Vũ khí bí mật giúp Nhật Bản "tóm" J-20, J-31 Trung Quốc

Theo tạp chí The National Interest (Mỹ), Nhật Bản đã lên kế hoạch mua 4 máy bay chỉ huy và cảnh báo sớm trên không (AEW&C) E-2D Advanced Hawkeyes có khả năng vô hiệu hóa mối đe dọa từ các tiêm kích tàng hình của Trung Quốc.

Bên cạnh đó, phi cơ này còn có khả năng phòng thủ tên lửa mạnh mẽ.

Vô hiệu hóa công nghệ tàng hình

E-2D được trang bị radar mới hoạt động ở băng tần UHF, có khả năng quét kết hợp giữa cơ khí - điện tử và có thể kết nối với mạng điều khiển hỏa lực trên không tích hợp (NIFC-CA) của Hải quân Mỹ.

Tính năng này cho phép quân đội Nhật Bản tăng cường sự tương tác với Hải quân Mỹ trong các hoạt động chiến đấu.

Radar AN/APY-9 (do Lockheed Martin chế tạo) là trọng tâm trong chương trình Advanced Hawkeyes. Cả Nhật Bản và Mỹ đều nhận thấy rằng, radar UHF là công cụ hiệu quả để đối phó với công nghệ tàng hình.

Trong bản báo cáo "Radar đối phó Tàng hình" công bố vào quý 4 năm 2009 tại Học viện Quốc phòng Mỹ, tác giả Arend Westra cho biết: "Bước sóng dài và sự cộng hưởng cho phép radar băng tần VHF và UHF dễ dàng phát hiện các mục tiêu tàng hình hơn”.

Các radar UHF thường hoạt động ở dải tần từ 300 MHz - 1 GHz nên có bước sóng từ 10cm - 1m.

Trong khi đó, do đặc tính vật lý, máy bay tàng hình thường được thiết kế để vô hiệu hóa các radar có tần số cao ở băng tần Ka, Ku, X, C và các bộ phận của băng tần S.

Bên cạnh đó, các tiêm kích tàng hình đều được thiết kế với cánh đuôi đứng để tăng khả năng không chiến. Song, điều này tạo ra một hiệu ứng cộng hưởng làm giảm hiệu quả tàng hình của máy bay.

Do đó, người ta phải phủ thêm vật liệu hấp thụ sóng điện từ được tối ưu hóa cho các băng tần nói trên.

Những máy bay tàng hình dựa trên kỹ thuật này gồm có: J-20, J-31 của Trung Quốc, Sukhoi T-50 của Nga, F-22 và F-35 của Mỹ.

Chỉ có phi cơ ném bom chiến lược B-2 Spirit hay LRS-B sắp tới không có cánh đuôi đứng có thể đáp ứng các yêu cầu về quang hình học và độ tán xạ radar.

Điều đó có nghĩa là radar AN/APY-9 lắp trên E-2D có thể "tóm" J-20 và J-31. Các quan chức Lầu Năm Góc và giới công nghiệp quốc phòng thừa nhận rằng, các radar tần số thấp hoạt động ở băng tần VHF hay UHF có thể phát hiện máy bay tàng hình.

Theo báo cáo của Westra, giới quân sự phương Tây trước đó thường cho rằng, loại radar này không thể tạo ra một vũ khí chất lượng trong việc theo dõi và dẫn đường cho tên lửa tấn công mục tiêu.

Độ phân giải kém ở góc độ và phạm vi gây cản trở cho radar trong việc khóa mục tiêu và điều khiển hỏa lực.

Tuy nhiên, công nghệ quét chùm tia điện tử và kỹ thuật xử lý tín hiệu mới đã cải thiện những thiếu sót trên. Bên cạnh đó, người ta còn phát triển giải pháp kết nối nhiều radar tần số thấp thông qua một liên kết dữ liệu tốc độ cao.

Giải pháp này cho phép nâng cao hiệu suất bám bắt và dẫn đường cho tên lửa tấn công các mục tiêu tàng hình.

Các quan chức trong ngành công nghiệp quốc phòng Mỹ cho rằng, công nghệ này chưa sẵn sàng. Tuy nhiên, Hải quân Mỹ và tập đoàn Lockheed Martin có thể đã giải quyết được vấn đề.

Dẫn đường cho tên lửa

Hải quân Mỹ từng đề cập tới vai trò trung tâm của E-2D trong mạng lưới chiến đấu NIFC-CA để đánh bại các mối đe dọa từ máy bay và tên lửa của đối phương.

Theo bản thuyết minh trong quá trình phát triển NIFC-CA, radar APY-9 sẽ hoạt động như một cảm biến mở cho tên lửa không đối không AIM-120 AMRAAM trang bị trên tiêm kích F/A-18 E/F Super Hornet, thông qua liên kết link-16.

Ngoài ra, radar này còn đảm nhận nhiệm vụ dẫn đường cho tên lửa hải đối không SM-6 phóng đi từ các tàu Aegis tấn công các mục tiêu vượt ra ngoài phạm vi của radar trên tàu.

Tính năng này sẽ được thực hiện thông qua liên kết hợp tác trong tác chiến (CEC), một phần của NIFC-CA.

Thực tế, Hải quân Mỹ đã chứng minh khả năng sử dụng radar trên E-2D để dẫn hướng cho tên lửa SM-6 tấn công mục ngoài đường chân trời thông qua NIFC-CA.

Đối với Nhật Bản, năng lực của E-2D giúp nâng cao khả năng cảnh báo sớm các mối đe dọa từ tên lửa chống hạm siêu âm, tên lửa hành trình tàng hình và tên lửa đạn đạo ngày càng gia tăng của Trung Quốc và Triều Tiên.

Khả năng vô hiệu hóa J-20 và J-31 có thể là một tùy chọn bổ sung nếu Nhật nâng cấp F-15 hay thiết bị khác để tận dụng lợi thế của NIFC-CA.

Thực tế, chính phủ Nhật Bản đã phê duyệt kế hoạch đóng thêm 2 tàu khu trục Aegis lớp Atago được tích hợp NIFC-CA.

Theo một báo cáo đăng trên Yomiuri Shimbun, Bộ Quốc phòng Nhật Bản sẽ giới thiệu máy bay E-2D với khả năng kết hợp NIFC-CA và cũng có kế hoạch trang bị hệ thống này cho 2 tàu Aegis đang đóng mới.

Phía Hải quân Mỹ và các quan chức Lầu Năm Góc cho biết, họ sẽ đáp ứng yêu cầu của Nhật Bản.

Trước đó, Lầu Năm Góc đã thông báo kế hoạch bán 4 máy bay E-2D Advanced Hawkeyes cho Nhật Bản, dự kiến chuyển giao vào năm 2019.