Khi chúng ta nói về súng phun lửa thì ta thường hình dung một anh lính đeo sau lưng một bình nhiên liệu và tay nắm một đoạn ống từ đó phóng ra ngọn lửa. Nhưng hình ảnh đó đã lạc hậu, hiện nay quân đội Nga đã trang bị loại súng phun lửa dạng khác hẳn.
Những cuộc chiến ở Aphganistan cho thấy kẻ địch thường lợi dụng địa hình ẩn nấp trong hang, khe núi. Vì vậy ở khoảng cách xa không thể dùng súng bộ binh thông thường hay súng phóng lựu để tấn công kẻ địch.
Súng phun lửa truyền thống. Ảnh CNN
Việc dùng súng phun lửa thông dụng cũng không hiệu quả vì cự ly tác chiến nhỏ, chỉ khoảng 70 - 80m. Rất cần thiết phải có một giải pháp mới. Đó là súng phun lửa vác vai RPO "Shmel".
Về cấu tạo và nguyên lý hoạt động nó rất giống với súng phóng lựu phản lực. Khác biệt cơ bản là ở phần đầu nổ của quả đạn. Đạn phản lực của súng phun lửa làm việc theo nguyên lý nhiệt áp, mà sau khi nổ tạo nên một quầng lửa thiêu rụi tất cả trong phạm vi bán kính hàng chục mét. Sóng nổ của quả đạn lướt trên mặt đất luồn vào các hang hốc, khe núi và hầm trú ẩn.
Đây là loại vũ khí tấn công lý tưởng. Sức công phá của đạn phản lực RPO "Shmel" 93 mm không thua kém đạn pháo 122 mm thông thường. Thời kỳ đầu nó được trang bị cho bộ đội phòng hóa, còn hiện nay được trang bị cho các đơn vị bộ binh.
RPO "Shmel" là loại khí tài hiệu quả cao tốt hơn tất cả các khí tài tương tự trên thế giới. Vì vậy hiện nay nhà sản xuất nhận được rất nhiều đơn đặt hàng từ nước ngoài.
Đặc điểm tác chiến hiện đại trong chiến tranh cục bộ đã thay đổi cơ bản. Người lính thường phải chiến đấu theo từng phân đội nhỏ, cơ động, trực tiếp với quân địch mà không có sự hỗ trợ của lực lượng chủ lực. Trong trường hợp đó họ chỉ dựa vào các trang bị được mang theo.
Thông thường các trận đánh xảy ra ở các vùng dân cư hay ở địa hình hiểm trở không có sự hỗ trợ của pháo binh hay thiết giáp. Trong những trường hợp đó súng phun lửa là trang bị không thể thay thế. Thế nhưng súng phun lửa truyền thống có rất nhiều nhược điểm làm hạn chế việc sử dụng nó.
Ở súng phun lửa truyền thống người lính phải mang thùng nhiên liệu trên lưng và cầm một đoạn ống mà qua đó hỗn hợp cháy dưới áp lực được phun ra ngoài. Ưu điểm của khí tài này là kết cấu đơn giản, diện sát thương lớn, gây hiệu ứng tâm lý mạnh lên kẻ địch.
Thế nhưng nó có những nhược điểm. Thùng nhiên liệu to và nặng làm chiến sỹ khó cơ động, cự ly sát thương nhỏ nên chiến sỹ phải tiếp cận mục tiêu - điều này không đơn giản. Hơn nữa điều tồi tệ nhất là súng phun lửa loại này không chỉ nguy hiểm cho kẻ địch mà còn nguy hiểm cho xạ thủ.
Lính Đức bắn súng phun lửa về phía quân đội Xô Viết trong Thế chiến II. Ảnh: Wiki
Súng phun lửa phản lực RPO "Shmel" khắc phục được tất cả những nhược điểm trên và cho phép sử dụng nó đánh địch trong hang ổ và cả trong xe bọc thép hạng nhẹ.
