Kỳ 1: Chuyện về 1 người Đức căm hận Đức Quốc xã tận xương tủy
Một mình vào hang bắt cọp
Ngày 8/6/1942, khi Chiến tranh Thế giới thứ 2 đang diễn ra ác liệt, một sĩ quan Đức Quốc xã mặc thường phục tiến vào Viện Vệ sinh tại Berlin (Đức) xin được gặp Thiếu tá Kurt Gerstein.
Kurt Gerstein, một mình thâm nhập "chân rết" của vệ binh SS. Nguồn: History Channel
Vị khách mang theo mệnh lệnh từ cấp trên của mình là Adolf Eichmann thuộc Văn phòng An ninh chính Reich (RSHA), với nội dung: [Đồng chí Kurt Gerstein đảm nhận nhiệm vụ thu thập một lượng lớn khí đặc biệt từ một nhà máy bí mật rồi vận chuyển đến một địa điểm ở Ba Lan.]
Khí đặc biệt đó là Zyklon B, một biến thể của Hidro xyanua (khí độc gây cản trở hô hấp của tế bào), thải ra khói độc hại khi tiếp xúc với không khí. Việc sử dụng loại khí độc này không được đưa ra thảo luận rộng rãi.
Trước đó, vào đầu những năm 1942, khí Zyklon B trở thành một trong những công cụ giết người độc ác của phát xít Đức ở các trại tập trung trong cuộc diệt chủng Holocaust. Hàng triệu người vô tội phải nhận cái chết đau đớn, chủ yếu là tại trại hủy diệt Auschwitz (tại vùng lãnh thổ Ba Lan mà Đức Quốc xã thôn tính).
Thiếu tá Kurt Gerstein biết về loại khí độc chết người Zyklon B này. Đầu năm 1942, anh ta đã nhận được một tài liệu tóm tắt về việc xây dựng các tòa nhà cần thiết tại các vùng Đức chiếm đóng ở Ba Lan nhằm thực hiện những mưu đồ hủy diệt người Do Thái quy mô lớn.
01.
Thâm nhập Waffen-SS
SS là viết tắt của Schutzstaffel, một tổ chức vũ trang của Đảng Quốc xã Đức được trùm phát xít Adolf Hitler thành lập ngày 4/4/1925 tại München. Khi Heinrich Himmler được chỉ định làm Thống chế SS năm 1929, hắn ta đã nhanh chóng biến SS thành lực lượng độc tôn trong Đảng Quốc xã Đức.
Mật vụ Gestapo, cảnh sát hình sự, tình báo và các trại tập trung đều là những "chân rết" thuộc SS. Tổ chức "quân áo đen" (đồng phục của SS là màu đen) này chịu trách nhiệm trong việc khủng bố và đàn áp thời Đức Quốc xã, thực hiện các tội ác chiến tranh và tội ác chống nhân loại khủng khiếp, trong đó có diệt chủng Holocaust.
Dù vận quân phục của Đức Quốc xã, Kurt Gerstein không phải là một tên phát xít bình thường như vẻ bề ngoài. Anh gia nhập Waffen-SS (Lực lượng vũ trang SS, một "chân rết" của SS) để vạch trần tội ác khủng khiếp của nó.
Một ngày chớm Đông, vào tháng 9/1940, một người đàn ông 35 tuổi, gầy, cao, khuôn mặt nghiêm nghị nổi lên đôi mắt thâm quầng đầy u tối tên là Kurt Gerstein nộp đơn gia nhập Waffen-SS.
Chỉ cần liếc qua hồ sơ của Kurt Gerstein cũng thấy anh đủ tiêu chuẩn để gia nhập Waffen-SS. Không chỉ có bảng thành tích tuyển dụng hoàn hảo, quan trọng là gốc gác của Kurt Gerstein rất dễ khiến SS hài lòng: Anh sinh ra (ngày 11/8/1905) trong một gia đình trung lưu với khuynh hướng bảo thủ sâu sắc, cả bố và mẹ đều là những người ủng hộ phát xít nhiệt tình và "hoàn toàn tuân thủ chính quyền".
Khác với cha mẹ mình, anh thanh niên Kurt Gerstein ở trường vốn nổi tiếng xấc xược và hay trốn học. Vì mâu thuẫn với người cha (một cựu sĩ quan Phổ, là một thẩm phán và một người độc đoán), Kurt Gerstein coi Kinh thánh là nhà.
