TOS-1A: “Hỏa thần” Nga chuyên đánh đòn chốt hạ, đập tan khủng bố tại Trung Đông

Quân đội Syria (SAA) đang đẩy mạnh tiến công về tỉnh Idlib, thành trì cuối cùng vẫn còn bị kiểm soát bởi các nhóm khủng bố chống chính phủ. Trong quá trình hành tiến, SAA đã gặp phải sự kháng cự vô cùng ác liệt của lực lượng phiến quân.

Tuy nhiên, cục diện đã hoàn toàn thay đổi khi hệ thống phóng đạn nhiệt áp hạng nặng TOS-1A Solntsepyok (lửa Mặt Trời) do Nga chế tạo được Quân đội Syria điều động tới tham chiến tại chảo lửa ác liệt này.

Trước đó, "hỏa thần" TOS-1A từng là vũ khí chủ đạo được quân đội Iraq sử dụng để tấn công đánh những đòn cuối cùng tiêu diệt các phần tử khủng bố thuộc Nhà nước Hồi Giáo tự xưng (IS) ở trận chiến Mosul.

TOS-1A cũng đã chứng minh hiệu quả khi yểm trợ cho lực lượng bộ binh trong chiến dịch giải phóng thành phố Palmyra khỏi sự chiếm đóng của IS do Quân đội chính phủ Syria tiến hành năm 2017.

Hệ thống này còn tham gia bảo vệ căn cứ quân sự Nga tại Hmeimim, Syria. Nó cũng là công cụ cực kỳ hiệu quả đập tan các đợt tiến công nổi dậy của nhiều tổ chức khủng bố tại Syria.

Solntsepyok sử dụng xe phóng BM-1 trang bị hệ thống phóng xoay có thể bắn 24 phát rocket một lúc. Tất cả các hoạt động có thể được thực hiện bên trong xe nhằm bảo vệ kíp bắn khỏi hỏa lực tấn công của đối phương. Đạn nhiệt áp có thể phóng vào ban đêm. Nếu nằm trong tầm nhìn, mục tiêu có thể bị tiêu diệt chỉ trong vòng 90 giây.

Solntsepyok được thiết kế để tấn công các mục tiêu bộ binh, pháo đài (gồm cả boongke và công sự kiên cố bố trí trên các quả đồi), các hầm trú ẩn, thành lũy ở vùng đô thị và nhiều dạng phòng thủ khép kín khác.

TOS-1A có đặc điểm khác biệt so với các hệ thống pháo phản lực phóng loạt (MLRS) ở chỗ, nó có thể sử dụng được nhiều loại đầu đạn khác nhau. Sức công phá của hệ thống được cho là tương đương với các vũ khí hạt nhân chiến thuật.

Khi công kích, TOS-1A sẽ giải phóng một đám mây hóa chất, tạo thành vụ nổ khổng lồ đốt cháy không khí xung quanh nó. Sóng xung kích và sóng nhiệt sinh ra từ các đầu đạn của TOS-1A gây nên sức công phá khủng khiếp, lớn gấp rất nhiều lần đầu đạn sử dụng thuốc nổ đặc thông thường.

Loạt phóng đầy đủ của TOS-1A sẽ hủy diệt một khu vực có diện tích 200m x 400m. Đặc biệt, vụ nổ nhiệt áp còn hút hết không khí vào trong ngọn lửa, tạo thành vùng chân không khiến mọi sinh vật sống xung quanh bị ngộp thở và mất cân bằng áp lực đột ngột.

Tầm bắn tối thiểu của TOS-1A là 400m, tối đa là 6.000m, vượt xa tầm bắn của hầu hết các hệ thống tên lửa chống tăng. Một vụ nổ đơn lẻ của TOS-1A có thể phá hủy vài tòa nhà đô thị.

TOS-1A được xem là loại vũ khí độc nhất mà quân đội các nước khác không có. Thế nhưng, chưa hài lòng ở đó, theo Chương trình mua sắm vũ trang nhà nước giai đoạn 2018 – 2025, Nga hiện đang phát triển một hệ thống bắn đạn nhiệt áp thế hệ mới với tên gọi Tosochka (hay TOS-2).

Hệ thống này có thể được lắp đặt trên khung gầm xe bánh xích sử dụng cho tăng chiến đấu chủ lực Armata. Nó cũng sẽ được lắp trên khung gầm xe bánh lốp để hoạt động hiệu quả ở những vùng sa mạc, một lực chọn đặc biệt hấp dẫn cho các đối tác tiềm năng ở Trung Đông.