Vật lý không chỉ là môn học khô khan, chỉ gồm những công thức tính toán. Nắm vững những kiến thức Vật lý trong chương trình SGK, bạn đã có thể lý giải hàng loạt hiện tượng xung quanh mình như: Sự hình thành sấm sét, tại sao lại rơi tự do xuống đất chứ không phải bay lên trời...
Điển hình như công việc ngày nào chúng ta cũng làm nhưng không phải ai cũng lý giải được: "Vì sao khi xào rau, dầu trong chảo hay bị bắn tung ra ngoài?".
Câu hỏi xuất hiện trong chương trình Đường Lên Đỉnh Olympia, sau đó một thí sinh đã giải thích rằng: "Trong rau có rất nhiều nước. Khi dầu nóng lên, tiếp xúc với nước thì 2 chất đẩy nhau ra. Tiếp xúc dầu với nước khiến chúng bắn ra ngoài".
Câu trả lời của thí sinh Olympia có một phần ý đúng, song cũng chưa thể giải thích cặn kẽ cho hiện tượng này. Nên cậu bạn này đã bị mất điểm.
Câu hỏi Olympia: "Vì sao khi xào rau, dầu trong chảo hay bị bắn lung tung?"
Nguyên nhân của hiện tượng này là sự chênh lệch giữa nhiệt độ sôi giữa dầu và nước.
Các loại dầu ăn thông thường có nhiệt độ sôi rơi vào khoảng 200 đến 300 độ C, trong đó điểm bắt lửa (flash point - nhiệt độ đủ để cháy) của dầu thực vật chúng ta vẫn thường sử dụng khi làm bếp là 330 độ C.
Trong khi đó, nhiệt độ sôi của nước chỉ là 100 độ C, tức là nhỏ hơn từ 2 đến 3 lần so với dầu. Và điều này có ý nghĩa gì? Đó là việc đổ nước vào dầu đang sôi sẽ khiến nước ngay lập tức chuyển hóa hơi, chuyển từ dạng lỏng sang thể khí.
Nếu lượng nước đổ vào chỉ là một vài giọt, nước sẽ hóa hơi ngay lập tức, hoặc sẽ "nổi bập bềnh" nhờ vào hiệu ứng Leidenfrost (một phần nước hóa hơi tạo thành một lớp cách nhiệt bảo vệ nước).
Như vậy không chỉ khi xào rau dễ bị bắn mỡ, nếu bạn rán cá ướt hoặc khi nấu bếp mà chảo chưa khô hẳn thì cũng sẽ gây nên hiện tượng tương tự.
Biết được kiến thức này cũng giúp bạn nấu nướng an toàn hơn. Có rất nhiều vụ ghi nhận việc cho nguyên nồi nước sôi vào mỡ nóng khiến bốc cháy, mỡ bắn gây thương tích trên cơ thể người nấu.
Clip lý giải tại sao tuyệt đối không được đổ nước vào dầu sôi khi đang làm bếp?
Hiện tượng bốc cháy dữ dội khi cho nước sôi vào chảo dầu mỡ nóng