Cáo buộc Tổng thống Nga giàu có, tham nhũng đã xuất hiện từ nhiều năm trước đây, còn Kremlin thì khẳng định tất cả chỉ là chiêu trò vu khống, xuyên tạc của truyền thông phương Tây.
Trước "Putin’s Secret Riches” ít ngày, BBC đã cho ra mắt bộ phim tài liệu, trong đó cáo buộc ông Putin có liên quan tới âm mưu đầu độc điệp viên Nga Aleksandr Livinenko.
Trong "Putin’s Secret Riches", điều khiến người xem chú ý nhất là việc lần đầu tiên có một quan chức Mỹ - Quyền thứ trưởng Bộ Tài chính chuyên về tội phạm tài chính và khủng bố, Adam Szubin - lên tiếng khẳng định rằng người đứng đầu nước Nga tham nhũng.
Chỉ là lời nói
Tuy nhiên, nhà báo Nga Oleg Lurie, người rất nổi tiếng trong lĩnh vực điều tra, đặc biệt là về các vấn đề liên quan đến tham nhũng, đã chỉ ra 4 điểm "khác thường" trong bộ phim này.
Thứ nhất, bộ phim cáo buộc "Tài sản tổng thống Nga Putin khoảng 40 tỷ USD”. Nhưng cáo buộc này chỉ dựa trên lời kể của một vài người.
Các nhà làm phim không đưa ra được bất kỳ văn bản, chứng từ tài chính hay danh sách các trương mục, tài khoản cụ thể nào để chứng minh cho điều này.
Thứ hai, phim đề cập đến vụ "du thuyền Olympia trị giá 50 triệu USD đã được tỷ phú Abramovich tặng cho Putin".
Ông Lurie cho hay, ở Nga, khi hiến tặng du thuyền hay tàu bè, bắt buộc phải qua Cơ quan nhà nước "Sovkomflot" và hiện cơ quan này không có bất cứ một văn bản nào liên quan đến việc chuyển quyền sở hữu chiếc du thuyền Olympia.
Chính Abramovich cũng đã phủ nhận thông tin này, còn các văn bản chứng tỏ việc trao nhận quyền sở hữu không xuất hiện trong phim của BBC.
Thứ ba, cáo buộc "Tổng thống Putin sở hữu một cung điện diện tích 17.700 m2 ở làng Praskoveevka trên bờ Biển Đen" là dựa trên lời của doanh nhân Sergey Kolesnikov hiện đang tỵ nạn ở Mỹ, cũng không có tài liệu chứng minh cụ thể.
Thứ tư, cáo buộc "khoản tiền 439 USD ngoài khơi đảo Síp" được nhắc đến trong băng ghi âm là của Mikhail Ivanovich". Các nhà làm phim BBC nói "đó chính là biệt danh của Putin".
Putin có nhiều biệt danh, như "Bố", VV, hay VVP (gọi tắt họ tên của Putin), song chưa có nguồn thông tin nào xác nhận Mikhail Ivanovich là biệt danh của Putin, còn truyền thông thế giới cũng chưa từng nhắc tới cái tên thân mật này của nhà lãnh đạo Nga.
Theo BBC, băng ghi âm nói trên do doanh nhân Kolesnikov trưng ra và nói rằng nó ghi lại cuộc trò chuyện của 2 người bạn Putin. Nhưng không có nguồn độc lập nào kiểm chứng tính chân thực của đoạn băng nói trên.
Theo nhà báo Nga, những cáo buộc Putin tham nhũng trong phim tài liệu của BBC không có căn cứ.
Điểm chung của các nhân chứng
Trong bộ phim của BBC, đa số các nhân chứng người Nga xuất hiện đều là nhân vật nằm trong danh sách bị Moscow truy nã.
Đó là Stanislav Belkovsky, nhà bất đồng chính kiến, từng phục vụ tài phiệt Berezovsky và hiện đang là đồng minh của tỷ phú lưu vong Khodorkovsky.
Đó là cựu Tổng giám đốc công ty vận tải thủy Sovkomflot Dmitry Skarga hiện đang bị Nga truy nã, sống lưu vong. Skarga bị truy tố theo điều 165 Bộ Luật hình sự Nga vì tội lạm dụng tín nhiệm, gây thiệt hại cho nhà nước 65 triệu USD.
Đó là Sergey Pugachev,chủ ngân hàng Mezhprombank hiện đang lẩn trốn ở Anh vì bị buộc tội lừa đảo, chiếm đoạt 75 tỷ rúp.
Bình luận về bộ phim của BBC, thư ký báo chí của Tổng thống Nga Dmitry Peskov nói: "Nội dung phóng sự điều tra của BBC thuần túy là hư cấu và vu khống, không có bất cứ cơ sở xác đáng nào. Nói chung chúng tôi chẳng lạ những thứ tin vịt trên báo chí phương Tây như thế".
Nhà báo Oleg Lurie, sinh 1963, là tác giả các loạt điều tra công phu về mối quan hệ những người thân của Tổng thống Nga Eltsin với tỷ phú Abramovich năm 1999, về vụ tham nhũng ở Văn phòng Tổng thống Nga năm 1999-2000...
Ông là tác giả cuốn "Nước Nga bị đánh cắp: Phóng sự điều tra" (2002).
