Trung Quốc đang triển khai một hạm đội tàu ngầm thông thường và tàu ngầm hạt nhân khá hùng hậu.
Theo Cơ quan tình báo hải quân Mỹ (ONI), lực lượng ngầm của Hải quân Trung Quốc (PLAN) bao gồm 5 tàu ngầm tấn công hạt nhân (SSN), 4 tàu ngầm hạt nhân mang tên lửa đạn đạo (SSBN) và 53 tàu ngầm tấn công diesel (SS/SSP).
Trong bản báo cáo thường niên trình lên Quốc hội Mỹ về sự phát triển của quân đội Trung Quốc, Lầu Năm Góc đã ước tính rằng vào năm 2020, PLAN sẽ có khoảng 69-78 tàu ngầm.
Chiếm số lượng đông đảo trong đội tàu ngầm thông thường của Trung Quốc là 13 tàu ngầm tấn công diesel lớp Song (Type 039), 13 tàu ngầm tấn công AIP lớp Yuan (Type 039A).
Ngoài ra, Trung Quốc cũng đang có kế hoạch đóng thêm 20 tàu ngầm lớp Yuan khác.
Tàu ngầm Type 039 Trung Quốc. Ảnh: Wiki
Nhiệm vụ chính của lực lượng tàu ngầm Trung Quốc là tác chiến chống ngầm (ASUW) dọc các tuyến đường biển lớn.
Song, theo một báo cáo gần đây của RAND (tổ chức cố vấn tại Mỹ), năng lực tấn công mặt đất và tác chiến chống ngầm của hạm đội tàu ngầm Trung Quốc tồn tại nhiều yếu kém.
Một trong những điểm yếu lớn về mặt cấu trúc của lực lượng này là thiếu công nghệ động cơ đẩy.
Vấn đề này đã được thảo luận chi tiết trong một hội nghị gần đây tại Đại học US Naval War College về năng lực Hải quân Trung Quốc.
Theo đó, Trung Quốc đang tụt hậu trong lĩnh vực phát triển động cơ do vẫn sản xuất một lượng lớn động cơ dựa theo thiết kế của nước ngoài.
Giáo sư Andrew Erickson (Đại học Naval War College), chủ tọa hội nghị, cho biết công nghệ động cơ đẩy của lực lượng tàu ngầm Trung Quốc vẫn đang trong quá trình phát triển.
Các tàu ngầm diesel-điện thường có khả năng tàng hình lớn hơn đáng kể so với các tàu ngầm hạt nhân, chủ yếu là do động cơ diesel được thiết kế chuyên biệt để hạn chế tối đa độ rung, ồn, từ đó tránh được sự phát hiện của sonar.
Tàu ngầm Type 039A (lớp Yuan). Ảnh: Wiki
Chẳng hạn, cả tàu ngầm tấn công lớp Song và Yuan của Trung Quốc đều được trang bị động cơ diesel 396 SE84 tiên tiến do Đức sản xuất.
“Đó là những động cơ diesel hàng đầu thế giới dành cho tàu ngầm” – một kỹ sư tàu ngầm giàu kinh nghiệm nhận định.
Mỗi chiếc tàu lớp Song và Yuan được trang bị 3 động cơ loại này, chúng được các nhà thầu quốc phòng Trung Quốc chế tạo theo giấy phép từ năm 1986.
Tàu ngầm lớp Yuan còn được cho là kết hợp công nghệ tĩnh lặng từ các tàu ngầm do Nga thiết kế và trang bị công nghệ động cơ đẩy không khí độc lập Stirling.
Ông Erickson nói:
“Họ muốn tàu ngầm có khả năng hoạt động tĩnh lặng và không phải nổi lên mặt nước để sạc pin. Họ đã đạt được điều đó nhờ động cơ Stirling trên tàu ngầm lớp Yuan. Tuy nhiên, công nghệ luôn đi lên.
Đối với động cơ AIP, dù bạn có làm chủ được nó thì đây vẫn là một hệ thống có độ phức tạp cao”.
Trung Quốc cũng đang thử nghiệm pin lithium-ion nhằm mang lại mật độ năng lượng cao hơn và thời gian lặn lâu hơn cho tàu ngầm.
Ông Erickson cho biết, Trung Quốc đang thảo luận khả năng trang bị pin lithium-ion cho một thế hệ tàu ngầm thông thường mới trong khoảng từ giờ đến năm 2020. Tuy nhiên, chưa rõ mẫu tàu ngầm này của Trung Quốc sẽ như thế nào.
Nhìn chung, công nghệ tàu ngầm Trung Quốc vẫn được cho là thua kém công nghệ tàu ngầm phương Tây một thế hệ.
Chẳng hạn, tàu ngầm Type 095 Trung Quốc sẽ chỉ tương xứng với các tàu ngầm tấn công hạt nhân của NATO những năm 1980 (tức là sau công nghệ tàu ngầm phương Tây hiện tại gần 3 thập kỷ), chứ không thể ngang bằng với tàu ngầm lớp Virginia của Mỹ.
Ông Erickson nhấn mạnh rằng các nỗ lực hiện đại hóa của PLAN sẽ chưa thể khiến năng lực của họ tăng lên ngay lập tức.
Theo ông Erickson, Trung Quốc đang tiến hành nhiều hoạt động, bỏ ra nhiều nỗ lực và đang đạt được những bước tiến.
Tuy nhiên, quá trình phức tạp và khó khăn này đòi hỏi phải tích lũy được nhiều thành tựu mới có thể tăng cường đáng kể khả năng thực tế.
![[INFOGRAPHIC] Hệ thống tên lửa phòng không Buk-M2](https://sohanews.sohacdn.com/k:zoom/200_150/2015/ava-1432711147612-0-64-401-609-crop-1432717471328/vi-sao-luc-luong-tau-ngam-trung-quoc-kem-xa-phuong-tay.jpg)
