SOHA NEWS
Đây là cuộc chiến tranh giành chủ quyền ở Biển Đông và Philippines muốn dựa vào tòa án quốc tế cũng như Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển để đấu tranh cho quyền lợi của họ.
Manila đã quyết liệt theo đuổi vụ kiện về tranh chấp Biển Đông với Trung Quốc bất chấp sự phản đối và áp lực ngày càng tăng từ phía Bắc Kinh đòi hủy bỏ vụ kiện này.
Theo giới chuyên gia nhận định, bất kỳ phán quyết nào liên quan đến cuộc tranh chấp ở Biển Đông giữa Philippines và Trung Quốc đều khó có thể thực hiện do sự phản đối của Bắc Kinh.
Tuy nhiên, phán quyết đó không phải là không có giá trị. Nó có sức nặng thực sự về mặt chính trị và đạo lý. Chính vì lý do đó, Philippines được cho là đã và đang dồn toàn lực vào “canh bạc” này. Manila muốn bảo đảm vụ kiện của họ thành công “bằng bất kỳ giá nào”, học giả an ninh Ian Storey thuộc Viện Nghiên cứu Đông Nam Á của Singapore, phân tích.
Nếu Philippines được xử thắng trong vụ kiện lần này thì đương nhiên họ có rất nhiều thuận lợi trong việc khẳng định chủ quyền đối với những vùng lãnh thổ, lãnh hải đang nằm trong tranh chấp với Trung Quốc ở Biển Đông bất chấp việc Bắc Kinh được tin là sẽ không chấp nhận phán quyết đó.
Tuy nhiên, "nếu đội ngũ pháp lý của Philippines trình lên tòa án những lập luận thiếu thuyết phục hơn thì điều đó sẽ đẩy họ vào tình thế khó xử và khiến họ phải quay trở lại điểm xuất phát ban đầu trong cuộc tranh chấp với Trung Quốc. Trong khi đó, Bắc Kinh sẽ được khích lệ để tiến lên một cách táo bạo hơn, quyết liệt trong việc tranh giành chủ quyền ở Biển Đông với các nước khác”, ông Storey cho biết.
Cuộc chiến pháp lý của Philippines nhằm vào Trung Quốc đang gây sự chú ý rất lớn đối với cộng đồng quốc tế bởi nó có ảnh hưởng rất nhiều đến cục diện tình hình đang “căng như dây đàn” ở khu vực Biển Đông chiến lược và giàu tài nguyên. Đặc biệt, các nước có tranh chấp chủ quyền lãnh thổ, lãnh hải với Trung Quốc sẽ dõi theo từng bước trong vụ kiện của Manila.
Bước đầu Manila đang giành được lợi thế bởi bước đi đưa vụ tranh chấp ra giải quyết tại tòa án quốc tế của nước này nhận được sự ủng hộ của rất nhiều nước.
Trung Quốc đang có tranh chấp lãnh thổ, lãnh hải ở Biển Đông với một loạt nước láng giềng Đông Nam Á gồm Philippines, Việt Nam, Malaysia và Brunei. Trung Quốc đòi chủ quyền một cách thái quá và phi lý đối với gần như toàn bộ Biển Đông. Điều này đã khiến không chỉ các nước láng giềng bất bình mà cộng đồng quốc tế cũng lên tiếng phản đối mạnh mẽ.
Cuộc tranh chấp nóng bỏng nhất ở Biển Đông hiện nay là giữa Philippines và Trung Quốc. Tàu thuyền Trung Quốc đã chiếm bãi cạn Scarborough – một ngư trường đánh cá truyền thống của người Philippines, sau một cuộc va chạm giữa tàu chiến lớn nhất của Philippines với 2 tàu hải giám Trung Quốc hồi đầu năm ngoái. Các nhà phân tích cho rằng, Bắc Kinh đã thành công trong chiến lược giành quyền kiểm soát trên thực tế đối với bãi cạn tranh chấp. Hồi đầu năm nay, Philippines đã chính thức đưa vụ tranh chấp ở Biển Đông với Trung Quốc ra tòa án quốc tế để xét xử theo Công ước của Liên Hợp Quốc về Luật Biển.
Manila sốt ruột, Trung Quốc tức giận
Manila thực sự đang rất sốt ruột trước tiến độ chậm chạp của Hiệp hội Các Quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) trong việc tháo gỡ tình hình căng thẳng ở Biển Đông. Nước này cũng lo sợ chủ quyền của họ bị đe dọa. Với hai lý do này, giới chức Philippines cho biết, họ không còn sự lựa chọn nào khác ngoài việc nhờ đến tòa án quốc tế.
Đội ngũ pháp lý của Manila đang chuẩn bị những lý lẽ, lập luận để chứng minh rằng yêu sách chín đoạn hay còn gọi là đường lưỡi bò của Trung Quốc là phi pháp, vô giá trị theo Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển. Philippines cũng muốn làm rõ về những giới hạn lãnh thổ theo luật pháp liên quan đến các bãi đá, bãi cạn như Scarborough. Đây tất cả đều là một phần của nỗ lực của Manila nhằm khẳng định các quyền của Philippines trong khu vực đặc quyền kinh tế 200 hải lý.
Luật sư hàng đầu của Philippines - ông Paul Reichler cho biết, trong đội ngũ gồm 5 thành viên của ông có hai giáo sư luật xuất sắc của Anh là Philippe Sands và Alan Boyle cùng với ông Bernard Oxman đến từ trường luật của Đại học Miami.
Giới chuyên gia luật pháp độc lập miêu tả, nhóm luật sư trên là một lực lượng “cực kỳ đáng sợ” với những kiến thức uyên thâm và kinh nghiệm sâu rộng về Luật Biển. Nhóm này sẽ được dẫn dắt bởi Tổng biện lý Francis Jardeleza của Philippines.
Trong khi Philippines nóng lòng muốn đẩy nhanh tiến trình đưa vụ kiện ra tòa án quốc tế thì Trung Quốc liên tục từ chối tham gia, nói rằng vụ kiện đó không có “cơ sở pháp lý”. Bắc Kinh được cho là sẽ bác bỏ bất kỳ phán quyết nào mà họ không đồng ý.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc – ông Hồng Lỗi từng miêu tả động thái của Manila là một sự vi phạm Tuyên bố về Cách Ứng xử của các bên ở Biển Đông mà Trung Quốc và ASEAN ký kết năm 2002.