Súng phun lửa phản lực RPO "Shmel" gồm ống phóng bằng nhựa tổng hợp bên trong chứa đạn phản lực.Ống phóng sử dụng một lần trên nó có gắn thiết bị ngắm, hai tay nắm và cơ cấu phóng.
Ống phóng dùng để chứa quả đạn, hướng quả đạn vào mục tiêu và thực hiện phóng. Đây là ống có hai nắp đậy, trên ống có gắn đai đeo để tiện mang vác và có cả nút để buộc hai ống với nhau. Trên ống được lắp bộ ngắm quang học đơn giản có vạch chia độ đến 600 m và có gắn hai tay nắm.
Trong ống là quả đạn gồm một ống nhôm, bên trong nó nhồi hỗn hợp đặc biệt và động cơ được nối với ống nhôm bằng vòng đai.
Động cơ của quả đạn là động cơ nhiên liệu rắn, bên trong buồng đốt có thanh nhiên liệu và có bộ mồi lửa.
Qủa đạn được trang bị các cánh ổn định và chúng tự bung ra khi quả đạn bay ra khỏi ống phóng.
Loại đạn cơ bản của RPO ‘’Shmel’’ là đạn nổ thể tích. Đầu đạn là loại nổ lõm nên cho phép đạn vượt được một số chướng ngại vật.Sau đó khi nổ phần cơ bản của quả đạn sẽ tạo ra đám mây bụi và nó sẽ bắt ngay ngọn lửa nổ. Như vậy, hiệu quả của nó vượt xa chất nổ thông thường.
Thể tích vùng nổ cỡ 80 m3 . Hiệu quả đặc biệt khi bắn vào không gian kín.
Cự ly hiệu quả khi bắn RPO ‘’Shmel’’ cõ khoảng 200 - 300 m nhưng quả đạn có thể bắn xa hơn nhiều đến 1,7 km.
Các phiên bản
Sau khi được chế tạo khí tài đã có nhiều lần được cải tiến. Hơn nữa ngay từ đầu đã chế tạo các biến thể với các loại đạn khác nhau. Đây là các loại biến thể đang có mặt hiện nay.
RPO-A biến thể cơ bản và phổ biến nhất hiện nay được trang bị đạn nhiệt áp. Nó được sử dụng hiệu quả để tiêu diệt địch trong nơi ẩn nấp, rất thích hợp cho tác chiến ở cụm dân cư và còn có thể dùng để tiêu diệt thiết bị bọc thép hạng nhẹ.
RPO-Z là biến thể được trang bị đạn cháy. Nó được sử dụng để tạo đám cháy bên phía quân địch, trong các tòa nhà, kho tàng hay các mục tiêu khác của chúng.
RPO-D là biến thể đạn khói. Nó được sử dụng để tạo ra màn khói hay để hun khói địch trong hầm trú ẩn.
MPO-A biến thể thu nhỏ của RPO-A, dùng cho tác chiến trong thành phố. Nó có thể được trang bị đạn cháy và đạn khói.
"Shmel-М" (RPO-М hay PDM-А) - là biến thể súng phun lửa hiện đại nhất nó được chế tạo gần đây. Trọng lượng của nó giảm xuống còn 8,8 kg nhưng uy lực của đạn tăng lên đáng kể. Nó có thể được trang bị kính ngắm nhìn đêm. Hiện nay quân đội Nga đang trang bị loại này.
Đặc trưng chiến kỹ thuật
Sau đây là đặc trưng chiến kỹ thuật của RPO-A ‘’Shmel’’
Cỡ nòng 93 mm
Chiều dài 920 mm
Trọng lượng 11 kg
Cự ly ngắm bắn 600 m
Cự ly cực đại 1000 m
Tốc độ quả đạn 125 m/s
Đây là loại vũ khí rất hiện đại của Nga, đặc biệt hiệu quả trong tấn công và tác chiến ở vùng có địa hình phức tạp, ở vùng núi có nhiều hang ổ, trong các cụm dân cư, trong thành phố…
* Tiêu đề bài viết do tòa soạn đặt lại.