Ngày 16-7, theo đề nghị của liên minh cầm quyền gồm đảng Dân chủ tự do của Thủ tướng Shinzo Abe và đảng Công minh (Komeito), phiên họp toàn thể của Hạ viện Nhật đã thông qua hai dự luật về an ninh.
Hai dự luật gồm một dự luật mới cho phép lực lượng phòng vệ Nhật tham chiến ở nước ngoài và một dự luật đề nghị sửa đổi 10 đạo luật về an ninh.
Báo Asahi Shimbun (Nhật) đưa tin hầu hết đảng đối lập đều tẩy chay cuộc bỏ phiếu để biểu lộ thái độ phản đối.
Sau khi các đảng trình bày quan điểm, các nghị sĩ đảng Dân chủ Nhật, đảng Cộng sản Nhật và đảng Dân chủ xã hội đã bỏ phòng họp.
Ông Katsuya Okada, Chủ tịch đảng Dân chủ Nhật, tuyên bố: “Đây là sai lầm to lớn khi đơn phương thay đổi cách giải thích hiến pháp (Điều 9 Hiến pháp hòa bình) đã được áp dụng 70 năm từ sau Chiến tranh thế giới thứ hai”.
Phát biểu của ông muốn ám chỉ hồi đầu tháng 7, chính phủ của Thủ tướng Shinzo Abe đã tuyên bố dỡ bỏ lệnh cấm thực hiện quyền phòng vệ tập thể.
Hai dự luật về an ninh sẽ được chuyển cho Thượng viện thảo luận trong thời gian tối đa 30 ngày.
Trong 60 ngày, nếu Thượng viện không bỏ phiếu hoặc bỏ phiếu bác bỏ, các dự luật sẽ được chuyển trở lại cho Hạ viện. Hạ viện sẽ tiếp tục bỏ phiếu quyết định cuối cùng với sĩ số hai phần ba nghị sĩ nhất trí.
Nếu các dự luật này được chính thức thông qua ở hai viện, đây là lần đầu tiên từ sau Chiến tranh thế giới thứ hai, nước Nhật có thể đưa quân ra nước ngoài để bảo vệ đồng minh.
Thủ tướng Shinzo Abe tiến hành chính sách táo bạo về quốc phòng nhằm đối phó với các thách thức mới như Trung Quốc. Tuy nhiên, ngoài các đảng đối lập, một bộ phận người dân Nhật cũng phản đối.
AFP nhận định hai dự luật gây nhiều tranh cãi vừa được Hạ viện Nhật thông qua nhằm củng cố vai trò quân sự của Nhật trên trường quốc tế và đã đánh động Trung Quốc.
Cùng ngày 16-7, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh tuyên bố Hạ viện Nhật thông qua hai dự luật về an ninh là một sự kiện chưa từng có kể từ Chiến tranh thế giới thứ hai.
Bà cho rằng Trung Quốc hoàn toàn chính đáng để biết xem Nhật sắp từ bỏ chính sách phòng vệ và xa rời con đường phát triển hòa bình.
Bà tuyên bố: “Nhật nên học bài học lịch sử, tiếp tục đi trên con đường phát triển hòa bình, tôn trọng mối quan ngại về an ninh của các nước láng giềng châu Á và kiềm chế đe dọa chủ quyền của Trung Quốc”.
Tại Hàn Quốc, hãng tin Yonhap đưa tin Bộ Ngoại giao Hàn Quốc đã kêu gọi chính phủ Nhật minh bạch trong chính sách quốc phòng mới.
Bộ Ngoại giao nước này tuyên bố: “Quan điểm của chính phủ Hàn Quốc là các cuộc thảo luận về chính sách quốc phòng Nhật phải được tiến hành theo cách minh bạch và tôn trọng tinh thần của hiến pháp hòa bình cũng như góp phần vào hòa bình và ổn định khu vực”.
Quân đội Hàn Quốc thông báo sẽ thảo luận với Nhật về chính sách quốc phòng mới của Nhật. Quân đội hai nước vẫn thường xuyên tiếp xúc trong khuôn khổ Đối thoại ba bên về quốc phòng (Hàn Quốc, Nhật, Mỹ).
Thông qua hai dự luật về an ninh, 60.000 người đã biểu tình trước trụ sở Hạ viện để phản đối chiến tranh và yêu cầu thủ tướng từ chức.
Họ lo ngại con em họ sẽ phải ra nước ngoài chiến đấu.
Báo Japan Times (Nhật) đưa tin xung đột giữa người biểu tình với cảnh sát đã xảy ra khi cảnh sát đẩy lùi đám đông. Hai người già khoảng 60 tuổi bị bắt vì tấn công cảnh sát.
Trước đó, ngày 14-6, 25.000 người đã tuần hành ở Tokyo để phản đối các dự luật.
Đến ngày 20-6, 15.000 phụ nữ đã tập hợp biểu tình trước trụ sở Quốc hội với lý do tương tự.
__________________________________________
Tình hình an ninh xung quanh nước Nhật rất phức tạp. Các đạo luật này mang tính chất sống còn để bảo vệ nhân dân Nhật và tránh chiến tranh”.
Thủ tướng SHINZO ABE phát biểu sau khi Hạ viện Nhật bỏ phiếu
