IMR-2 là loại xe công binh công trình hạng nặng chuyên dùng để phá chướng ngại vật được chế tạo dựa trên khung gầm xe tăng chiến đấu chủ lực T-72A, chính thức đưa vào trang bị trong quân đội Liên Xô từ năm 1980.
IMR-2 được thiết kế với nhiệm vụ đảm bảo sự di chuyển thông suốt của các đơn vị quân đội qua khu vực bị phá hủy trong vùng chịu ảnh hưởng của vũ khí hạt nhân, các bãi mìn cùng chướng ngại vật gây nổ, khi cần thiết còn có thể sử dụng phục vụ công tác tìm kiếm cứu hộ cứu nạn.
Thông số cơ bản: Kíp xe 2 người; trọng lượng 44,3 tấn; dài 9,55 m; rộng 4,35 m; cao 3,68 m; công suất động cơ 840 mã lực; tốc độ tối đa trên đường nhựa 50 km/h; tầm hoạt động 500 km. Tốc độ dọn đường hành quân dã chiến: - Qua địa hình nhiều cây cối đổ ngã: 0,35 - 0,4 km/h; - Qua địa hình đất đá bị cày xới: 0,28 - 0,35 km/h; - Qua bãi mìn: 5 - 12 km/h; tốc độ thông đường dã chiến cho đoàn xe vận tải: tới 12 km/h. Năng suất lấp mương rãnh và chuẩn bị đường lên xuống: 350 - 360 m3/h; năng suất đào hầm 200 - 250 m3/h; năng suất chuẩn bị bến vượt có dốc xiên cao tới 6 m: 350 - 400 m3/h; năng suất bốc xúc, di chuyển đất đá 15 - 20 m3/h. Sức cẩu 2.000 kg; bán kính cẩu tối đa 8 m.
Khí tài chuyên dụng của xe gồm có lưỡi ủi đa năng; thiết bị dạng mũi tên; lưới quét mìn có bánh xe dạng dao lắp chìm với khí tài quét mìn cùng chốt ngòi nổ và phần điện từ nối thêm. Thiết bị mũi tên gồm sàn quay, tháp thao tác, tay cần dạng ống lồng, cánh tay kẹp. Thiết bị phá mìn được lắp ở phía sau xe gồm có bộ phận dẫn hướng trái - phải với các loại mìn mồi. Phần lưỡi ủi đa năng có thể giúp IMR-2 đảm nhiệm các vai trò: máy cày, máy đặt và máy đào (ủi). Trên tháp thao tác lắp súng máy PKT 7,62 mm; ngoài ra xe còn được trang bị hệ thống chữa cháy tự động và lựu đạn khói.
Cánh tay kẹp được xem là bộ phận quan trọng nhất của IMR-2, giúp chiếc xe công binh này có thể hoàn thành tốt nhiệm vụ mở đường. Cánh tay kẹp có khả năng nhặt và giữ vật thể nhỏ kích cỡ tương đương bao diêm (ví dụ như mảnh chất phóng xạ) đồng thời thực hiện được thao tác của các loại gầu ngoạm, gầu xúc, gầu múc và tay gạt.
Mô hình minh họa thao tác làm việc của cánh tay kẹp.
Phiên bản nâng cấp mới nhất của IMR-2 là IMR-2MA với cabin điều khiển rộng hơn và được trang bị súng máy NSV 12,7 mm thay cho PKT 7,62 mm. Hiện nay IMR-2MA đang được đánh giá là một trong những loại xe công binh công trình hiệu quả và tin cậy nhất, với năng lực đã được chứng minh qua thực tế khi làm nhiệm vụ cứu hộ cứu nạn, khắc phục thiên tai thảm họa và nhiệm vụ chiến đấu trong tầm hỏa lực khống chế của đối phương.
Một số nguồn tin nước ngoài cho biết Binh chủng Công binh Việt Nam hiện đang được trang bị 2 chiếc xe công binh công trình hạng nặng IMR-2M, tiếp nhận trong giai đoạn 2005 - 2006. Trong ảnh: xe công binh công trình IMR-2M của Việt Nam (ảnh Quân đội Nhân dân).
Toàn cảnh xe công binh công trình hạng nặng IMR-2M số hiệu R085 của Việt Nam. Ảnh Quân đội Nhân dân.
Xe công binh công trình IMR-2