Thường thì, trong các cuộc chiến tranh, bên thắng giành được lãnh thổ, bên thua thì mất đất.
Trong trường hợp này, sự sụp đổ của Donbass dường như lại chứng minh rằng, dù cho là ai kiểm soát vùng lãnh thổ trên cũng là kẻ thua cuộc.
Theo số liệu của Liên Hiệp Quốc, trong số 5 triệu người trước đây là dân cư của Donbass thì gần 2 triệu người đã rời đi vào tháng 3.2014, hầu hết họ đều là những người có học thức tốt và các chuyên gia thuộc tầng lớp trung lưu.
Kể từ khi những người này rời đi và không có ý định quay trở lại khu vực có giao tranh, Donbass đã phải chịu những tổn thất không thể bù đắp được về nguồn chất xám và nhân lực của mình.
Trong số 3 triệu người còn ở lại, thì khoảng 2 triệu là trẻ em và người về hưu, chỉ có 1 triệu người trong độ tuổi lao động làm việc để nuôi dưỡng họ, phục vụ nền kinh tế đang suy sụp và chiến đấu.
Theo Ngân hàng quốc gia Ukraine, GDP ở Donbass giảm nghiêm trọng với sản xuất công nghiệp đã giảm 1/3 trong năm 2014 còn ngành xây dựng giảm đến một nửa so với trước đó. Nhiều cây cầu và tuyến đường sắt bị phá hủy.
Chỉ có 1/3 người dân nhận được mức lương ổn định. Phần lớn vùng đất bị chiếm đóng này thiếu gas, thiếu nước, thiếu điện.
Kiev cũng đã ngưng trả tiền trợ cấp cho người dân vào cuối năm ngoái. Chẳng có gì đáng ngạc nhiên khi Donbass tiếp tục đà tuột dốc không phanh trong năm 2015.
Mặc dù dòng người tị nạn đã dịu đi vì những người có khả năng rời đi nhất đã rời đi hết, nền kinh tế Donbass vẫn sẽ tiếp tục suy giảm nghiêm trọng chừng nào chiến tranh còn xảy ra.
Trong thời gian này, những “công dân cao cấp” đã không còn ở lại, trẻ em buộc phải tự kiếm ăn trên đường phố, phụ nữ làm việc quá sức, những người đàn ông tuyệt vọng một là lao vào rượu chè, hai là lao vào chiến đấu.
Thiệt hại về cơ sở hạ tầng theo ước tính của chính phủ Ukraine là hơn 2 tỉ USD. Tuy nhiên, Ukraine sẽ không bao giờ chi khoản tiền tương đương để hỗ trợ và xây dựng lại khu vực khi nào vùng đất này còn nằm trong tay quân ly khai.
Về phía mình, quân ly khai lại khẳng định sẽ không bao giờ từ bỏ khát vọng giành độc lập.
Cuộc xung đột nếu càng kéo dài sẽ khiến nhiều người Ukraine nữa phải chết, và ảnh hưởng đến kế hoạch cải cách của Ukraine. Nhưng hai nước cộng hòa nhân dân tự xưng Donetsk và Luhansk chẳng thể làm gì để giải quyết những khó khăn của mình ở Donbass.
Kiev sẽ có thể hưởng lợi từ sự đồng tình của thế giới, khi tuyên bố rằng mình không bao giờ từ bỏ Donbass, nhưng thực tế thì họ chẳng làm gì để giải phóng vùng đất này.
Tất cả điều mà Ukraine cần làm là giữ cho quân ly khai bị cô lập trong vùng đất đó.
