Một người đàn ông Israel bước vào một cửa hàng trong khi một phụ nữ Palestine đứng đằng sau anh ta ở thành phố cổ Jerusalem, Israel vào ngày 10/9/2015. Ảnh: Reuters
Vào thứ Bảy, ngày 7/10, Noura* vẫn đi làm sớm như thường lệ tại một bệnh viện ở Israel, nơi cô đã làm việc được hơn hai năm.
Chuyên gia chăm sóc sức khỏe người Palestine đã lướt xem tin tức, nhưng vì vội vàng để kịp làm việc, cô đã không hiểu hết tầm nghiêm trọng của những gì đang xảy ra ở đất nước này: một cuộc tấn công của nhóm vũ trang người Palestine Hamas vào miền nam Israel khiến ít nhất 1.300 người ở Israel thiệt mạng.
Để trả đũa, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã phát động một chiến dịch ném bom chết người vào Dải Gaza khiến hơn 2.300 người Palestine thiệt mạng, đồng thời thực hiện một cuộc bao vây toàn diện khu vực này, ngăn chặn nguồn cung cấp thực phẩm, thuốc men và nhiên liệu. Một cuộc tấn công trên bộ dường như cũng sắp xảy ra.
Nhưng vào sáng hôm đó, Noura không hề biết gì về điều này. Các nhóm vũ trang Palestine vẫn thường xuyên bắn tên lửa vào miền nam Israel và hầu hết đều bị "Vòm sắt" - hệ thống phòng thủ tên lửa của nước này đánh chặn.
Vì vậy, khi một đồng nghiệp rõ ràng đang run rẩy nói với Noura về những gì đã xảy ra, cô đã đáp lại rằng: "Đây không phải là lần đầu tiên" - một câu trả lời mà giờ đây cô nhận ra là thiếu sự đồng cảm.
Nhưng khi nhiều tình tiết bắt đầu lộ ra và bản chất chưa từng có của cuộc tấn công trở nên rõ ràng hơn, Noura được triệu tập lên phòng của quản lý và được yêu cầu tạm dừng công việc và không quay lại cho đến khi có thông báo mới - vì cuộc trò chuyện trước đó với đồng nghiệp của cô.
Noura - một trong 1,2 triệu người Palestine là công dân Israel, chiếm khoảng 20% dân số nước này - cho biết: "Tôi cảm thấy rất bị xúc phạm, tôi không thể tin được điều này lại xảy ra với mình."
"Tôi cảm thấy bị phân biệt đối xử. Ngày qua ngày, bạn không cảm nhận được điều đó. Nhưng bạn sẽ cảm thấy nó khi điều gì đó như thế này xảy ra. Bạn biết rằng bạn sẽ tự động bị chuyển từ bạn thành thù", cô tiếp tục.
Ngay sau đó, cô nhận được một thông báo từ ban lãnh đạo bệnh viện - mà phóng viên Al Jazeera đã được xem - trong đó cô được gọi đến một buổi điều trần để chính thức bị đình chỉ công việc với lý do cô đã vi phạm quy tắc kỷ luật của bệnh viện, khi bị cáo buộc ủng hộ cuộc tấn công của Hamas.
Noura phủ nhận việc từng đưa ra những lời mà cô bị buộc tội đã nói.
"Điều khiến tôi cảm thấy bị xúc phạm nhất là khi họ gọi tôi đến họp, dường như họ đã có quyết định sẵn. Họ không muốn lắng nghe", Noura nói về phiên điều trần dự kiến sẽ sớm diễn ra.
Cô đã nói chuyện với Al Jazeera với điều kiện giấu tên vì, bất chấp mọi thứ, cô vẫn hy vọng có thể được lãnh đạo bệnh viện lắng nghe một cách công bằng và giữ được công việc của mình.
Trước cuộc tấn công ngày 7/10, các nhóm vũ trang Palestine vẫn thường xuyên bắn tên lửa vào miền nam Israel và hầu hết đều bị "Vòm sắt" - hệ thống phòng thủ tên lửa của nước này đánh chặn. Ảnh: Reuters
Hàng chục đơn khiếu nại
Theo Al Jazeera, Noura không phải là trường hợp ngoại lệ. Các luật sư và tổ chức nhân quyền ở Israel đã nhận được hàng chục đơn khiếu nại từ cả công nhân và sinh viên, những người kể từ hôm 7/10 đã đột ngột bị đình chỉ học tập và công tác ở các trường học và nơi làm việc vì các bài đăng trên mạng xã hội hoặc trong một số trường hợp là trò chuyện với đồng nghiệp.
Những thông báo mà họ nhận được từ các trường học hoặc cơ quan của họ - mà phóng viên Al Jazeera đã được xem - trích dẫn các bài đăng trên mạng xã hội và cáo buộc "ủng hộ khủng bố" là lý do họ bị đình chỉ học tập và công tác ngay lập tức cho đến khi vấn đề được điều tra. Trong một số trường hợp, người nhận thông báo đã được triệu tập để trình diện trước ủy ban kỷ luật.
