Như chúng tôi đã phân tích trong một bài viết gần đây, trước sự hung hăng của Trung Quốc trên Biển Đông, Philippines đã và đang cân nhắc việc đưa căn cứ Vịnh Subic tái xuất, nhằm giúp không quân nước này phản ứng nhanh hơn với bất kì động thái nào từ Bắc Kinh.
Ngoài ra, căn cứ Subic đi vào hoạt động cũng được coi là bước mở đầu cho việc "mời" quân đội Mỹ trở lại đóng tại Philippines, qua đó phần nào chế ngự thanh thế của Trung Quốc tại điểm nóng Biển Đông.
Tuy nhiên, theo những gì một quan chức cấp cao của Philippines tiết lộ với Reuters hôm 26/9 vừa qua, kế hoạch này có thể sẽ bị hoãn lại do lệnh cấm chi tiêu quân sự trước tổng tuyển cử.
Quân đội Philippines dự tính sẽ cải tổ căn cứ Subic và điều động các máy bay chiến đấu và hai khinh hạm tới đóng tại đây vào đầu năm tới, đánh dấu lần đầu tiên trong vòng 23 năm trở lại đây Vịnh Subic trở lại danh nghĩa một căn cứ quân sự.
Theo ông Robert Garcia, Chủ tịch Ủy ban Đô thị Vịnh Subic - cơ quan trực tiếp giám sát việc công nghiệp hóa và thương mại hóa Vịnh Subic khi xưa, quân đội Philippines cần nhanh chóng sửa sang đường băng tại căn cứ này trước khi lệnh cấm chi tiêu quân sự có hiệu lưc.
Philippines sẽ tổ chức tổng tuyển cử vào tháng 5 năm sau, và lệnh cấm chi tiêu quân sự sẽ được áp dụng 2 tháng trước đó, tức là từ tháng 3.
"Tôi lo ngại rằng nếu quân đội không thể huy động đủ nguồn vốn cần thiết cho việc sửa sang căn cứ, sự trở lại của Subic sẽ bị trì hoãn" - ông Garcia phát biểu.
Ông cũng cho biết thêm, 2 chiếc máy bay chiến đấu đầu tiên mà Philippines mua của Hàn Quốc mới đây sẽ được chuyển đến vào tháng 12 tới.
Một tướng không quân giấu tên của Philippines cho biết, chính phủ Manila vẫn chưa phản hồi đề nghị trích 2,14 triệu USD từ ngân sách để cải tiến lại đường băng trên căn cứ Subic.
Trước đó, Không quân Philippines đã được cho phép sử dụng 20 héc-ta diện tích sân bay trên Vịnh Subic để đóng một phi đội gồm 12 chiếc FA-50 tham gia các nhiệm vụ đảm bảo an ninh hàng hải.
"Với tình hình Biển Đông như hiện nay, nhiều khả năng sự hiện diện của quân đội nước ngoài tại Philippines sẽ tăng lên đáng kể trong thời gian tới, nhất là khi Tòa án Tối cao thông qua hiệp ước quân sự mới được kí kết với Mỹ" - ông Garcia phát biểu.
Quyết định của Tòa án Tối cao Philippines dự kiến sẽ được đưa ra trong tháng tới.
Căn cứ Vịnh Subic nằm ở phía tây đảo Luzon của Philippines, đối diện với Biển Đông, cách 130 hải lý (240km) so với Bãi cạn Scaborough, nơi Trung Quốc đang chiếm đóng và hiện trong diện tranh chấp giữa Trung Quốc và Philippines.
Vịnh Subic từng là một trong những căn cứ hải quân quốc tế quy mô nhất của Mỹ, nhưng đã bị đóng cửa vào năm 1992, sau khi Chiến tranh Lạnh kết thúc.
