Tàu ngầm tấn công K-560 Severodvinsk của Nga đã hoàn thành nhiệm vụ hoạt động đầu tiên.
Con tàu mới (chiếc đầu tiên thuộc đề án 885 lớp Yasen) đã bắt tay vào nhiệm vụ này từ đầu năm nay, dù mãi tới năm 2014 nó mới được bàn giao cho Hải quân Nga bởi chưa thể hoàn tất các cuộc thử nghiệm trên biển.
Thật ra, tàu Severodvinsk đã tiến hành thử nghiệm trên biển từ năm 2011 nhưng khi đó, Hải quân Nga và các nhà thầu quốc phòng đã phải vất vả để khắc phục các vấn đề kỹ thuật của chúng.
Tàu ngầm hạt nhân tấn công Severodvinsk.
"Xin chúc mừng kíp thủy thủ tàu ngầm Severodvinsk đã hoàn thành tốt các mục tiêu đề ra và trở về căn cứ - thành phố Zaozersk! Sự kiện này không chỉ có ý nghĩa đối với hạm đội tàu ngầm nói riêng, mà còn với toàn thể hạm đội hải quân của Nga nói chung" - Fanpage "Russian Submariner" trên mạng xã hội VKontakte của Nga đăng tải lời chúc mừng hôm 1/8.
Đợt triển khai thành công đầu tiên của tàu Severodvinsk dường như cho thấy Nga đã giải quyết được ít nhiều vấn đề nảy sinh trên mẫu tàu ngầm mới này.
Cùng với đó, Nga đang tiếp tục tiến hoàn thiện chiếc tàu ngầm mới mang tên Kazan - biến thể cải tiến của tàu ngầm lớp Yasen và được định danh là đề án 885M. Moscow đã cải tiến tàu ngầm lớp Yasen từ khi tàu Severodvinsk được đặt ky vào năm 1993 sau khi Liên Xô sụp đổ.
Ngày 30/4 năm nay, tàu ngầm hạt nhân Severodvinsk thuộc Hạm đội Phương Bắc (Nga) đã phá hủy mục tiêu trên bộ bằng tên lửa Kalibr trong một cuộc diễn tập ở biển Barents.
Theo đánh giá của Hải quân Mỹ, tàu ngầm đề án 885 là mẫu tàu ngầm có khả năng lớn. Vị Đô đốc phụ trách chương trình chế tạo tàu ngầm mới của Hải quân Mỹ ấn tượng với thiết kế của Nga tới mức ông đã yêu cầu dựng mô hình tàu Severodvinsk từ những dữ liệu sẵn có và trưng bày bên ngoài văn phòng của mình (xem chi tiết tại đây).
Gần đây, Phó Đô đốc James G. Foggo III, chỉ huy Hạm đội 6 Hải quân Mỹ còn nhận định rằng, các tàu ngầm Nga nằm trong số những mối đe dọa lớn nhất mà liên minh phương Tây phải đối mặt trên chiến trường châu Âu.
"Đó (thiết kế của Nga) là mẫu tàu ngầm rất ấn tượng", ông Foggo nói, "họ đã đầu tư nhiều nguồn lực vào đó và các nỗ lực nghiên cứu - phát triển của họ đều chủ yếu tập trung vào lĩnh vực tác chiến dưới mặt biển và lực lượng tàu ngầm".
Mặc dù Severodvinsk và các tàu ngầm kế tiếp cùng lớp chắc chắn sẽ là những con tàu có khả năng lớn, song theo nhà phân tích Dave Majumdar trên tạp chí National Interest, cho tới nay Nga mới có một chiếc Yasen đắt đỏ trong biên chế.
Hiện chưa rõ khi nào Kazan và các tàu ngầm tiếp theo sẽ được đóng xong, hoàn tất các cuộc thử nghiệm trên biển và đưa vào hoạt động.
Xét tới mức chi phí khổng lồ của các tàu ngầm mới thì không rõ liệu Nga có thể trang trải cho cả 8 chiếc Yasen đã được lên kế hoạch hay không.
Ông Dmitry Gorenburg - chuyên gia về các vấn đề quân đội Nga tại CNA cho rằng, Hải quân Nga sẽ không đủ khả năng hoàn thiện trên 2 chiếc tàu mới trước năm 2020.
Ngay cả nếu Nga có thể xoay sở để hoàn tất các tàu ngầm Yasen bổ sung thì vấn đề là mỗi tàu lại có một cấu hình riêng.
"Chúng về cơ bản sẽ được chế tạo thủ công", Mike Kofman, một chuyên gia khác tại CNA nói với tạp chí National Interest, "Không ai biết chiếc tàu Kazan mới sẽ có đặc trưng gì và chiếc sau đó sẽ thế nào. Sẽ mất rất nhiều thời gian để chế tạo bởi chúng không được đưa vào sản xuất hàng loạt".
Nhìn chung, có rất ít nghi ngờ về khả năng của Severodvinsk và các tàu kế tiếp trong lớp Yasen, một khi tất cả vấn đề của chúng được giải quyết. Tuy nhiên, theo chuyên gia Majumdar, do Nga hiện không có đủ nguồn tài chính để chế tạo nhiều hơn các tàu ngầm lớp Yasen nên những lo ngại về các tàu ngầm mới của Nga đang có phần bị thổi phồng.