Hitler, đi theo sau là Joseph Goebbels và Julius Schaub, tại một sự kiện ở Berlin (Đức) năm 1940. Nguồn: Ullstein bild/Getty Images
Khi Đức Quốc xã lên nắm quyền năm 1933, Kurt Gerstein tức giận vì trùm phát xít Hitler lên kế hoạch xây dựng một nhà thờ Tin lành Đức chịu ảnh hưởng của Đức Quốc xã. Tháng 2/1935, người thanh niên xốc nổi ấy đã đứng lên để phản đối một vở kịch "bài Kitô giáo" và bị các thành viên của Đoàn Thanh niên Hitler (Hitler Youth) đánh đập dã man ngay tại khán đài.
Không mảy may sợ hãi, Kurt Gerstein tiếp tục công khai chỉ trích chế độ độc tài của Hitler. Tháng 9/1936, Kurt Gerstein bị bắt vì phân phát tài liệu chống phát xít. Kết quả, anh bị giam giữ trong 5 tuần và bị trục xuất khỏi Đảng Quốc xã. Mất tư cách thành viên Đảng Quốc xã đồng nghĩa với việc anh không thể tìm việc trong nhà nước.
Sau khi bị quân Đức giam giữ lần thứ hai vào tháng 7/1938 rồi nhanh chóng được thả nhờ sự giúp đỡ của cha và một số quan chức thân quen, Kurt Gerstein biến thành một con người hoàn toàn khác.
Trong mắt quân Đức, Kurt Gerstein trở thành người đã được "cải tạo thành công". Anh xin được một việc tay chân tại một mỏ Kali, tích cực đóng góp cho Đoàn Thanh niên Hitler tại địa phương, tích cực tìm cách phục hồi lòng tin trong Đảng Quốc xã rồi nhận được giấy chứng nhận "công dân ưu tú" của Đảng Quốc xã.
Tuy nhiên, quân Đức không hay biết đó là chỉ bề nổi của tảng băng chìm. Quả thực, sau những lần bị giam tại trại tập trung, anh có biến đổi và biến đổi rất sâu sắc trong tư tưởng: Kurt Gerstein nhận ra rằng, Đức Quốc xã sẵn sàng tiêu diệt bất cứ ai ngáng đường chúng, cách duy nhất để lật đổ chúng là thâm nhập từ bên trong.
Kế hoạch vạch trần tội ác của Waffen-SS có thêm hy vọng khi giữa điều tra cái chết của một người họ hàng, Kurt Gerstein phát hiện ra Đức Quốc xã đã bắt đầu một chương trình bí mật để tiêu diệt những người bị bệnh tâm thần.
"Mình sẽ tìm hiểu chuyện gì đang diễn ra!" - Kurt Gerstein nhủ.
Ngày 15/3/1941, 6 tháng sau khi nộp đơn gia nhập, Kurt Gerstein chính thức trở thành thành viên của Waffen-SS. Sau nhiều tháng tích cực cống hiến và thể hiện năng lực vượt trội về kỹ thuật và y học, Kurt Gerstein được cấp trên chú ý, anh được điều chuyển vào Viện Vệ sinh ở Berlin - nơi các nhà hóa học thực hiện các thí nghiệm bí mật cho Văn phòng An ninh chính Reich (RSHA, gọi tắt là Reich).
Khi Kurt Gerstein phát triển các phương pháp khắc phục sự bùng phát của bệnh sốt phát ban trong lực lượng vệ quốc Wehrmacht của Đức Quốc xã, anh nhanh chóng trở thành chuyên gia hàng đầu của Viện về khử trùng và vệ sinh.
Berlin sáng ngày 20/1/1942. Tuyết rơi...
Khi đó, một loạt xe hơi màu đen di chuyển qua cổng một biệt thự sang trọng tại Wannsee, ngoại ô phía tây nam thành phố. Khoảng 15 quan chức cấp cao của Reich được mời tham dự một cuộc họp đặc biệt tại đây.
Cuộc họp đã được sắp xếp bởi Reinhard Heydrich, thống lĩnh của SD, một cơ quan tình báo của SS. Hắn và các cộng sự được giao một nhiệm vụ: Chuẩn bị mọi thứ cần thiết để thiết lập một giải pháp triệt để nhằm giải quyết vấn đề mang tên "Do Thái"". Do đó, cuộc họp này mang tính chất quyết định từ lý thuyết đến thực tiễn, chính thức đưa kế hoạch diệt chủng Holocaust vào hoạt động.
