Theo kết quả cập nhật mới nhất của NBC News, với 46.407 phiếu, chiếm tỉ lệ 28% lượng phiếu bầu, Thượng nghị sĩ bang Texas Ted Cruz đã giành chiến thắng trong vòng bầu cử sơ bộ đầu tiên của đảng Cộng hòa tại bang Iowa.
Hai ứng viên theo sát phía sau ông Cruz là tỉ phú Donald Trump (24%) và Thượng nghị sĩ bang Florida, Marco Rubio.
Kết quả vòng bầu cử sơ bộ tại bang Iowa. Ảnh: NBC
Trong khi đó, về phía bên đảng Dân chủ, cuộc đua song mã đang diễn ra hết sức cam go giữa cựu Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton và Thượng nghị sĩ bang Vermont Bernie Sanders.
Hai đảng phải chính trị lớn nhất của Mỹ có phương thức bầu cử sơ bộ khác nhau tại Iowa (và một số bang khác). Đảng Cộng hòa tính số phiếu đơn thuần, và tỉ lệ phiếu bầu sẽ quyết định số lượng đại biểu đại diện cho mỗi ứng viên tại Đại hội Toàn quốc.
Đảng Dân chủ lại có một hình thức bầu cử sơ bộ phức tạp hơn rất nhiều. Tại mỗi điểm bầu cử (precint), họ lập ra những nhóm bầu cử, mỗi nhóm gồm các thành viên ủng hộ một ứng viên nhất định và áp dụng một số các quy tắc khác để chọn ra số lượng đại biểu đại diện cho mỗi ứng viên, thay vì tất cả cùng bỏ phiếu một lượt để quyết định số đại biểu như đảng Cộng hòa.
Có hai hình thức bầu cử sơ bộ, đó là primary và caucus. Tại Iowa áp dụng hình thức caucus, tức là tất cả những cử tri muốn tham gia bầu cử sẽ phải tập trung ở các điểm bầu cử (precint) vào một khung giờ nhất định để bỏ phiếu.
Ngoài ra, vì các nhóm bầu cử thể hiện sự ủng hộ công khai với mỗi ứng viên, nên người dân sẽ biết hết hàng xóm láng giềng của mình ủng hộ ai, thay vì bỏ phiếu kín như hình thức primary ở một số bang khác.
Tính đến thời điểm hiện tại với 88% lượng phiếu đã được kiểm, bà Clinton đang chiếm 49,8% số phiếu bầu, còn lượng ủng hộ ông Sanders đạt mức 49,5%.
Xét về số lượng đại biểu (delegate) do Associated Press dự kiến, ông Sanders và bà Clinton mỗi người đang có 21 đại biểu, trên tổng số 44 tại bang Iowa.
Tuần tới, vòng bầu cử sơ bộ thứ hai trong mùa tranh cử Tổng thống Mỹ 2016 sẽ diễn ra tại bang New Hampshire.
Từ trước đến nay, các ứng viên Tổng thống giành ưu thế ở Iowa và New Hampshire thường sẽ có lợi thế rất lớn trong các cuộc bầu cử sơ bộ ở bang khác, bởi tuy không có lượng đại biểu lớn, song kết quả bầu cử ở hai bang mở màn này mang tính định hướng tâm lý của các cử tri trong những đợt bầu cử sau này.
*Số lượng đại biểu dự kiến trong cuộc bầu cử đảng Dân chủ đã được cập nhật thay đổi so với bài viết gốc.
