Trả lời các phóng viên tại Singapore hôm 19/5, Đô đốc Michelle Howard, Phó Tham mưu trưởng Hải quân Mỹ xác nhận thông tin tàu USS Fort Worth của Mỹ đã chạm trán một tàu quân sự Trung Quốc gần quần đảo Trường Sa (thuộc chủ quyền của Việt Nam).
Bà Howard cho biết, chuyến tuần tra trong tháng này là lần đầu tiên tàu tác chiến cận bờ của Mỹ hoạt động tại vùng biển quanh khu vực quần đảo Trường Sa.
Trong quá trình tuần tra, USS Fort Worth đã “bắt gặp” một tàu quân sự của Trung Quốc.
Khi đó, chiếc tàu của Mỹ đã áp dụng các quy tắc ứng xử được thống nhất dùng trong các trường hợp chạm trán không mong muốn trên biển.
Bà Howard nói:
“Trước đó, chúng tôi đã thỏa thuận với Trung Quốc, nếu chạm trán trên biển, 2 phía sẽ sử dụng các quy tắc ứng xử dùng trong các tình huống chạm trán không mong muốn”.
Theo bà Howard, nhờ vậy, sự việc đã được giải quyết “một cách chuyên nghiệp”.
Tờ Bloomberg cho biết, đây là một trong những cơ chế được thiết lập để tránh trường hợp cuộc chạm trán giữa các tàu chiến hoặc máy bay leo thang thành một cuộc đụng độ lớn hơn.
Tuy nhiên, các quy tắc này có thể sẽ bị thử thách khi Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ashton Carter chủ trương tăng cường tuần tra trên biển.
Trong đó có phạm vi 12 hải lý quanh các đảo nhân tạo mà Trung Quốc xây dựng phi pháp tại các bãi đá (đang chiếm đóng trái phép) ở quần đảo Trường Sa (của Việt Nam).
Theo Bloomberg, bà Howard từ chối cho biết tàu USS Fort Worth có đi vào phạm vi 12 hải lý ở quần đảo Trường Sa hay không và cũng không cho biết chi tiết về cuộc chạm trán.
Trước đó, trang mạng Sina Military Network (trụ sở tại Bắc Kinh) đưa tin rằng tàu USS Fort Worth đã chạm trán tàu hộ vệ tên lửa Yancheng (Type 054A) của Trung Quốc trong lúc chiếc tàu của Mỹ đang tuần tra gần quần đảo Trường Sa hôm 11/5.
Sina cho biết, mọi động thái của tàu USS Fort Worth đều được tàu Yancheng giám sát chặt chẽ.
Khi phát hiện tàu Yancheng đang bám đuổi, USS Fort Worth đã ra tín hiệu nhắc nhở tàu Trung Quốc rằng tàu của Mỹ đang hoạt động tại vùng biển quốc tế.
Tuy nhiên, tàu Yancheng phớt lờ thông báo đó và tiếp tục đeo bám USS Fort Worth cho tới khi nó rời khỏi khu vực này.
Cuộc chạm trán đã kết thúc "trong hòa bình", cả 2 bên đều phải tuân thủ Bộ quy tắc ứng xử cho những cuộc chạm trán ngoài ý muốn trên biển (CUES) do hải quân các quốc gia ở châu Á-Thái Bình Dương, trong đó có Trung Quốc và Mỹ, thông qua.
Song, Sina cho rằng, rất nhiều vụ chạm trán như trên có thể xảy ra trong tương lai nếu Mỹ tiếp tục các chuyến tuần tra tương tự.
>>> Tàu tên lửa TQ chạm trán chiến hạm Mỹ ở vùng biển gần Trường Sa
