Chiến thuật cơ giới của Syria từng bước được cải thiện
Trước cuộc nội chiến, quân đội Syria tập trung chủ yếu cho các lực lượng lục quân cơ giới khổng lồ với các giáo trình chiến tranh dùng xe tăng diệt xe tăng và hoàn toàn không phù hợp với chiến tranh đô thị.
Trong nhiều năm Bộ Quốc phòng Syria định nghĩa đối tượng tác chiến của Quân đội Syria là đối phương có tiềm lực tương đương (Israel hoặc Thổ Nhĩ Kỳ) kể từ sau chiến tranh năm 1967, trong đầu các chỉ huy cơ giới Syria chỉ đọng lại hình ảnh hàng trăm chiếc xe tăng hai phía giao tranh trên cao nguyên Golan.
Cuộc nội chiến tại Syria diễn ra làm phá sản hoàn toàn các học thuyết của Quân đội Syria, đa phần các cuộc giao tranh ở Syria là chiến tranh đô thị với sự phức tạp vốn có của nó.
Thực hiện các hoạt động quan sát và chiến đấu trong đô thị chỉ từ xe bọc thép và xe tăng đã rất khó khăn và thường nhận định nhầm hoặc bỏ sót đối phương khi tầm quan sát quá hẹp.
Cực chẳng đã, lực lượng chính phủ Syria và ngay cả lực lượng phiến quân đều áp dụng phương pháp tấn công các vị trí đối phương bằng súng phòng không gắn trên xe bán tải hoặc hoả lực xe tăng bắn bừa bãi để tiêu diệt các vị trí nghi ngờ của đối phương với ít sự quan tâm đối với thương vong cho dân thường.
Thêm vào đó, vũ khí hạng nặng thiếu khả năng cơ động để theo có thể tiêu diệt các phiến quân có vũ trang hạng nhẹ di chuyển trong chiến tranh đô thị.
Điểm yếu của các lực lượng cơ giới khi di chuyển trong đô thị là góc nâng thấp dẫn đến thường bị đối phương ở điểm cao hơn sử dụng Tên lửa chống tăng bắn hạ.
Ngoài ra di chuyển trong đô thị với đội hình toàn bộ là xe tăng khiến cho việc di chuyển khó khăn và dễ bị các tổ săn tăng bắn hạ từ hai bên sườn vì thiếu biện pháp bảo vệ.
Một tỉ lệ khủng khiếp (hàng nghìn) chiếc xe tăng và xe thiết giáp của Quân đội Syria đã bị bắn hạ trong suốt 4 năm đầu của cuộc chiến. Quá phụ thuộc vào xe tăng khiến cho tinh thần của binh lính Syria sụp đổ khi các phương tiện cơ giới bị bắn cháy, bộ binh bỏ vị trí tháo chạy.
Xe tăng T-72 của Sư đoàn 4 nhìn về phía cầu Misraba sau khi thọc sâu chia cắt Harasta.
Và những chuyên gia đã đến đúng lúc
Iran và Hezbollah ngay từ thời điểm bắt đầu chính thức tham chiến (năm 2015) đã khắc phục dần nhược điểm cố hữu trong binh sĩ Syria bằng cách đào tạo trong chiến đấu kinh nghiệm chiến tranh đô thị.
Tất cả các kinh nghiệm chiến đấu chống lại Israel trong cuộc chiến tranh Lebanon 2006 đều được Hezbollah đem ra làm giáo án cho các lực lượng Syria ở những khu vực đô thị nhằm loại trừ phiến quân ở các vị trí phức tạp, những nơi ẩn náu an toàn trên khắp các thành phố của Syria.
Sự trợ giúp này bao gồm đào tạo cho trinh sát hoả lực bằng các Drone hạng nhẹ do Iran cung cấp và các đơn vị bộ binh trinh sát, hỗ trợ kỹ thuật tác chiến, bắn tỉa, và bộ binh nhẹ để tăng cường cho các lực lượng Syria.
Tuy nhiên, điểm yếu chết người của Hezbollah là do họ phát triển từ một đội quân du kích nên kỹ năng tác chiến cá nhân hoặc nhóm bộ binh đi kèm phi pháo thì có thừa, nhưng tư duy hiệp đồng tác chiến binh chủng lại thiếu, đặc biệt là phối hợp cùng xe tăng hành tiến trong đô thị.
