Đứa con tinh thần của ông Arseniy Yatsenyuk là “dự án Wall” để ngăn biên giới giữa Ukraine và “mối hiểm họa từ nước Nga” (theo cách gọi của Thủ tướng Ukraine). Ông Yatsenyuk là người bảo vệ quyết liệt ý định xây tường thành ngăn Ukraine với Nga.
Theo dự án xây "Vạn lý trường thành" mà Yatsenyuk đề ra hồi tháng 9, Ukraine sẽ tạo một hào rộng 4m và sâu 2m hoặc dựng rào sắt (tùy địa hình) dọc theo đường biên giới trên bộ dài 2.300 km với Nga.
Còn trên biển, Kiev sẽ cài đặt hệ thống cảnh báo dọc trên biên giới biển giữa hai nước. Tổng chi phí của dự án là... 66 triệu euro.
Yatsenyuk khi đó còn nói các đối tác quốc tế đã giúp Kiev trong việc xây dựng công sự trên biên giới với Nga và họ hứa sẽ giúp khoảng 38,5 triệu USD.
Vì thế, tức là Ukraine chỉ phải trả chưa tới 30 triệu euro để hoàn thành dự án thế kỷ không chỉ giúp họ yên tâm về phía Đông mà còn chứng minh cho NATO thấy quyết tâm “đoạn tuyệt với Nga” và nguyện vọng thiết tha gia nhập NATO.
Thế nhưng, giờ con số này không còn là 66 triệu euro mà là 500 triệu USD.
Ông Yatsenyuk không nói rõ lý do vì sao mà sau 2 tháng, dự án đã đội phí lên cao như vậy nhưng cho biết để hoàn thành dự án cần mất 4 năm. Ngân sách được rải dần trong quá trình xây dựng tường biên giới nên cũng không quá tốn kém.
Hầu hết các chuyên gia đều đánh giá thấp về tính khả thi của dự án về cả mục đích cũng như chi phí. Tổng thư ký Hội đồng châu Âu Thorbjorn Jagland gọi là bức tường "không thể chấp nhận được".
Kế hoạch này bị bà Yulia Tymoshenko, cựu thủ tướng Ukraine chỉ trích mạnh mẽ ngay từ đầu.
Bà cho rằng con số 66 triệu euro để xây công trình to như vậy là dối trá và cảnh báo "vạn lý trường thành" chỉ làm kiệt quệ và thậm chí là sụp đổ nền kinh tế Ukraine.
"Trong sự thiếu minh bạch, thiếu hiệu quả, họ nêu ra dự án vốn đã thất bại trong lịch sử thế giới.
Kinh nghiệm của Trung Quốc trong việc xây Vạn lý trường thành (nhà Tần xây nhằm chặn quân Hung Nô) hay phòng tuyến Maginot (giữa Pháp và Đức trong Thế chiến 2), hoặc phòng tuyến Mannerheim (giữa Phần Lan và Liên Xô trong thế chiến 2) - không cái nào trong số này đã chứng minh được hiệu quả khi chống lại sự xâm lược bằng quân sự, chúng đều có thể bị phá hủy hoặc bị đối phương vượt qua", bà Tymoshenko tuyên bố.
Còn ông Nikolai Bordyuzha, Tổng thư ký của Tổ chức Hiệp ước An ninh Tập thể (CSTO), một tổ chức hợp tác an ninh khu vực, cho biết vào cuối tháng 10 tại Vienna rằng dự án Vạn lý trường thành của Ukraine không đảm bảo được yếu tố an ninh.
Ông cũng tin rằng dự án được vẽ ra có thể nhằm mục đích "rút tiền từ ngân sách".
