Trong một khảo sát của Cơ quan Nghiên cứu ICM của Anh, được thực hiện từ ngày 20/3 đến ngày 9/4 tại ba nước Pháp, Đức và Anh với 3.000 người được hỏi, 43% trong số đó nói rằng Quân đội Mỹ đóng vai trò chủ đạo trong việc giải phóng châu Âu.
Hơn 50% người Đức và hơn 61% người Pháp tin rằng đất nước họ được Mỹ giải phóng. Gần 50% người Anh lại tin rằng quân đội Anh mới là bên đóng vai trò chính trong việc kết thúc Thế chiến II.
Chỉ có 8% số người được hỏi ở Pháp và 13% ở Đức cho rằng Liên Xô đã làm nên chiến thắng.
Thế chiến II diễn ra từ năm 1939 đến năm 1945 và có liên quan đến hơn 80 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới. Đã có đến 70 triệu người đã mất mạng trong cuộc đại chiến này, trong đó có đến 27 triệu người Liên Xô.
Ban đầu Mỹ quyết định không tham gia vào Thế chiến II. Trong những năm 1935 đến 1939, Quốc hội Mỹ đã ban bố hàng loạt Đạo luật Trung lập để tránh cuộc chiến.
Phó Tổng thống thời đó là Harry S.Truman từng trả lời trên báo New York Times rằng: “Nếu chúng tôi thấy Đức đang thắng thì chúng tôi sẽ giúp Nga và ngược lại.
Chúng tôi muốn chờ xem hai bên sẽ ra sao, mặc dù cá nhân tôi không muốn thấy Hitler chiến thắng. Cả hai bên đều không biết tôn trọng lời hứa của mình”.
Rất nhiều thống kê cho thấy Hồng quân Liên Xô đã giải phóng gần một nửa lãnh thổ châu Âu, bao gồm 16 quốc gia ngày nay.
Trong khi đó, Mỹ đã giải phóng 9 nước, còn lại 6 nước được Liên Xô và Mỹ cùng nhau hợp tác. Tổng dân số của các nước mà Hồng quân đã giúp đẩy lùi Phát xít Đức là khoảng 120 triệu người.
Hồng quân Liên Xô cũng phải đối mặt với một lực lượng Phát xít Đức đông đảo ở Mặt trận Đông Âu gồm 5 triệu binh lính.
Phần lớn các loại khí tài quân sự của Đức đều tập trung ở Đông Âu với 5.400 khẩu pháo, 54.600 súng cối và hơn 3.000 phi cơ chiến đấu, tương đương với ba phần tư số lượng vũ khí hạng nặng mà Hitler có.
Trong giai đoạn cuối của cuộc chiến, Liên Xô đã tiêu diệt hơn 70% quân lực của Phát xít Đức.
Mặt trận Đông Âu cũng là chiến trường lớn nhất và khốc liệt nhất trong Thế chiến II, khi đã có đến 1.320 ngày chiến đấu so với chiến trường Bắc Phi với 309 ngày và Ý với 49 ngày.
Vào đầu năm nay, Ngoại trưởng Ba Lan Grzegorz Schetyna đã bác bỏ vai trò của Nga trong việc giải phóng trại tập trung Auschwitz và khẳng định rằng trại được Ukraine giành lấy.
Ông nói: “Chúng ta có thể nói rằng Ukraine đã giải phóng trại Auschwitz, bởi binh lính Ukraine đã ở đó vào đúng ngày tháng 1 năm ấy và mở cửa và giành quyền kiểm soát trại”.
Đáp lại, Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov gọi những lời phát biểu của ông Schetyna là “mang tính xúc phạm và sai sự thật”.
Ông nói: “Trại Auschwitz được giải phóng bởi Hồng quân Liên Xô, có thành phần là người Nga, Ukraine, Chechen, Tatar và Georgia cùng nhiều nhóm người khác”.
Ông cũng nhấn mạnh rằng lời nói của ông Schetyna là “một sự nhạo báng không thể chấp nhận được đối với lịch sử”.