Và người Nga đã bù đắp khiếm khuyết này
Từ năm 2016 tới nay, trong từng mũi xung kích của Quân đội Syria đặc biệt là Cơ giới đều có 1-2 cố vấn Nga - Iran đi kèm, họ tham mưu cùng các sĩ quan chỉ huy cấp thấp nhất trong các biện pháp ứng biến trong mỗi trường hợp thực tế chiến trường.
Có thể thấy rõ thời gian từ năm 2016 tới nay, gần như không có một xe tăng nào của Quân đội Syria bị Tên lửa chống tăng bắn cháy hoàn toàn, các tổ săn tăng của lực lượng đối lập gần như chỉ săn được các ụ súng máy, các xe ủi và bắn vào giáp trước của xe tăng (nơi giáp dày nhất) khiến thiệt hại cơ giới của Syria hạ xuống một mức thấp đáng ngạc nhiên.
Cơ giới Syria và các lực lượng đặc nhiệm đã phối hợp ra sao ở Đông Ghouta?
Chính phủ Syria đã huy động gần như toàn bộ các lực lượng tấn công mạnh nhất, có chiến tích nhiều nhất, có trang bị tốt nhất trong 7 năm nội chiến tham gia chiến dịch Thép Damascus tại Đông Ghouta.
Trong diễn biến chiến đấu tại Đông Ghouta, có 2 nhóm quân với quân số tương đương Sư đoàn hỗn hợp tham chiến theo hai hướng:
A. Hướng Harasta (Đánh từ Tây Bắc xuống)
Sư đoàn số 4 Cơ giới Vệ binh cộng hoà do Tướng Maher al-Assad lãnh đạo đã được phối thuộc cùng với Lữ đoàn Jerusalem (Liwa al-Quds) thuộc Quân giải phóng Palestine (PLA) phụ trách hướng đánh Harasta vào đầu chiến dịch gồm khoảng 10 nghìn quân.
Đơn vị này trang bị xe tăng T-72, xe thiết giáp BMP, thiết giáp phòng không Shilka và yểm trợ bằng hệ thống rocket phóng loạt IRAM.
Xe tăng T-72 của Lực lượng Hổ hành tiến tại Kafr Batna.
B. Hướng khu nông nghiệp phía Đông (Đánh lan rộng chính Đông)
Lực lượng Tiger được sự hỗ trợ của 4 lữ đoàn Vệ binh Cộng hoà 1-6-9-10 với quân số khoảng 15 nghìn quân.
Đơn vị này trang bị xe tăng T-90A, T-72, xe thiết giáp BMP, yểm trợ tầm gần bằng các xe bán tải gắn súng phòng không, hệ thống nhiệt áp phóng loạt TOS-1A đi kèm với hàng trăm lựu pháo.
Ngoài hai cụm quân này, các lực lượng dân quân
bộ lạc, các đơn vị dân quân thân chính phủ tại Damascus, các đơn vị cảnh sát dã chiến, các đơn vị Vệ binh Quốc gia đóng vai trò Thê đội hai bảo vệ hậu phương ước tính khoảng 20 nghìn quân rải khắp xung quanh Đông Ghouta.
Lực lượng không quân Syria và không quân Nga (không công nhận chính thức) hỗ trợ hoả lực dựa theo khả năng.
Không quân Syria hỗ trợ trực tiếp các đơn vị tấn công còn không quân Nga tìm diệt các căn cứ, sở chỉ huy, kho đạn dược, địa đạo nằm sâu trong khu vực đối lập kiểm soát.
Ngoài các chiến dịch không kích, quân đội Syria đã sử dụng các chiến thuật tích cực để đáp ứng với kẻ thù trong đô thị.
Các kỹ thuật sử dụng đã có thể là một kết quả của việc gợi ý của các cố vấn Nga - Iran dựa trên thông tin tình báo phòng thủ đối phương và việc huấn luyện kỹ lưỡng binh lính Syria.
Có thể nhận thấy rõ, trên chiến trường Đông Ghouta là các đô thị nhỏ xen lẫn đất nông nghiệp, khoảng cách từ một khu đô thị tới khu đô thị khác chỉ khoảng 1-2 km.
Phải nói thêm rằng phe đối lập có 2 loại hoả tiễn chống tăng:
Loại có điều khiển (ATGM) sẽ có tác dụng từ 500 mét trở lên và hiệu quả nhất khi tác chiến ở khu vực ít chướng ngại vật.
