“Tái thống nhất một cách hòa bình và 1 quốc gia, 2 chế độ là nguyên tắc chỉ dẫn của chúng ta trong giải quyết vấn đề Đài Loan” và là “cách tốt nhất để hiện thực hóa tái thống nhất dân tộc” - ông Tập Cận Bình cho biết trong cuộc gặp với phái đoàn của ông Úc Mộ Minh - chủ tịch Tân Đảng, vốn ủng hộ tái thống nhất.
Ông Tập Cận Bình cho rằng khi áp dụng “công thức” sẽ “xem xét kỹ lưỡng tình hình thực tế ở Đài Loan và lắng nghe các ý kiến, gợi ý từ cả hai bờ eo biển”.
Chủ tịch Tập Cận Bình gặp gỡ phái đoàn do chủ tịch Tân Đảng của Đài Loan Úc Mộ Minh dẫn đầu ngày 26-9. Ảnh: WCT
Đây được cho là lần đầu tiên ông Tập Cận Bình công khai đề xuất công thức “1 nước 2 chế độ” đối với Đài Loan kể từ khi ông lên nắm quyền năm 2012.
Bắc Kinh đã áp dụng “công thức” trên với Hồng Kông và đây cũng là điều Trung Quốc muốn thực hiện kể từ khi lãnh đạo Đặng Tiểu Bình lần đầu đưa ra ý tưởng vào những năm 1980. Tuy nhiên, phần lớn người dân Đài Loan không ủng hộ ý tưởng tái thống nhất với Trung Quốc hay "1 nước 2 chế độ".
Bà Mã Vĩ Quốc, phát ngôn viên của Đài Loan khẳng định chính quyền và nhân dân Đài Loan không chấp nhận quy chế này.
Bà Mã Vĩ Quốc
Bà Mã Vĩ Quốc cho biết: "Trung Hoa Dân Quốc (Đài Loan coi đây là tên chính thức) là một quốc gia độc lập có chủ quyền đã tồn tại 103 năm". Đồng thời, bà cho biết chính quyền Đài Loan ủng hộ việc duy trì nguyên trạng "không thống nhất, không tuyên bố độc lập và không sử dụng vũ lực trong khuôn khổ của hiến pháp Trung Hoa Dân Quốc", tiếp tục thúc đẩy phát triển hòa bình giữa 2 eo biển Đài Loan dựa trên sự đồng thuận năm 1992.
Sự đồng thuận, theo cách hiểu của Đài Loan, là chỉ có một Trung Quốc ở cả hai bên eo biển Đài Loan nhưng không nói rõ đó là Trung Quốc nào. Nhưng đồng thời, Đài Loan không chấp nhận các luận điệu về "một quốc gia, hai chế độ" mà Bắc Kinh đưa ra vì bà Mã Vĩ Quốc cho rằng nó đã bị ông Mã Anh Cửu bác bỏ nhiều lần trong quá khứ.
Năm 2005, ông Mã Anh Cửu cũng từng phát biểu "chúng tôi sẽ không chấp nhận quy chế "1 nhà nước, 2 chế độ" của Trung Quốc đại lục". Vào tháng 3/2006, ông đã nhắc lại sự phản đối của mình về quy chế này trong một chuyến thăm Mỹ.
Vào tháng 4/2010, ông Mã nói với CNN ông không nghĩ rằng công thức mà Trung Quốc đã áp dụng ở Hồng Kông, sẽ tốt cho Đài Loan vì sự khác biệt giữa hai nơi.