Đầu tiên, ông Ivanov lên tiếng cảnh cáo Mỹ nên xem xét lại kế hoạch dự trữ vũ khí hạng nặng ở Đông Âu của mình, trong lúc NATO bắt đầu triển khai kế hoạch ứng phó với những sự cố bất ngờ lần đầu tiên kể từ Chiến tranh Lạnh.
Ông Ivanov cho rằng mối quan hệ ngày một xấu đi với Mỹ, cũng như bất kì động thái gây hấn nào của NATO gần biên giới Nga cũng sẽ buộc Nga phải tăng cường cảnh giác với các mối đe doạ từ bên ngoài.
“Nếu vị thế quân sự của NATO ở Tây Âu mạnh lên, hoặc nếu Mỹ bắt đầu lắp đặt hệ thống phòng thủ tên lửa ở Romania, Bulgaria hay Ba Lan, chúng tôi sẽ coi đó như một mối đe doạ bên ngoài đang lớn dần” - ông Ivanov phát biểu.
Quân đội Mỹ đóng tại Ba Lan. Ảnh: Reuters
“Thành thật mà nói, không phải tất cả đều do chúng tôi quyết định, mà còn phụ thuộc vào các ông [phương Tây] nữa” - ông nhấn mạnh.
Nhận xét của ông Ivanov đến trong bối cảnh NATO tuần này đã sẵn sàng trao quyền điều động binh lính cho lãnh đạo liên minh, điều mà trước đây cần tham khảo ý kiến của cả 28 nước đồng minh NATO.
Ngoài ra, liên minh này cũng đang tìm cách cải thiện công tác hậu cần, ví dụ như đạt được thỏa thuận cho phép sử dụng các công ty đường sắt dân sự, cũng như cấp quyền chắn đường bộ, đường cao tốc và chiếm đóng sân bay tại các nước thành viên khi cần.
Các quan chức trong liên minh cũng cho biết, những bước đi này mới hoàn toàn để tự vệ, nhưng mặt khác cũng nhằm đẩy nhanh tốc độ phản ứng của NATO trước khủng hoảng.
Điều này bao gồm những câu hỏi chi tiết liên quan đến hậu cần và chiến lược về cách NATO hành quân, cũng như điều động xe tăng và vận chuyển trang thiết bị tới chiến trường - những vấn đề mà NATO chưa từng phải để tâm tới kể từ thời Chiến tranh Lạnh.
“Chúng tôi đang bàn bạc đưa ra quyết định để có thể đạt được một sự hài hòa giữa tính hiệu quả trong quân sự cũng như ổn định về mặt chính trị” - Tổng thư kí NATO Jens Stolttenberg phát biểu với FT.
Trở lại với ông Ivanov, ông là một trong những quan chức phục vụ lâu nhất dưới thời Putin và là một người cộng sự thân cận của Tổng thống Nga từ những ngày họ còn ở KGB trong những năm cuối thập kỉ 70 tại St. Petersburg.
Với bề dày kinh nghiệm của một cựu Bộ trưởng Quốc phòng, ông Ivanov đề cao những nỗ lực gần đây trong việc nối lại đàm phán giữa Moscow và Washington, nhưng tiếp tục quan ngại sâu sắc về một nước Mỹ tham vọng bá chủ và can thiệp sâu vào nội bộ nước khác.
“Dĩ nhiên việc Bộ trưởng Ngoại giao Hoa Kỳ đến Sochi, gặp gỡ với Tổng thống Putin và Ngoại trưởng Lavrov, nói chuyện cùng họ trong bầu không khi thân thiện, cởi mở là một điều tốt” - ông Ivanov cho biết.
Nhưng ông cũng cảnh báo rằng, những động thái này của Mỹ chưa đủ để nói lên điều gì.
Chừng nào tranh chấp ở Ukraine còn chưa được giải quyết, sẽ thật ngây thơ nếu nghĩ về việc đẩy mạnh quan hệ [Nga-Mỹ]” - ông nhận định
Ông cho biết, Mỹ có vẻ như đã nhận ra rằng tình hinh ở Ukraine đang dần vượt khỏi tầm kiểm soát. Bằng chứng là sau chuyến viếng thăm của ông Kerry, Washington đã tham gia nhiều hơn vào hoạt động ngoại giao xung quanh thoả thuận ngừng bắn Minsk II.
Ngoài ra, ông Ivanov cũng khuyên ông Tổng thống Putin nên tận dụng sự ủng hộ cao của quần chúng sau việc sáp nhập Crimea để đẩy mạnh khôi phục vị thế cường quốc của Nga.
