Theo CNN, các thông tin từ Chính phủ Iraq cho rằng người cầm đầu tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) Abu Bakr al-Baghdadi có thể đã bị trúng bom đạn không kích vào cuối tuần qua - mặc dù chưa rõ liệu ông ta có bị thương hay không và bị tấn công ở khu vực nào.
Nếu al-Baghdadi đã chết thì điều gì sẽ xảy ra với nhóm khủng bố người Sunni này?
Rõ ràng là IS không thể tan rã.
"Các thủ lĩnh mới sẽ nổi lên", CNN dẫn lời Thiếu tướng Mỹ về hưu James "Spider" Mark. "Thực tế, hãy nhớ rằng ban lãnh đạo IS bắt nguồn từ quân đội của Saddam (Hussein). Đó là những người được đào tạo bài bản, rất chuyên nghiệp".
Al-Baghdadi hoặc Hội đồng Shura - cơ quan phụ trách các vấn đề quân sự và tôn giáo của IS - đã lên kế hoạch cho viễn cảnh này từ trước.
"IS nhiều khả năng đã có một hàng ngũ kế nhiệm rõ ràng", CNN dẫn lời bình luận của Lauren Squires thuộc Viện Nghiên cứu Chiến tranh.
Al-Baghdadi có một đội ngũ cố vấn cùng hai viên phó cấp cao. Theo Tổ hợp Phân tích và Nghiên cứu Chủ nghĩa khủng bố, hai nhân vật này là Abu Muslim al-Turkmani, phụ trách các sứ mệnh của IS ở Iraq, và Abu Ali al-Anbari - chịu trách nhiệm về các hoạt động của IS ở Syria. Cả hai đều là các quan chức quân sự kỳ cựu dưới thời Samddam Hussein.
"Những người trước kia phục vụ trong quân đội của Saddam Hussein đều tàn ác tột độ, bởi chế độ của Saddam rất ác nghiệt", Peter Neumann thuộc trường ĐH King đánh giá. "Nhưng họ cũng thừa hưởng các kỷ luật và kỹ năng quân sự mà giờ đây có lợi cho IS trong chiến dịch chống lại kẻ thù".
Giới phân tích cho rằng, al-Turkmani có cơ hội lớn trở thành thủ lĩnh IS nếu al-Baghdadi bị trừ khử.
"Ông ta phải có rất nhiều phẩm chất sẵn có, cả trong lĩnh vực chính trị lẫn quân sự, và điều đó khiến ông ta trở thành một ứng viên tiềm năng", Neumann nói thêm.
Dưới hai viên phó là 12 thống đốc phụ trách cả ở Iraq và Syria. Những người này chuyên xử lý các vấn đề về tài chính, quân sự, pháp lý, truyền thông và tình báo... cho IS.
Còn một nhân vật nữa là Mohammed al-Adnani, người Syria, đang đảm nhận vị trí phát ngôn viên của IS, cũng có thể lên làm lãnh đạo tổ chức này.
Hồi tháng 9, al-Adnani đã lên tiếng kêu gọi những người ủng hộ IS thực hiện các cuộc tấn công kiểu "con sói đơn độc".
Theo các chuyên gia phân tích, một số thuộc hạ cấp cao của al-Baghdadi đã bị bỏ tù cùng với phát ngôn viên al-Adnani tại Trại Bucca, một trung tâm giam giữ do Mỹ điều hành ở Iraq, nơi al-Baghdadi từng bị giam trong ít nhất 4 năm.
"Ông ta có thể sẽ tin tưởng những cá nhân có cùng ý thức hệ và lòng hận thù phương Tây", Squires nhận xét thêm.
Nếu al-Baghdadi vẫn còn sống thì có một nhóm có thể hạ bệ nhân vật này mà không cần dùng đến bạo lực hay không kích. Đó là Hội đồng Shura, cơ quan giám sát tôn giáo của IS.
Hội đồng Shura không chỉ có quyền yêu cầu tất cả các hội đồng và thống đốc phải trung thành với phiên bản luật Hồi giáo của IS, mà còn có khả năng đối đầu với al-Baghdadi.
"Hội đồng Shura có quyền bắt Baghdadi phải rời nhiệm nếu ông ta không giữ vững các chuẩn tôn giáo của IS", Jasmine Opperman thuộc Tổ hợp Phân tích và Nghiên cứu Chủ nghĩa khủng bố bình luận. Nữ chuyên gia này cho biết thêm, các vụ chặt đầu con tin phương Tây James Foley, Steven Sotloff và David Haines mới đây đều nằm trong phạm vi ảnh hưởng của Hội đồng Shura.
Tuy nhiên, những gì xảy ra với IS nếu al-Baghdadi chết đến nay đều chỉ mang tính giả thuyết. Trong khi một số quan chức Iraq khẳng định, các thủ lĩnh IS bị thương trong một cuộc không kích thì giới chức Mỹ lại thừa nhận họ không dám chắc al-Baghdadi có bị nã trúng hay không.
