Dù chiến thắng, Thủ tướng Israel có thể phải trả giá nếu thực hiện các lời hứa bầu cử

Đại sứ Nguyễn Quang Khai |

Thủ tướng Israel Netanyahu có thể phải trả giá nếu ông thực hiện các lời hứa bầu cử của mình, vì động thái này đe dọa chính Tel Aviv.

Mở đường cho nhiệm kỳ thứ 5 của Thủ tướng Benjamin Netanyahu

Ngày 9/4, cuộc bầu cử Quốc hội Israel (Knesset) trước hạn đã được tổ chức. Ngày 11/4, sau khi kiểm 100% số phiếu, Ủy ban bầu cử quốc gia Israel đã công bố kết quả, theo đó Đảng Likud của đương kim Thủ tướng Benjamin Netanyahu đã giành được thắng lợi.

Likud đã giành được 36 trong tổng số 120 ghế tại Knesset của Israel, trong khi đối thủ chính là liên minh "Xanh và Trắng" (Blue White) do cựu Tham mưu trưởng quân đội Benny Gantz dẫn đầu giành được 35 ghế. Truyền hình nhà nước Israel đưa tin liên minh "Xanh và Trắng" đã thừa nhận thất bại.

Các đảng tôn giáo chính thống cực đoan Shas và Yahud Torah lần lượt nhận được 8 và 7 ghế. Các đảng cánh tả và các đảng đại diện cho người Ả Rập bên trong Israel gồm đảng Lao động giành được 6 ghế, Meretz 4 ghế và hai danh sách Ả Rập giành được tổng cộng 10 ghế.

Trong số 14 ghế còn lại, đảng Yisrael Beiteinu (Israel, ngôi nhà của chúng ta) của cựu Bộ trưởng Quốc phòng Avigdor Lieberman giành 5 ghế, Liên minh cánh hữu 5 ghế và Kolano 4 ghế.

Đảng Cảnh hữu mới (New Right), do Naftali Bennett, Elite Shakes lãnh đạo và các đảng phái khác không đạt được quá 3,25% số phiếu bầu để có thể giành được ghế trong Knesset.

Theo luật bầu cử của Israel, sau khi kiểm phiếu Tổng thống Reuven Rivlin sẽ tham khảo ý kiến ​​các nhà lãnh đạo các đảng, sẽ chỉ định một nhà lãnh đạo đứng ra thành lập chính phủ trong vòng 28 ngày và trong trường hợp cần thiết có thể kéo dài thời hạn thêm hai tuần.

Quyết định cuối cùng sẽ thuộc vể Tổng thống Reuven Rivlin, nhưng với số ghế giành được và lại tranh thủ được sự ủng hộ của các đảng cánh hữu và các đảng tôn giáo, chắc chắn ông B. Netanyahu sẽ được giao để thành lập một chính phủ liên hiệp, mở đường cho nhiệm kỳ thứ năm của ông.

Chưa thể ngủ yên

Ngay sau khi công bố kết quả, ông B. Netanyahu và phu nhân đã tổ chức ăn mừng thắng lợi. Với kết quả này, ông B. Netanyahu trở thành người giữ chức Thủ tướng lâu nhất Israel. Thủ tướng đầu tiên David Ben-Gurion, người đóng vai trò then chốt trong việc thành lập Nhà nước Israel cũng chỉ giữ chức vụ này 2 nhiệm kỳ.

Thắng lợi của đảng Likud cho thấy xu hướng ngả sang hữu trong đời sống chính trị Israel. Tuy nhiên, việc lần đầu tiên trong lịch sử Israel, một liên minh đối lập "Xanh và Trắng" tuy không giành được thắng lợi, nhưng đã giành được số phiếu sít sao so với Likud thể hiện cuộc đấu tranh nội bộ Israel sẽ còn hết sức phức tạp.