Loại không có điều khiển (RPG) sẽ chỉ hiệu quả khoảng 200 mét trở lại (và có thể còn thấp hơn trong điều kiện đô thị).
Một trận đánh điểm thay vì hoả lực mạnh dọn bãi để xe tăng tiến lên như Quân đội Syria thường làm trước đây thì nay hoàn toàn không có phi pháo khai hoả.
Sử dụng các Drone trinh sát, quân đội Syria thám thính các vị trí đối phương trước, sau đó đợi tới khi đối phương lơ là, đoàn xe cơ giới sẽ tận dụng địa hình bằng phẳng sẽ tách nhóm gồm 2 xe tăng (T-90A hoặc T-72) cơ động đột kích vào hai đầu cầu cách vị trí đối phương khoảng 100-200 mét (trong tầm của RPG nhưng lại dưới tầm của ATGM).
Tiếp theo việc xe tăng chiếm lĩnh vị trí an toàn, pháo thủ trên xe tăng sẽ được thông báo các hoả điểm đối phương (đặc biệt là Tên lửa có điều khiển ATGM) và khai hoả, gần như các hệ thống ATGM của lực lượng đối lập lúc này phải rút hết về tuyến sau.
Lúc này đối phương chỉ có thể khai hoả RPG nhưng hoàn toàn không ảnh hưởng gì tới xe tăng và còn lộ vị trí.
Ở tầm xa, các tên lửa phóng loạt IRAM hoặc TOS-1A sẽ tập trung huỷ diệt các vị trí bộ binh đối phương mới bị bộc lộ nhằm gây thương vong cao nhất.
Đến lúc này các nhóm sử dụng RPG cũng sẽ phải tháo chạy về phía sau, chỉ còn các nhóm bộ binh nhỏ cố gắng trụ lại.
Ở phía sau của lực lượng phòng thủ, lúc này không quân và pháo binh của Syria mới tác xạ, gây mật độ hoả lực cao để các đơn vị tăng viện đối phương không thể cơ động lên mặt trận hỗ trợ.
Và đến lúc này, khoảng 2 xe thiết giáp chở bộ binh BMP đi cùng với các xe thiết giáp phòng không Shilka hoặc xe bán tải gắn súng phòng không sẽ thâm nhập chiến tuyến, sử dụng các loại lựu pháo và đạn phòng không bắn thẳng tiêu diệt hết những ổ phòng ngự còn lại.
Cuối cùng là các nhóm nhỏ bộ binh nhẹ cơ động lên bảo vệ các điểm cao đã được kiểm soát hoả lực, đảm bảo an toàn cho xe cơ giới tiến vào sâu trong đô thị.
Xe tăng T-72 của Lực lượng Hổ hành tiến tại Kafr Batna.
Việc áp dụng chiến thuật này cùng với cách đánh điểm - mở đầu cầu vào ban đêm của Lực lượng Hổ, hay các đơn vị bộ binh luồn sâu tập hậu đã khiến lực lượng phòng thủ rối loạn, hàng chục làng mạc thị trấn đã được giải phóng chỉ trong 2 tuần giữa chiến dịch.
Điều đó cho thấy sự hiệu quả của hiệp đồng tác chiến đi cùng với đào tạo chuyên nghiệp và kinh nghiệm chiến đấu của các đơn vị xương sống quân đội Syria như thế nào.
Và đáng ngạc nhiên là càng về cuối chiến dịch thì cơ giới của Syria hoàn toàn không chịu bất kỳ thiệt hại đáng kể nào (có chưa tới 5 chiếc xe tăng và thiết giáp bị bắn hỏng nhưng đều trong tình trạng sửa chữa được).
Rõ ràng quân đội Syria với sự chỉ bảo tận tình của các cố vấn Iran, Hezbollah và Nga đã trưởng thành, nghệ thuật hiệp đồng tác chiến đô thị đã được đưa vào huấn luyện và chiến đấu.
So với những tháng ngày đen tối khi hàng trăm chiếc xe tăng bị bắn hạ một tháng, giờ này các đơn vị cơ giới Syria đã hoàn toàn có thể ngẩng cao đầu và tiếp tục công cuộc giải phóng đất nước khỏi các lực lượng đối lập do nước ngoài tài trợ, các tổ chức khủng bố nước ngoài vẫn còn hiện diện trên đất nước có hàng nghìn năm lịch sử tại cái nôi văn minh nhân loại này.
Cơ giới Syria hiệp đồng tác chiến tại Jisreen, Đông Ghouta.