Ông Trump không đạt được điều mình muốn với Trung Quốc
"Họ (Trung Quốc) không muốn tôi hay chúng tôi (đảng Cộng hòa) thắng bởi tôi là tổng thống Mỹ đầu tiên từng thách thức Trung Quốc trong lĩnh vực thương mại," ông Trump nói trong phiên họp của Hội đồng bảo an LHQ ngày 26/9. "Chúng tôi đang chiến thắng trong thương mại. Chúng tôi thắng ở tất cả cấp độ. Chúng tôi không muốn họ tác động hay can thiệp vào cuộc bầu cử sắp tới".
Các chuyên gia trả lời phỏng vấn tờ Thời báo Hoàn Cầu hôm 27/9 nhận định, nếu tổng thống Trump nhận ra ông đang bị mất đi sự ủng hộ bởi chính sách trả đũa thương mại Trung Quốc - với việc gây tổn thất cho chính người ủng hộ ông, thì ông nên đổ lỗi cho bản thân và những người cố vấn để Nhà Trắng leo thang cuộc chiến thuế quan nhằm vào hàng hóa Trung Quốc.
Ni Feng, phó giám đốc Viện nghiên cứu Hoa Kỳ thuộc Viện khoa học xã hội Trung Quốc, nói: "Điều này cho thấy ông Trump đi từ hổ thẹn đến giận dữ vì chính sách của ông nhằm vào Trung Quốc bất thành."
"Sau hàng loạt thuế quan được áp và sự khiêu khích về vấn đề Đài Loan, cũng như cấm vận các cơ quan cùng quân nhân quân đội Trung Quốc, thì Trung Quốc vẫn tiếp tục trả đũa không khoan nhượng và từ chối đàm phán với Mỹ trong điều kiện như hiện nay," ông Ni bình luận. "Tình hình này không phải là điều ông [Trump] muốn, đó là lý do ông nổi giận và cố đưa ra những cáo buộc mới."
Diao Daming, chuyên gia về Mỹ, giáo sư tại Đại học nhân dân Trung Quốc, cho rằng đảng Cộng hòa của ông Trump đang đối diện thách thức lớn và có thể bị mất thế chiếm đa số tại Hạ viện sau cuộc bầu cử giữa kỳ, do đó tổng thống đang cố gắng "đổ trách nhiệm".
"Đổ lỗi cho Trung Quốc là lựa chọn tốt cho ông ấy, và một số người ủng hộ cấp tiến của ông Trump vẫn sẽ tin tưởng ông, bất kể sự thật thế nào," ông Diao nói.
Theo học giả này, do Mỹ và Trung Quốc phụ thuộc vào nhau trong nhiều lĩnh vực, các biện pháp trả đũa trong chiến tranh thương mại của Bắc Kinh chắc chắn sẽ gây tổn hại lợi ích của người dân Mỹ, bao gồm nhóm ủng hộ Trump.
Trong bài xã luận đăng ngày 27/9, tờ Hoàn Cầu đặt nghi vấn ông Trump gay gắt cáo buộc Trung Quốc can thiệp bầu cử trên thực tế là một chiến lược vận động, với mục tiêu định hướng cử tri bất mãn với Bắc Kinh và dành phiếu cho phe Cộng hòa - vốn có lập trường cứng rắn đối với Nga, Trung Quốc.
Trên mạng xã hội ở Trung Quốc, thậm chí trên một số cơ quan truyền thông Trung Quốc, từng khơi lên ý tưởng trả đũa thương mại nhằm vào các bang ủng hộ đảng Cộng hòa. Tuy nhiên theo Hoàn Cầu, đây là quyền tự do ngôn luận của công chúng Trung Quốc, và chưa từng có quan chức nào của nước này đứng ra ủng hộ hay kêu gọi hành động như vậy.
Tham dự phiên họp của Hội đồng bảo an LHQ ngày 26/9, tổng thống Mỹ Donald Trump cáo buộc Trung Quốc can thiệp bầu cử giữa kỳ Mỹ (Ảnh: Tom Brenner/New York Times)
B-52 Mỹ "vờn" biển Đông và Hoa Đông để gây sức ép với Trung Quốc song song chiến tranh thương mại?
Trong khi tổng thống Donald Trump hướng nhiều chỉ trích đến Bắc Kinh tại LHQ, Bộ quốc phòng Mỹ ngày 27 cũng thông báo các máy bay ném bom chiến lược B-52 của Mỹ đã bay qua biển Đông trong tuần này.
Phát ngôn viên Lầu Năm Góc Dave Eastburn cho biết đây là một phần trong hoạt động định kỳ nhằm tăng cường khả năng tương tác giữa Mỹ với đồng minh/đối tác trong khu vực.
Vào ngày 26, lực lưỡng Mỹ cũng biểu dương lực lượng cùng đồng minh Nhật Bản ở biển Hoa Đông ngoài khơi Trung Quốc. Một máy bay ném bom hạng nặng B-52H Stratofortress đã xuất hiện cùng tiêm kích F-15 của Lực lượng phòng vệ trên không Nhật Bản (JASDF) đã xuất hiện trên không phận vùng biển này.
Ông Li Haidong, giáo sư Đại học ngoại giao Trung Quốc ở Bắc Kinh, nói với Hoàn Cầu, Mỹ đang tung chiêu bài quân sự ở biển Đông như một biện pháp gây áp lực cho Trung Quốc. Theo ông, tổng thống Trump muốn có một màn trình diễn chống lại Trung Quốc thành công để đưa ra trước người ủng hộ, nhằm phục vụ cho cuộc bầu cử giữa kỳ.
Chen Xiangmiao, nhà nghiên cứu ở Viện nghiên cứu quốc gia Trung Quốc về biển Đông, nhận xét Mỹ đang cố gắng bảo đảm với các đối tác trong khu vực rằng Washington có đủ khả năng gìn giữ hòa bình và bảo vệ các bên liên quan.
Bộ trưởng quốc phòng Mỹ James Mattis khẳng định các cuộc tuần tra trên không của chiến cơ Mỹ là bình thường, đồng thời cáo buộc Trung Quốc gây căng thẳng khi tiến hành quân sự hóa trái phép ở biển Đông.
Máy bay ném bom B-52H Stratofortress cất cánh từ căn cứ không quân Andersen của Mỹ ở đảo Guam để tham gia nhiệm vụ huấn luyện ở biển Đông và Ấn Độ Dương, ngày 23/9/0218 (Ảnh: US Air Force)
Liên quan đến cáo buộc Trung Quốc can thiệp bầu cử của tổng thống Trump, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị khẳng định "chúng tôi không và sẽ không can thiệp vào công việc nội bộ của bất kỳ nước nào, chúng tôi bác bỏ những cáo buộc không căn cứ nhằm vào Trung Quốc".
Phát ngôn viên Bộ ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng lên tiếng ngày 27/9, cho biết "Trung Quốc luôn tuân theo nguyên tắc không can thiệp công việc nội bộ của nước khác. Đây là truyền thống đối ngoại của Trung Quốc và cộng đồng quốc tế biết điều đó".
Ông Cảnh thúc giục Mỹ "rút lại những tuyên bố cùng hành động sai lầm đang hủy hoại các liên hệ song phương và lợi ích căn bản của người dân hai nước".