Yair Lapid, nhân vật thứ hai trong Liên minh nói: "Chúng tôi không thắng khoá này, nhưng chúng tôi sẽ biến cuộc sống của Likud thành địa ngục. Chúng tôi ở phe đối lập."

Trong cuộc tranh cử, Thủ tướng B. Netanyahu hứa nếu giành thắng lợi, ông sẽ sáp nhập các khu định cư Do Thái ở Bờ Tây sông Jordan. Bây giờ lời hứa này dường như sẽ được thực hiện và đặc biệt là việc sáp nhập này lại được sự ủng hộ và khích lệ của các đảng cực hữu Israel. 

Từ trước tới nay, ông B. Netanyahu là người ủng hộ xây dựng thêm các khu định cư mới ở Bờ Tây, trái với các nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc. Lời hứa này được thực hiện có nghĩa là Israel sẽ sáp nhập hơn 60% lãnh thổ Bờ Tây của người Palestine.

Điều này cũng có nghĩa là giải pháp "Hai nhà nước" nhằm giải quyết cuộc xung đột giữa Israel và Palestine dẫn tới thành lập một Nhà nước Palestine độc lập bên cạnh Israel sẽ đi vào bế tắc. Người Palestine và người Ả Rập chắc chắn không cam chịu tình hình này. Một cuộc xung đột mới sẽ bùng nổ.

Dù chiến thắng, Thủ tướng Israel có thể phải trả giá nếu thực hiện các lời hứa bầu cử - Ảnh 2.

Trong cuộc thăm dò ý kiến trước bầu cử, chỉ có 18 đại biểu ủng hộ giải pháp "Hai nhà nước dựa trên đường biên giới năm 1967. Tạp chí "Foreign Policy" của Mỹ viết Thủ tướng B Netanyahu khi giành được nhiệm kỳ thứ 5 chắc chắn sẽ loại bỏ khả năng thành lập Nhà nước Palestine.

B. Netanyahu, người đã nhận được sự ủng hộ tuyệt đối từ Nhà Trắng sau khi Tổng thống D. Trump lên nắm quyền. Washington đã lật lại toàn bộ tiến trình hoà bình Trung Đông, đưa ra những quyết định chưa từng thấy, bao gồm công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel và công nhận chủ quyền của nhà nước Do Thái đối với cao nguyên Golan của Syria và "Thoả thuận thế kỷ" nhằm xóa bỏ Nhà nước Palestine.

Cựu Đại sứ Mỹ tại Israel Daniel Shapiro đã bày tỏ bi quan về tương lai của các cuộc đàm phán giữa Tel Aviv và Ramallah. Ông D. Shapiro nói: "Thủ tướng B. Netanyahu có thể phải trả giá nếu ông thực hiện các lời hứa bầu cử của mình, vì động thái này đe dọa chính Tel Aviv và làm tan biến các nỗ lực xây dựng liên minh khu vực, đặc biệt là với Vương quốc Ả Rập Saudi, cũng như ngừng phối hợp an ninh với Chính quyền Palestine ở Bờ Tây.

Nimrod Novik, cựu cố vấn chính trị của cố Tổng thống Israel Shimon Peres cảnh báo rằng, việc Knesset chấp thuận sáp nhập các khu định cư ở Bờ Tây sẽ ngay lập tức gây ra "ảnh hưởng Domino". Trong trường hợp này, quân đội Israel sẽ phải đối mặt với một khu vực gồm 2,6 triệu người Palestine, Hamas và các nhóm vũ trang khác.

Thắng cử nhưng Thủ tướng B. Netanyahu chưa thể ngủ yên. Phía trước ông là cả một núi vấn đề cần phải giải quyết, chưa kể đến khả năng ông phải ra toà vì các cáo buộc tham nhũng lớn đang nhằm vào ông.

(*) Tiêu đề do tòa soạn đặt

Đường dây nóng: 0943 113 999

Soha
Báo lỗi cho Soha

*Vui lòng nhập đủ thông tin email hoặc số điện thoại