Vài tháng sau, một thuộc hạ của Adolf Eichmann đã đến văn phòng của Kurt Gerstein để giao một đơn đặt hàng: Thu thập một lượng lớn khí Zyklon B từ một nhà máy bí mật và chuyển đến một địa điểm ở Ba Lan.
02.
Đến trại tập trung ở Ba Lan - Địa ngục nuốt chửng sự căm hận của người Do Thái vô tội
Đầu tháng 8/1942, Kurt Gerstein cùng một đoàn xe đến bìa rừng Tiệp Khắc (cũ) để thu thập các thùng khí độc, trước khi thẳng tiến đến Ba Lan theo kế hoạch.
Để có được bằng chứng của tội ác mà Đức Quốc xã sắp gây ra, Kurt Gerstein nghĩ ra một kế hoạch tinh vi. Khi đoàn xe tạm dừng chân để nghỉ ngơi, Kurt Gerstein giả vờ kiểm tra các thùng khí độc và cho biết một trong những thùng chứa bị rò rỉ. Vì Zyklon B là khí độc gây chết người, nên quân lính nhanh chóng chôn thùng khí dọc đường mà không mảy may nghi ngờ.
"Một bước tiến nhỏ!" - Kurt Gerstein nhủ.
Đoàn xe chở khí độc Zyklon B đã đến doanh trại SS ở Lublin (thành phố lớn nhất của Ba Lan ở phía đông sông Vistula) vào ngày 17/8/1942. Chính tại căn cứ SS này, Chuẩn tướng Odilo Globočnik đã tạo ra một mạng lưới trại tử thần tại Belzec, Sobibor và Treblinka.
Những thùng chứa khí độc Zyklon B. Nguồn: Ira Nowinski/Corbis/Getty Images
Mục đích của hắn là "khử trùng" tất cả người Do Thái tại Ba Lan. Trong cuốn "To Walk with the Devil", nhà sử học Michael Allen đã mô tả Odilo Globočnik là "kẻ cực kỳ thâm độc trong một tổ chức thâm độc nhất từng được biết."
Chỉ vài giờ sau khi đoàn xe chở khí độc đến Ba Lan, kế hoạch tìm diệt hàng loạt người Do Thái tại Belzec đã bắt đầu, ngay sau đó lệnh "thanh trừng" mọi người Do Thái tại Ba Lan cũng được quân Đức triển khai.
Đánh mắt về phía Kurt Gerstein, Odilo Globočnik nhờ vả: SS (tại Ba Lan) cần anh giúp sức để cải thiện "chất lượng" phòng hơi ngạt.
Ẩn mình bên sườn dốc rừng, trại tập trung của phát xít Đức đóng ở Ba Lan gồm doanh trại SS, một nhà ga nhỏ cùng nhiều tòa nhà kiên cố bao quanh. Lúc đó, một đoàn xe chở người Do Thái ở châu Âu vừa đỗ. Cùng quan sát với Kurt Gerstein lúc đó là Christian Wirth - Chỉ huy trại tập trung, một nhân vật cao cấp, người đã đưa chương trình hủy diệt dân Do Thái của Hitler vào thực tiễn chết người.
Đoàn người Do Thái tại Ba Lan tập trung ở Belzec. Nguồn: Imagno/Getty Images
Phần đầu của chương trình hủy diệt dân Do Thái diễn ra theo đúng kế hoạch của Christian Wirth: Hàng trăm đàn ông, phụ nữ, trẻ em bị lùa xuống mặt đất đầy sỏi đá, kèm theo đó là những tiếng roi vụt và tiếng la hét thảm thương của những người vô tội.
Khi một người phụ nữ trạc 40 tuổi bước qua, bà nhìn sang Kurt Gerstein và Christian Wirth rồi nguyền rủa những kẻ đang tâm giết hại mình và đồng bào Do Thái vô tội. Christian Wirth vút roi vào người phụ nữ trước khi bà ấy bị đẩy vào "buồng tử thần".
"Buồng tử thần" nhanh chóng chật cứng đến mức quân SS và những tay giúp việc người Ukraine phải dùng vai để đóng những cánh cửa nặng nề lại. Từ bên trong vọng lại những tiếng la hét giận dữ và đầy thù hận, tiếng khóc thảm thiết, cả những lời cầu nguyện...
Tất cả sẽ sớm bị khí độc kia nuốt chửng...
Đọc Kỳ 2: Một mình xâm nhập "trại tử thần" Đức Quốc xã: Anh khóc như đứa trẻ rồi cô độc vĩnh biệt đời
Bài viết sử dụng nguồn: History.com