Hassan Jabareen - Giám đốc Adalah, Trung tâm pháp lý về quyền của người thiểu số Ả Rập ở Israel - nói: "Những người đã làm việc trong ba, bốn, năm năm bỗng thấy mình nhận được thư nói rằng đừng đến làm việc vì những gì đã đăng."
Trong một số trường hợp, "họ nói rằng các phiên điều trần sẽ được tổ chức vào một ngày sau đó, nhưng họ không [nói rõ] khi nào. Buổi điều trần nên được tổ chức trước khi quyết định được ban hành", ông nói.
Theo Adalah, ít nhất một chục người lao động đã bị đình chỉ công việc kể từ hôm 7/10, chủ yếu là do các bài đăng trên mạng xã hội. Trung tâm này cũng nhận được đơn khiếu nại từ khoảng 40 sinh viên Palestine tại các trường đại học và cao đẳng Israel, những người đã nhận được thông báo trục xuất hoặc đình chỉ học tập từ cơ sở giáo dục của họ.
Wehbe Badarni – Chủ tịch Công đoàn Ả Rập ở thành phố Nazareth phía bắc Israel - cũng nói với Al Jazeera rằng, công đoàn đang xử lý hơn 35 đơn khiếu nại, bao gồm cả sinh viên cũng như người lao động trong bệnh viện, khách sạn, trạm xăng và nhà hàng...
Trong một lá thư mà phóng viên Al Jazeera được xem, một công ty đã triệu tập một nhân viên tham dự một buổi điều trần qua điện thoại để "xem xét khả năng chấm dứt hợp đồng với công ty" vì "các bài đăng ủng hộ hoạt động và kích động khủng bố".
Salam Irsheid - luật sư của trung tâm Adalah - cho biết: "Kích động khủng bố là một cáo buộc nghiêm trọng cần phải được chứng minh trước tòa. Theo quan điểm của chúng tôi, những gì đang xảy ra hiện nay là không hợp pháp."
Những chiếc ô tô ở Ashkelon, miền nam Israel, bốc cháy sau một cuộc tấn công bằng tên lửa từ Dải Gaza vào ngày 7/10. Ảnh: AFP
'Bầu không khí khủng bố'
Một nhân viên y tế khác mà phóng viên Al Jazeera đã trò chuyện ở Tel Aviv cho biết, anh ấy đang làm mọi thứ có thể để giữ kín danh tính vì sợ bị trả thù. Anh nói với Al Jazeera: "Tôi phải đối mặt với những khuôn mặt gắt gỏng và giận dữ mỗi sáng vì tôi là người Palestine duy nhất làm việc ở đó."
"Tôi thực sự không thể bày tỏ hay nói về những gì đang diễn ra. Kể từ cuộc chiến cuối cùng [vào năm 2021] mọi người đều giữ thái độ khiêm tốn", anh nói.
Theo Tiến sĩ Lina Qassem Hasan - Chủ tịch hội đồng Các bác sĩ vì Nhân quyền Israel - một tổ chức phi lợi nhuận được thành lập cách đây hơn 30 năm ở Jaffa (Israel), tổ chức này đã phải xử lý một số trường hợp đình chỉ công tác của nhân viên y tế kể từ năm 2021, sau cuộc chiến cuối cùng giữa Hamas và Israel.
Trong một trường hợp, Ahmad Mahajna - bác sĩ tại bệnh viện Hadassah ở Jerusalem - đã bị đình chỉ công tác vì đưa kẹo cho một thiếu niên Palestine đang bị cảnh sát canh trừng tại bệnh viện, nơi cậu này đang được điều trị vết thương do đạn bắn sau một vụ cáo buộc tấn công.
Tiến sĩ Qassem nói với Al Jazeera: "Có một bầu không khí khủng bố, mọi người đều sợ hãi."
Theo Adalah - Trung tâm pháp lý về quyền của người thiểu số Ả Rập ở Israel, các công dân Palestine của Israel trong lịch sử đã phải đối mặt với sự phân biệt đối xử có hệ thống, bao gồm cả việc thiếu đầu tư thường xuyên vào cộng đồng của họ, và có hơn 50 điều luật có thành kiến chống lại họ.
Tuy nhiên, luật sư Sawsan Zaher nói với Al Jazeera rằng: "Sự phân biệt chủng tộc đã gia tăng" hơn nữa. Những gì chúng ta đang thấy bây giờ là điều chúng ta chưa từng thấy trước đây."
Bà nói thêm: "Việc bạn bày tỏ quan điểm của mình, ngay cả khi đó không nhất thiết là sự kích động như trên bộ luật hình sự… giờ đây đã đủ để coi là bày tỏ sự ủng hộ đối với không chỉ Hamas, mà cả người dân Palestine".
Zaher cho biết, mọi người ngày càng "sợ nói tiếng Ả Rập" ở nơi công cộng.
*Tên nhân vật đã được thay đổi để tránh bị trả thù.