Phát ngôn viên Bộ ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh nói hôm 21/4: "Philippines và Trung Quốc là láng giềng cách biển, phát triển quan hệ hợp tác hữu nghị song phương là việc nên làm, phù hợp với lợi ích của nhân dân hai nước."
Bà cho biết: "Tuy nhiên, những năm gần đây quan hệ Trung Quốc-Philippines rơi vào khó khăn nghiêm trọng, bởi nguyên nhân mà mọi người đều biết.
Chúng tôi nhận thấy trong nội bộ Philippines cũng có những quan điểm đánh giá lại, cho rằng các chính sách của Manila những năm qua không phù hợp với lợi ích của người dân nước này.
Trung Quốc xem trọng phát triển quan hệ với Philippines, kỳ vọng chính phủ mới của họ sẽ thực thi chính sách đối ngoại với Trung Quốc tích cực hơn, xử lý ổn thỏa các tranh chấp nhằm cải thiện quan hệ song phương bằng hành động thực tế."
Truyền thông Trung Quốc đưa tin, nhiều ứng viên Tổng thống Philippines đã tỏ thái độ sẵn sàng phát triển quan hệ hợp tác thương mại và triển khai đối thoại với Bắc Kinh, bất chấp mâu thuẫn tồn tại giữa hai nước về vấn đề biển Đông.
Trong đó, ứng cử viên số 1 Rodrigo Duterte từng tuyên bố, nếu Trung quốc đồng ý hỗ trợ Philippines xây dựng hệ thống đường sắt hoặc cơ sở hạ tầng khác thì ông sẵn sàng "tạm gác tranh chấp" nếu trở thành Tổng thống.
Ông Duterte cho biết hôm 27/2: "Hãy xây cho chúng tôi đường sắt ở Mindanao và một tuyến tàu hỏa từ Manila tới Bicol. Tôi sẽ vui vẻ, chúng ta (Philippines và Trung Quốc) sẽ không đối đầu."
Không chỉ "dụ dỗ" Trung Quốc, Duterte mới đây còn gây sốc khi dọa... cắt quan hệ ngoại giao với Mỹ và Australia, sau khi Đại sứ hai nước này tại Philippines chỉ trích lời nói đùa của ông về vụ cưỡng hiếp.
“Nếu tôi lên làm Tổng thống, thì cứ việc mà cắt đứt (quan hệ ngoại giao),” ông Duterte phát biểu trong buổi vận động tranh cử vào tối 20/4, ám chỉ tới mối quan hệ với hai đồng minh thân cận của Manila là Mỹ và Australia.