Gần như suốt năm 2014 tôi đã có một lịch dày đặc dạy kèm luyện thi SAT cho các học viên với mức học phí 850 – 1.000 USD /giờ.
Trước đó tôi cũng đã đi dạy và thu được nhiều thành quả nhưng chưa từng thành công như thế.
Khi nhìn dòng thu nhập chảy vào túi mình hàng ngày tôi cảm thấy rất hưng phấn. Tôi đã luôn gặp khó khăn về tiền bạc từ thuở bé khi còn sống ở ngoại ô New York.
Gia đình tôi không rơi vào hoàn cảnh quá thiếu thốn nhưng luôn bị áp lực về chuyện tiền bạc. Thế nên khi tôi kiếm được khá nhiều tiền tôi cảm thấy rất vui sướng.
Dĩ nhiên trong vài tháng tôi đã quen dần với mức thu nhập cao đó. Bạn thường nghe người ta nói khi thu nhập vượt qua 75.000 USD/năm thì có kiếm được thêm tiền cũng không thấy hạnh phúc hơn. Lúc chưa có tiền tôi đã cười vào điều đó.
Nhưng càng kiếm nhiều tiền tôi càng thấy câu nói đó là chính xác. Sau khi trả xong các hóa đơn tôi vẫn còn dư nhiều tiền.
Tôi mua một vài thứ mà ngày xưa mình không có đủ tiền để mua - một chiếc đồng hồ đắt tiền, vài bộ đồ hàng hiệu để thỏa mãn sự thiếu thốn nhiều năm của bản thân.
Tôi lập ra một chương trình luyện thi SAT trực tuyến và thu phí 597 USD một học viên. Vẫn có nhiều người không thích học trực tuyến và mời tôi làm gia sư như trước.
Nhưng kiếm được nhiều tiền không làm tôi thấy hạnh phúc hơn, công việc càng ngày càng khiến tôi khổ sở.
Phần lớn học viên của tôi rất dễ chịu. Bạn có thể đoán rằng số ít học viên khó chịu còn lại đã làm tôi thấy bực mình và bỏ nghề. Nhưng hoàn toàn ngược lại, một trong số học viên tốt nhất của tôi đã khiến tôi bỏ nghề.
Vào một tối Thứ Sáu nọ, tôi ngồi ở nhà và chat Skype với một học viên 16 tuổi. Đây là một học viên đóng học phí 1.000 USD/giờ. Cô ấy yêu cầu tôi giải đáp một bài tập trong tuần đó.
Tôi nói: “Nghe này cô bé: Em đã biết rõ cách tìm đáp án. Nó ở đằng sau sách và thầy đã dậy em cách tự giải đáp mà không cần thầy hướng dẫn. Tại sao em không xem phần đáp án đó trước khi gặp thầy?”
Cô bé trả lời ngay: “Em biết là em có thể tự tìm, nhưng em muốn chờ đến khi gặp thầy để nghe giải đáp.”
Đó là một học viên thông minh và chăm chỉ. Đó là thời điểm tôi nhận ra mình đóng một vai trò tệ hại trong quá trình học tập này.
Có hàng ngàn cô cậu bé ngoài kia đang sử dụng chương trình trực tuyến của tôi để tự học, tự trả lời câu hỏi, giữ quyền chủ động trong học tập của mình.
Vậy mà ở đây tôi được trả học phí cao gấp hàng trăm lần – để giam cầm khả năng tự học của cô bé này. Tôi cảm thấy mình thật đáng kinh tởm.
Trong vài tháng sau đó, tôi không nhận thêm học viên nào nữa và trả lại tất cả các khoản đặt cọc giữ chỗ (có một vài người đặt tiền giữ chỗ học đến tận năm 2020), và tập trung tất cả sức lực để quảng bá chương trình trực tuyến của mình.
Đó là một lựa chọn giữa việc sống một cuộc đời sung sướng, đầy đủ bằng cách truyền bá những thông tin có ích với chi phí thấp hoặc là thu thật nhiều tiền từ một nhóm nhỏ học viên và hủy hoại khả năng tự học của họ. Thật là dễ lựa chọn phải không.
Tôi tự trả cho mình một khoản lương đủ đáp ứng các nhu cầu cá nhân, không thêm một đồng nào. Phần còn lại tôi tái đầu tư vào việc quảng bá và cải tiến chương trình học online của mình.
Tôi kiếm được ít tiền hơn trước, nhưng không vì thế mà tôi thấy kém hạnh phúc hơn.
Cách sống của tôi đã thay đổi rất nhiều: Tôi dùng 8 giờ mỗi ngày để làm công việc mà mình tâm huyết, thời gian còn lại thì cùng bạn bè theo đuổi các dự án sáng tạo. Nó khác hẳn cuộc sống đi gia sư mọi buổi tối, kể cả cuối tuần trước kia.
Giờ đây tôi có thể dùng cả ngày để tương tác với những học viên trực tuyến của mình, phân tích các dữ liệu và liên tục cải tiến chương trình của mình.
Các học viên của khóa học trực tuyến càng ngày càng thu được kết quả tốt hơn.
Số học viên tăng lên càng ngày càng nhanh qua truyền miệng. Tôi giúp được hàng ngàn học viên cải thiện kết quả của mình so với trước đây chỉ dạy được 40 học viên mỗi năm.
Mục tiêu của tôi là biến chương trình luyện thi trực tuyến của mình trở thành một sản phẩm phổ biến. Trung bình học viên của tôi tăng được 345 điểm SAT và 4,66 điểm ACT so với trước khi luyện thi.
Chúng tôi cũng phải cạnh tranh với những công ty lớn hơn tung rất nhiều tiền cho marketing và bán hàng.
Đó là một cuộc chiến không cân sức, nhưng chúng tôi đang chiến thắng vì chất lượng giảng dạy cao hơn. Mỗi sáng thức dậy tôi đều cảm thấy giấc mơ của mình đang được thực hiện.
Tôi rất thích việc mình đang làm. Và tôi đã rất may mắn khi học được một bài học mà mọi người thường nhận ra quá muộn: Hạnh phúc đến từ những điều bạn làm hàng ngày chứ không phải từ số tiền trong tài khoản ngân hàng.