã được đề cập bao gồm:
1. Hợp đồng chuyển giao công nghệ chế tạo, sản xuất lắp ráp máy bay không người lái ký năm 2012 và đã được chuyển giao trong năm 2014. Hợp đồng này đã được nhắc đến khá nhiều trên báo chí Việt Nam hồi năm 2013. Tuy nhiên, không rõ giá trị, số lượng, chủng loại máy bay không người lái mà phía Belarus đã chuyển giao cho Việt Nam.
2. Có tới 2 hợp đồng nâng cấp, hiện đại hóa tổ hợp tên lửa phòng không S-125 (Pechora) lên chuẩn S-125-2TM (Pechora-2TM) đã được ký, mỗi hợp đồng gồm 18 tổ hợp, trị giá khoảng 36 triệu USD, lần lượt được hoàn thành vào các năm 2012 và 2015. Tổng cộng có 36 tổ hợp đã được chuyển giao, trị giá 72 triệu USD.
Trước đây, Báo Quân đội nhân dân cũng đã có bài viết về quá trình tiến hành nâng cấp tổ hợp tên lửa này ở Nhà máy A-31, Quân chủng PK-KQ.
Tổ hợp radar Vostok-E. Ảnh: Ausairpower.
3. Đáng chú ý là hợp đồng chuyển giao công nghệ sản xuất lắp ráp tổ hợp radar cảnh giới nhìn vòng Vostok-E có khả năng phát hiện máy bay tàng hình (Ký hiệu Việt Nam là radar RV-02 / RV-01) ký năm 2013. Thông tin về hợp đồng này đã được báo chí trong nước đề cập đến vào tháng 7/2013.
Theo đó, phía Belarus chuyển giao công nghệ và linh kiện cần thiết để Việt Nam sản xuất 20 tổ hợp radar loại này từ năm 2015-2018. Số lượng chuyển giao mỗi năm 5 tổ hợp.
Giá trị hợp đồng radar ước vào khoảng 100 triệu USD, nhưng không rõ chi tiết các thành phần công việc mà phía Belarus đảm trách.
Mặc dù số lượng vũ khí trang bị Việt Nam đặt mua của Belarus không nhiều, nhưng theo đánh giá của các chuyên gia thì đây đều là những loại tương đối hiện đại, phù hợp với nghệ thuật tác chiến và nhất là có giá thành hợp lý, chuyển giao sâu công nghệ để Việt Nam tự chủ từ khâu sản xuất, đảm bảo kỹ thuật và sửa chữa sau này.