Những dấu hiệu đầu tiên
Vụ không kích hôm 7/4 đánh dấu cuộc tấn công trực tiếp đầu tiên của Mỹ nhằm vào chính quyền Assad, đặt ra câu hỏi về ảnh hưởng tiềm tàng đối với lực lượng Mỹ đang tham gia vào cuộc chiến chống IS tại Syria.
Dấu hiệu đầu tiên về những hệ lụy không mong muốn của cuộc không kích đến từ phía Nga.
Moskva mới đây đã tuyên bố sẽ tăng cường năng lực phòng không cho Syria để bảo vệ các cơ sở hạ tầng trọng yếu của nước này.
Những hệ thống phòng thủ tân tiến của Nga S-300, S-400 vốn đã sẵn sàng. Mặc dù Nga đã không triển khai các hệ thống này trong cuộc tấn công hôm 7/4 nhưng nếu được sử dụng, S-300, S-400 sẽ khiến cục diện không chiến hoàn toàn thay đổi.
Nga đã chuẩn bị sẵn sàng các hệ thống phòng thủ S-300, S-400 tại Syria.
Hiện nay, các máy bay của Mỹ cơ bản vẫn có thể hoạt động mà không sợ bị bắn hạ. Kể từ cuối năm 2014, Mỹ đã dẫn đầu một liên quân chống IS tại Iraq và Syria và bay hàng chục chuyến mỗi ngày để ném bom các chiến binh thánh chiến.
Tình hình càng khó đoán hơn khi Moskva tuyên bố ngừng đường dây nóng với Mỹ, cơ chế mà hai bên vẫn sử dụng để tránh va chạm không chủ đích trên không kể từ cuối năm 2015.
Động thái của Moskva có thể khiến nguy hiểm gia tăng đối với các phi công và lực lượng trên bộ của tất cả các bên.Lầu Năm Góc đã hối thúc Nga nối lại đường dây nóng. Giới chức Mỹ cũng tuyên bố họ sẽ tiếp tục tìm cách sử dụng đường dây này.
"Đường dây nóng giúp tất cả các bên đang hoạt động trên không phận Syria tránh được các tai nạn, sự cố và chúng tôi hy vọng Bộ Quốc phòng Nga cũng có chung kết luận như vậy", Tướng Adrian Rankine-Galloway, phát ngôn viên Lầu Năm Góc nói.
Kẻ xâm phạm và khách được mời
Bản chất hạn chế của cuộc tấn công hôm 7/4 cho thấy nhiều khả năng lực lượng Mỹ sẽ không phải hứng chịu các động thái trả đũa, AFP dẫn lời chuyên gia nhận định.
Cuộc xung đột của Syria bắt đầu vào tháng 3/2011 với các cuộc biểu tình chống chính phủ và sau đó lún sâu vào một cuộc nội chiến phức tạp và cay đắng, kéo theo sự tham gia của các chiến binh thánh chiến và các thế lực nước ngoài.
Khoảng 900 binh lính trên bộ của Mỹ, đa phần là lính đặc nhiệm, đang hiện diện tại miền Bắc Syria, nơi họ tiến hành huấn luyện và cố vấn cho lực lượng liên quân Ả Rập - người Kurd để chiến đấu chống IS.
Đúng ra, Mỹ chính là "kẻ xâm phạm" chủ quyền Syria, trong khi đó Nga lại là "khách được mời". Nhưng nói chung, chính phủ Syria vẫn để cho liên quân do Mỹ dẫn đầu tiến hành các hoạt động quân sự bởi hai phía tập trung vào những kẻ thù khác nhau trong cuộc xung đột đầy phức tạp ở chảo lửa Trung Đông.
Liên quân do Mỹ dẫn đầu triển khai hoạt động không kích tại Syria.
Liên quân do Mỹ dẫn đầu đã tách mình ra khỏi cuộc nội chiến Syria và tập trung vào chống IS, để người Nga tự do hoạt động tại các khu vực quân nổi dậy kiểm soát ở Đông Aleppo.
Các chuyên gia cho rằng tình hình cơ bản sẽ không thay đổi. "Các cuộc tấn công chỉ là phản ứng, chứ không phải thể hiện sự thay đổi về mặt chiến lược của Mỹ tại Syria", Sarhang Hamasaeed, giám đốc chương trình Trung Đông của viện Hòa bình Mỹ nhận định.
"Mục tiêu chiến lược là nhằm vào IS và điều đó sẽ không thay đổi, trừ khi tác động từ các vụ không kích khiến Mỹ tiến xa hơn, hoặc Assad có hành động làm Mỹ muốn can thiệp sâu hơn", Hamasaeed nói.
Cuộc tấn công chỉ tập trung vào nhà chứa máy bay, máy bay và các cơ sở hậu cần, chứ không nhằm vào đường băng hay tìm cách khống chế lực lượng không quân của chính quyền Assad.
"Ở thời điểm này, chúng tôi không nghĩ sẽ có bất kỳ cuộc tấn công leo thang hay tấn công tình báo nào nhằm vào lực lượng Mỹ", một quan chức quân đội cho biết.
Christine Wormuth, cựu quan chức Lầu Năm Góc, cũng đồng tình với quan điểm này: "Tất nhiên là vẫn tồn tại nguy cơ quân đội Syria tấn công lực lượng trên bộ của chúng ta, nhưng tôi nghĩ quyết định ấy sẽ vô cùng liều lĩnh và không khôn ngoan".