SCMP dẫn lời giáo sư xã hội học Quách Ngọc Hoa của trường Thanh Hoa, tiết lộ ông Hứa Chương Nhuận, 56 tuổi, đã bị đình chỉ công tác vào tháng này, sau khi ông có một số bài viết chỉ trích Bắc Kinh trong các vấn đề chính trị và xã hội.
Trong một bài viết hồi năm ngoái, ông Hứa còn chất vấn hiện tượng sùng bái cá nhân xoay quanh chủ tịch Tập Cận Bình, cũng như bày tỏ nghi ngờ về quyết định của Quốc hội Trung Quốc trong việc thông qua sửa đổi hiến pháp để xóa bỏ giới hạn nhiệm kỳ đối với chức vụ Chủ tịch và Phó chủ tịch nước Trung Quốc. Ông gọi đây là sự kiện "gây sốc thế giới".
Ông Hứa Chương Nhuận (Ảnh: People's Daily)
Ông Hứa viết trong bài luận "Nỗi sợ và hy vọng của chúng ta ngay lúc này" đăng trên trang web của Viện Nghiên cứu Kinh tế Thiên Tắc hồi năm 2018, "Người dân cả nước, bao gồm giới tinh hoa, một lần nữa cảm thấy bất an về đường hướng của đất nước và an ninh của cá nhân. Nỗi bất an đã lan tỏa thành một mức độ hoang mang khắp xã hội".
Học giả Trung Quốc liệt kê 8 tác nhân chủ yếu mà ông cho là căn nguyên của không khí lo âu, bao gồm các vấn đề về quyền tài sản, quản lý về tư tưởng, phân hóa tầng lớp, viện trợ nước ngoài quá nhiều, chạy đua vũ trang... Bài luận của ông Hứa khi đó được chia sẻ với tốc độ chóng mặt trong dư luận Trung Quốc.
Bà Quách Ngọc Hoa cho biết đã nói chuyện với ông Hứa sau khi ông này nhận được thông báo đình chỉ của Thanh Hoa.
"Họ đã trao đổi trực tiếp với ông ấy, nhưng tôi không rõ họ có nêu ra lý do thực sự" khiến ông Hứa bị đình chỉ hay không - bà nói.
Giáo sư Hứa Chương Nhuận sẽ bị đình chỉ khỏi tất cả vị trí giảng dạy và nghiên cứu, trong khi đại học Thanh Hoa mở một cuộc kiểm tra chính thức. Ông Hứa cũng không được phép tiếp nhận sinh viên mới trong thời gian đình chỉ.
Đại học Thanh Hoa chưa có phản hồi trước những câu hỏi của SCMP liên quan đến vụ việc, trong khi các đồng nghiệp của ông Hứa kêu gọi nhà trường giải thích công khai lý do đình chỉ nhà nghiên cứu nổi tiếng này.
Không đề cập trực tiếp, song bà Quách cho rằng có thể ông Hứa bị kỷ luật bởi những bài viết của mình.
"Có thể họ không thích những điều ông ấy viết và cho rằng những nội dung đó là sai," bà nói. "Nhưng [việc đình chỉ] là trái với luật và vô lý."
Giáo sư luật Trương Thiên Phàm tại đại học Bắc Kinh, Trung Quốc, cũng lên tiếng ủng hộ giáo sư Hứa Chương Nhuận.
"Giáo sư Hứa bị Thanh Hoa xử lý không phải bởi ông ấy nói điều gì đó cấp tiến hoặc không phù hợp, mà bởi ông đã đưa ra những bình luận trung thực và thẳng thắn mà người khác không dám nói," ông Trương nói với SCMP.
Ông Trương cho rằng trường Thanh Hoa nên đối xử tốt với các nhà học thuật của mình thay vì trừng phạt họ do biểu đạt quan điểm.
"Thanh Hoa nên tự hào vì có một học giả như ông Hứa, nhưng thay vào đó họ lại áp đặt sự trừng phạt không thể tin nổi lên ông ấy," ông Trương Thiên Phàm bình luận. "Điều này xảy ra bởi ban lãnh đạo trường muốn tự bảo vệ mình, và hệ quả là nhà trường sẽ bị ảnh hưởng và danh tiếng bị tổn hại."