Lệnh rút phần lớn quân đội Nga khỏi lãnh thổ Syria, theo đánh giá của tạp chí Politico, dường như đã khiến Nhà Trắng bất ngờ, và điều này đã một lần nữa dấy lên lo ngại rằng ông Obama lại bị ông Putin "qua mặt".
Chỉ 6 tháng sau khi Tổng thống Nga khiến cộng động quốc tế không kịp trở tay với việc khởi động chiến dịch can thiệp quân sự tại Syria, thì nay ông Putin tuyên bố "nhìn chung nhiệm vụ bộ Quốc phòng đặt ra ở Syria đã hoàn tất", dẫn đến quyết định rút quân.
Chuyên mục Chính sách Đối ngoại của tạp chí Politico chạy dòng tít: "Phải chăng một lần nữa Putin lại qua mặt Obama"?
Trừ phi Nhà Trắng diễn kịch quá đạt, thì dường như Washington chưa hề được Moscow báo trước về việc rút quân. "Chúng tôi được biết Tổng thống Putin đã tuyên bố sẽ rút quân khỏi Syria. Chúng tôi dự kiến sẽ nắm thêm thông tin về diễn biến mới này trong vài giờ tới" - một quan chức Nhà Trắng phát biểu với Politico.
Như vậy, nếu việc Nga rút quân khỏi Syria diễn tiến như những gì ông Putin đã tuyên bố, thì viễn cảnh Nga "sa vào vũng lầy" Trung Đông, theo như dự đoán trước đó của ông Obama, có vẻ như sẽ không trở thành hiện thực.
Chỉ mới đây thôi, trong cuộc phỏng vấn đang gây rất nhiều sự chú ý của ông Obama trên tạp chí The Atlantic, Tổng thống Mỹ còn nói rằng Nga "không tự lượng sức mình" và "đang chịu tổn thất" ở Syria.
The Wall Street Journal chạy tít mỉa mai: "Quá đủ cho cái gọi là 'vũng lầy' Syria dành cho Putin", đồng thời nhận định điện Kremlin đã đạt được mục đích chống lưng chính phủ Assad.
Politico nhận định, trong 2 năm vừa qua, từ vụ sáp nhập Crimea cho tới chiến dịch không kích Syria, ông Obama đã rất không hài lòng với đội ngũ tình báo và chuyên gia Mỹ, khi họ không thể tiên đoán cả hai nước cờ này của Nga.
Tuy nhiên, trong một cuộc báo tháng trước, khi được phóng viên Bloomberg hỏi liệu ông có cảm thấy đã bị Putin "qua mặt" tại Syria, ông Obama đáp rằng, những đợt không kích của Nga tại Syria chỉ cho thấy rằng Tổng thống Bashar al-Assad đang ở thế yếu.
Theo Politico, chiến dịch lần này của Nga tại Syria rõ ràng không thể để lại những hậu họa như thời Liên Xô đem quân tới Afghanistan năm 1979, song nhiều khả năng, ông Putin cũng có những lo ngại nhất định về nguy cơ sa vào "vũng lầy" nếu kéo dài sự hiện diện của Nga tại Syria.
Mục tiêu đánh dẹp khủng bố, trong đó nổi bật là Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS), rõ ràng chưa thể "hoàn thành" như những gì ông Putin đã tuyên bố. Nhưng việc củng cố địa vị của Assad, đồng minh thân cận nhất của Nga tại Trung Đông, thì Moscow đã làm được.
Tạp chí phân tích chính trị Mỹ Commentary cũng đăng bài thể hiện quan điểm về "chiến thắng" của Putin tại Syria.
Mới đây, trong một cuộc điện đàm Putin-Assad, điện Kremlin cho biết lãnh đạo các bên liên quan trong đàm phán Syria đều nhất trí rằng, việc Nga can thiệp tại đây đã "đem lại một sự thay đổi hoàn toàn trong cuộc chiến chống khủng bố..."
Ở đây cần nói thêm rằng, truyền thông thân chính phủ Nga và Syria vẫn dùng từ "khủng bố" để ám chí chung các tổ chức cực đoan như IS, al-Nusra, cũng như các tay súng nổi dậy tại Syria.
Các hãng tin Nga như RT, Sputnik, RIA Novosti đều đưa tin theo hướng Nga rút quân trên thế thắng.
"Nga có vẻ rất chắc chắn về việc đã đạt được mục tiêu tại Syria. Nga đã làm được những gì họ nói. Dù bị truyền thông [phương Tây] chỉ trích, nhưng Nga vẫn đóng vai trò lãnh đạo tương đối thành công tại Syria" - Nadira Tudor, biên tập viên của kênh truyền hình RT, nhận định.
Trở lại với báo chí phương Tây, đa số vẫn tỏ thái độ hoài nghi trước tuyên bố của Putin.
"Hành động của Putin thường không tương xứng với những gì ông ta nói, và việc Nga có thực sự rút quân hay không còn phải chờ xem" - tạp chí Politico nhận định.
Về việc này, chính phủ Nga cho biết họ vẫn sẽ đóng quân tại căn cứ hải quân Tartus và căn cứ không quân Hmeynim của Syria.
"Không ai nói rằng 100% lực lượng quân đội Nga sẽ rời khỏi Syria. Có điều, chúng tôi không cần quân số lớn tại đây khi lệnh ngừng bắn đang được thực thi" - một quan chức chính phủ Nga phát biểu trên Politico.
Nhưng dù mục đích cuối cùng của Nga trong việc rút quân lần này ra sao, thì có một điều chắc chắc, là Tổng thống Putin lại một lần nữa khiến cộng đồng quốc tế phải "đứng ngồi không yên".
"Hiện tại vẫn quá sớm để đánh giá liệu Putin có thực sự lên kế hoạch rút hết quân Nga khỏi Syria hay không.
Nhưng một lần nữa, ông lại cho thấy khả năng đáng kinh ngạc trong việc gây bất ngờ lớn và khiến tất cả, thậm chí chính các quan chức cấp cao của Nga, không thể theo kịp" - Andrew Weiss, cựu nhân viên bộ Ngoại giao, và hiện là chuyên gia nghiên cứu các vấn đề Nga thuộc Viện Carnegie (Mỹ), nhận định.
